Hai năm để hoàn tất quy trình đăng ký tài sản trí tuệ tại Việt Nam được cho là quá dài, ảnh hưởng tới các hoạt động kinh doanh và hình ảnh của thương hiệu.

Chủ tịch Pacific Foods Lê Bá Linh đã nỗ lực trong suốt 8 năm ròng để đưa chai nước mắm truyền thống Việt Nam tới Amazon. Là một công ty xuấtk hẩu, vị lãnh đạo của Pacific Foods hiểu rõ tầm quan trọng của đăng ký tài sản trí tuệ và bảo vệ nhãn hiệu từ rất sớm. “Khi bán các sản phẩm trên Amazone, các doanh nghiệp được yêu cầu phải đăng ký tài sản trí tuệ và nhãn hiệu minh bạch. Thiếu các yếu tố này, họ không thể triển khai các chương trình marketing và khuyến mại”, ông Linh cho hay. Ông cho biết thêm nếu không đăng ký tài sản trí tuệ, các doanh nghiệp bán hàng trên Amazon giống như “những người bán được thuê”. “Không có đăng ký tài sản trí tuệ, nước mắm Việt Nam xếp hạng ở khoảng 2.000. Sau khi đăng ký tài sản trí tuệ, chúng tôi đã tiến hành các chiến dịch marketing và sản phẩm của chúng tôi dần thăng hạng, hiện chính thức chạm vị trí top 1 trên Amazon vào tháng 4/2020”, ông Linh cho biết.

Đầu năm 2020, đại dịch COVID-19 nổ ra và trực tiếp tác động lên các kênh bán lẻ truyền thống, các doanh nghiệp lập tức chuyển sang xúc tiến kênh bán lẻ trực tuyến, bao gồm Amazon. Hiện khoảng 18.000 chai nước mắm truyền thống Việt Nam được bán ra mỗi tháng, bỏ xa các sản phẩm nước mắm từng là những đối thủ cạnh tranh mạnh từ Thái Lan, Đài Loan, Trung Quốc hay Singapore. Doanh thu nước mắm của Pacific Foods tại Amazon tăng từ 0% năm 2018 lên 2.590% vào giữa tháng 4/2020. Tại Việt Nam, nhiều chuyên gia tin rằng các doanh nghiệp Việt Nam cần chú ý tới thương hiệu. “Nếu một công ty có định hướng kinh doanh tốt, nhận diện thương hiệu là không thể tách rời”, theo lãnh đạo Vietstar Windows Nguyễn Ngọc Luân cho hay.

Tuy nhiên, quy trình đăng ký tài sản trí tuệ trong nước rất phức tạp, kéo dài tới 2 năm. Trong thời gian này, nếu nhãn hiệu được phát hiện đã sử dụng thì đăng ký tài sản trí tuệ sẽ bị từ chối. Điều này nghĩa là các doanh nghiệp phải tốn tới hơn 700 ngày để đợi quyết định từ cơ quan chức trách. “Thương hiệu Vietstar Windows của chúng tôi là một ví dụ. Các cơ quan nhà nước không có mối liên hệ với chúng tôi. Toàn bộ quy trình đăgn ký tiến hành thông qua một công ty trung gian. Chúng tôi tốn rất nhiều tiền để đưa thương hiệu này ra thị trường, điều gì sẽ xảy ra nếu đăng ký không được chấp nhận? Nếu không, chúng tôi sẽ phải chờ thêm 2 năm trước khi lặp lại một vòng luẩn quẩn”, ông Luân cho biết. Việt Đức – chủ sở hữu một thương hiệu cà phê mới trên thị trường – cho biết ông sống trong lo lắng suốt 2 năm đăng ký thương hiệu cà phê. “Chờ đợi 2 năm là một rủi ro lớn. Chúng tôi rất mệt mỏi phải chờ đợi”, ông Đức cho biết.

Trong khi đó, ông Luân chỉ mất 1 tuần để đăng ký tài sản trí tuệ cho một nhãn hiệu cà phê tại Mỹ và nhận báo cáo toàn diện từ các nhà chức trách địa phương về các nhãn hiệu liên quan cho doanh nghiệp của ông để đánh giá các vấn đề pháp lý, khả năng thành công nếu tranh chấp xảy ra xung quanh tên phân loại, tên chủ sở hữu, các đặc điểm trùng lắp trong tên đã đăng ký… Nếu không có vấn đề gì, chứng nhận bảo vệ thương hiệu sẽ được cấp cho doanh nghiệp trong vòng 6 tháng”.

Ông Lê Bá Linh cho hay các nước khác đặt ra thời hạn 3 – 6 tháng để phản hồi doanh nghiệp liên quan đến các khiếu nại trong quá trình đăng ký thương hiệu, trong khi mất tới 2 năm để nhận được phản hồi về đăng ký thương hiệu tại Việt Nam.

Năm 2019, thông qua Hệ thống Tiếp nhận và Trả lời kiến ​​nghị của Doanh nghiệp, Câu lạc bộ Cựu Đại biểu Quốc hội đề nghị Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam (NOIP), nên sớm cải thiện đăng ký các quyền tài sản trí tuệ cho các sản phẩm và sáng chế. Thời gian chờ đợi đăng ký các quyền tài sản trí tuệ trong 2 năm là quá dài, gây ra nhiều vấn đề và bất lợi cho doanh nghiệp. Phản hồi trước đề xuất này, Bộ KHCN cho biết đã hướng dẫn NOIP khẩn trương triển khai các giải pháp tăng tốc quy trình nộp hồ sơ và rút ngắn thời gian chờ đợi đăng ký, như: rà saots và đơn giản hóa thủ tục nộp hồ sơ, tuyển dụng thêm nhân lực, cải thiện công suất của hệ thống công nghệ thông tin, tham gia vào các chương trình phê duyệt nhanh và tiếp cận mua dữ liệu chuyên sâu.

Theo VNS