Diện tích trồng chuối nội địa của Trung Quốc liên tục giảm trong những năm gần đây và sản lượng nhìn chung ở mức thấp. Để đáp ứng nhu cầu nội địa, Trung Quốc đang phải tăng nhập khẩu và Việt Nam là nước cung cấp chính.

Năm 2017, Trung Quốc nhập khẩu tổng cộng 1,04 triệu tấn chuối. Đến năm 2021, lượng nhập khẩu tăng lên 1,86 triệu tấn, tức tốc độ tăng trưởng hàng năm đạt 15,72%. Mặc dù tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang Trung Quốc giảm mạnh trong 5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu chuối của Việt Nam đi ngược lại xu hướng này, tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2021. Theo dữ liệu từ Hiệp hội Rau quả Việt Nam, trong 5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu chuối Việt Nam sang Trung Quốc đạt 740.000 tấn, tăng 10% so với cùng kỳ năm 2021. Việt Nam chiếm 43% tổng kim ngạch nhập khẩu chuối của Trung Quốc, vượt qua Philippines, Campuchia, Ecuador và các nước cung cấp chuối khác.

Theo ông Võ Quang Huy, giám đốc công ty xuất khẩu trái cây hàng đầu Việt Nam là Huy Long An, xuất khẩu chuối sang Trung Quốc đang tốt hơn bao giờ hết, bất chấp tác động của các biện pháp phòng chống dịch bệnh tại nước này. Trong 5 tháng đầu năm 2022, ông cho biết xuất khẩu chuối của công ty tăng 20 – 30%. Giá chuối tại vườn ở Việt Nam cũng tăng mạnh trong năm vừa qua. Chuối Việt Nam có giá bán khoảng 3.000 đồng/kg (0,13 USD/kg) trong năm 2021, trong khi giá biến động trong khoảng 5.000 – 8.000 đồng/kg (0,22 – 0,34 USD/kg) trong những tháng gần đây.

Việt Nam chia sẻ đường biên giới dài với Trung Quốc nên thị trường Trung Quốc rất tiện xuất khẩu. Do sản lượng chuối nội địa giảm, Trung Quốc ngày càng phụ thuộc vào nhập khẩu từ Việt Nam. Do một số yếu tố gồm bệnh vàng lá và chính sách đất đai, diện tích trồng chuối của Trung Quốc cùng tổng sản lượng liên tục giảm. Để giải quyết bệnh vàng lá, nông dân tại Trung Quốc đang tăng sử dụng các giống chuối kháng bệnh này, vốn cho ra loại chuối mà người tiêu dùng đánh giá không ngon. Ngoài ra, chi phí ngày càng tăng của giống, lao động và đất đai đang khuyến khích nhập khẩu loại chuối rẻ hơn từ Việt Nam.

Bất chấp những đợt tăng giá gần đây, các nhà xuất khẩu Việt Nam vẫn cho rằng giá hiện nay là quá thấp. Bao gồm chi phí đóng gói và logistics, giá xuất khẩu dao động khoảng 12.000 – 13.000 đồng/kg (0,52 – 0,56 USD/kg), nên biên lợi nhuận rất thấp. Các nhà xuất khẩu trái cây Việt Nam dự báo xuất khẩu chuối tiếp tục tăng mạnh trong những tháng cuối năm 2022 do nhu cầu cao từ thị trường Trung Quốc và biến động mạnh vè giá trong những tháng cuối năm 2022.

Theo Produce Report