Các nhà xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam không còn có thể xuất khẩu sang Trung Quốc theo các kênh tiểu ngạch, theo tuyên bố của Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường. Tại phiên vấn đáp ngày 6/11, ông Cường nhấn mạnh rằng Trung Quốc – thị trường quy mô 1,4 tỷ dân, có nhu cầu cao đối với các sản phẩm nông lâm thủy sản với kim ngạch nhập khẩu hàng năm lên tới 150 tỷ USD.

Trong vài năm qua, Việt Nam đã khai thác hiệu quả thị trường Trung Quốc nhờ những lợi thế về vị trí địa lý và sự tương đồng về văn hóa. Năm 2018, xuất khẩu nông lâm thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc đạt 8,7 tỷ USD và nhập khẩu gần 3 tỷ USD từ nước này, theo số liệu Bộ NNPTNT.

Tuy nhiên, gần đây, Trung Quốc đã thắt chặt kiểm soát nhập khẩu, yêu càu toàn bộ các sản phẩm phải vận chuyển vào thị trường này qua các kênh chính ngạch. Trung Quốc gần đây cũng tăng cường đầu tư vào ngành nông nghiệp, dẫn tới suy giảm nhu cầu nhập khẩu. Hàng năm, xuất khẩu gạo Việt Nam sang Trung Quốc đạt khoảng 3 triệu tấn nhưng từ đầu năm tới nay, kim ngạch xuất khẩu gạo sang thị trường này mới đạt chưa đầy 1 triệu tấn.

Các bộ NNPTNT và Công thương cùng các địa phương biên giới đang làm việc 6 lần với các nhà cơ quan chức trách phía Trung Quốc, ông Cường báo cáo và cho biết thêm hai bên đã đồng thuận thúc đẩy trao đổi thông tin để xóa bỏ các rào cản về thủ tục hành chính. Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp PTNT cũng đang đề ra kế hoạch xuất khẩu 9 loại trái cây mới sang thị trường Trung Quốc, bao gồm sầu riêng và chanh dây.

Mặc dù ngành nông lâm thủy sản gặp nhiều khó khăn, như thiên tai, dịch bệnh và suy giảm thương mại toàn cầu, nông dân và doanh nghiệp vẫn tận dụng các cơ hội để duy trì sản xuất và kinh doanh. Ví dụ, khi lượng xuất khẩu gạo sang Trung Quốc suy giảm, Việt Nam đã thúc đẩy xuất khẩu gạo sang Philippines.

Giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam kỳ vọng đạt 41 tỷ USD trong năm 2019 nhờ cải thiện xuất khẩu tôm và cá tra. Bộ trưởng Cường cũng đề cập tới rủi ro thiếu nguồn cung thịt lợn trong những tháng cuối năm, cho biết kể từ khi phát hiện dịch tả lợn, Bộ NNPTNT đã tìm nhiều cách đối phó với dịch bệnh và tăng nguồn cung thịt thay thế, như thịt gia cầm và thủy sản. Bộ cũng khuyến khích các địa phương chưa phát hiện dịch tăng quy mô chăn nuôi lợn để góp phần đảm bảo nguồn cung thịt lợn dịp cuối năm.