Văn phòng thời tiết của Ấn Độ dự báo lượng mưa bình thường trong mùa mưa năm 2023. Tuy nhiên, hình thái thời tiết El Nino đang phát triển trong mùa mưa kéo dài từ tháng 6 – 9 làm dấy lên khả năng lượng mưa sẽ thấp hơn thông thường. Trước đây, Ấn Độ từng trải qua phần lớn những năm diễn ra El Nino với lượng mưa giảm, thi thoảng dẫn tới tình trạng hạn hán nghiêm trọng, phá hủy mùa màng và buộc các nhà chức trách phải hạn chế xuất khẩu một số loại ngũ cốc thực phẩm.

El Nino là gì? El Nino tác động tới mùa mưa của Ấn Độ ra sao?

El Nino là hiện tượng thời tiết xảy ra khi nhiệt độ đại dương tại khu vực trung và đông biển Thái Bình Dương tăng cao hơn thông thường. Sự ấm lên này gây ra những thay đổi trong hình thái khí quyển, dẫn tới chu kỳ mùa mưa yếu đi trên khắp tiểu lục địa Ấn Độ. Hệ quả là mùa mưa ấn Độ yếu đi với lượng mưa giảm trong những năm xảy ra El Nino.

Tương quan giữa El Nino và mùa mưa mạnh tới cỡ nào?

Tương quan giữa El Nino và lượng mưa trong mùa mưa của Ấn Độ khá lớn, bất chấp có những năm hiếm hoi Ấn Độ ghi nhận lượng mưa bình thường hoặc cao hơn thông thường vào những năm xảy ra El Nino. Trong 7 thập kỷ qua, hình thái thời tiết El Nino diễn ra 15 lần, với số lần Ấn Độ ghi nhận lượng mưa bình thường hoặc cao hơn thông thường là 6 lần. Tuy nhiên, xu hướng trái ngược nổi lên trong 4 năm diễn ra El Nino gần đây nhất, khi Ấn Độ liên tục đối mặt với tình trạng hạn hán và lượng mưa giảm xuống thấp hơn 90% so với trung bình dài hạn.

Các đợt El Nino được phân loại theo mức độ tăng nhiệt cao hơn bình thường, thành yếu, trung bình hoặc mạnh. Năm 2019, hiện tượng El Nino yếu dẫn tới giảm mạnh lượng mưa tại Ấn Độ, tụt mạnh xuống chỉ còn 78,2% so với mức thông thường, là mức thấp nhất ghi nhận trong 37 năm. Ngược lại, trong năm 1997, El Nino mạnh diễn ra nhưng Ấn Độ vẫn ghi nhận lượng mưa bằng 102% so với lượng mưa trung bình. Các mô hình dự báo thời tiết đang cho rằng El Nino năm 2023 có thể mạnh.

Vì sao mùa mưa quan trọng?

Mùa mưa là chuyện sống còn với Ấn Độ, cung cấp khoảng 70% lượng mưa hàng năm và tác động lên hàng loạt các cây trồng chính như lúa gạo, lúa mỳ, mía đường, đậu tương và lạc. Nông nghiệp góp phần khoảng 19% GDP nền kinh tế 3.000 tỷ USD và sử dụng hơn 50% lực lượng lao động của đất nước 1,4 tỷ dân. Tác động của mùa mưa vượt ra khỏi ngành nông nghiệp, lên toàn bộ nền kinh tế mở rộng. Mưa đủ sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nói chung, giúp kiểm soát lạm phát giá thực phẩm, vốn tăng trong thời gian gần đây, dẫn tới lãi suất cho vay tăng.

Tăng sản xuất nông nghiệp cũng giúp nới lỏng các hạn chế xuất khẩu đối với đường, lúa mỳ và gạo. Ngược lại, hạn hán đòi hỏi phải nhập khẩu thực phẩm và duy trì các chính sách hạn chế xuất khẩu. Năm 2009, mưa yếu buộc Ấn Độ phải nhập khẩu đường, đẩy giá đường thế giới lên mức cao kỷ lục.

Mùa mưa tác động lên lạm phát và chính sách của ngân hàng trung ương ra sao?

Thực phẩm chiếm gần một nửa chỉ số giá tiêu dùng của Ấn Độ, và ngân hàng trung ương nước này theo dõi sát sao giá thực phẩm khi quyết định chính sách tiền tệ. Ấn Độ ghi nhận lượng mưa bình thường hoặc cao hơn bình thường trong 4 năm liên tiếp, nhưng giá ngũ cốc, giá các sản phẩm sữa và giá các loại đậu vẫn tăng vọt trong những tháng gần đây, và buộc Ngân hàng Trung ương Ấn Độ phải tăng mạnh lãi suất cho vay. Lượng mưa thấp hơn bình thường có thể châm ngòi cho lạm phát nghiêm trọng hơn.

Vì sao mùa mưa quan trọng đối với thủ tướng Narendra Modi trong kỳ tổng bầu cử năm 2024?

Ông Modi đã tại vị 9 năm kể từ khi lên nắm quyền nhưng những ý kiến thăm dò bầu cử cho thấy lạm phát tăng và tỷ lệ thất nghiệp cao đang đe dọa số phiếu bầu cho ông. Đảng Bharatiya Janata của ông modi đã mất phiếu bầu ở bang chính vào tuần trước. Một số bang miền bắc và miền trung đang tổ chức bầu cử chính quyền bang trước thềm tổng bầu cử vào giữa năm 2024. Lượng mưa tốt sẽ giúp tăng thu nahapj của nông dân và kìm hãm lạm phát. Hạn hán có thể làm tăng tâm lý chống chính quyền đương nhiệm.

Theo Reuters