Trong bối cảnh ngành thủy sản Việt Nam đang đẩy mạnh tập trung vào các sản phẩm giá trị gia tăng, surimi và chả cá đang chứng tỏ là động lực quan trọng cho tăng trưởng xuất khẩu, bất chấp chi phí đầu vào tăng cao và nhu cầu thị trường khắt khe. Sản phẩm surimi, một loại thịt cá xay chế biến và tinh chế, đang ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong chiến lược xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Với nguồn nguyên liệu dồi dào và trình độ chế biến không ngừng được cải thiện, surimi đang trở thành điểm sáng trong xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, đặc biệt là trong giai đoạn khó khăn hiện nay, theo bà Nguyễn Hà, Chuyên gia Thị trường Cá ngừ thuộc Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP).

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu chả cá và surimi của Việt Nam trong tháng 5/2025 đạt mức cao nhất kể từ đầu năm, đạt gần 31 triệu USD. Con số này đánh dấu mức tăng trưởng đáng kể 33% so với cùng kỳ năm ngoái. Thành tích ấn tượng này đã góp phần nâng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng này trong 5 tháng đầu năm lên hơn 140 triệu USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước, đạt mức tăng trưởng cao nhất trong ba năm qua. Xuất khẩu chả cá và surimi sang các thị trường trọng điểm như Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc và Nhật Bản đều ghi nhận mức tăng trưởng cao, vượt 30% so với cùng kỳ năm 2024. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam đang mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác, bao gồm EU, Indonesia, Philippines và Nga. Sự đa dạng hóa này cho thấy nỗ lực của ngành trong việc khai thác các thị trường ngách trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng.

Vượt qua thách thức để tăng trưởng bền vững

Theo các doanh nghiệp trong ngành, nhu cầu surimi toàn cầu hiện đang tăng mạnh, trải dài từ châu Á, châu Âu đến Bắc Mỹ, mang đến nhiều cơ hội cho Việt Nam thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, sản phẩm này vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức đáng kể.

Thứ nhất, giá nguyên liệu đầu vào đang có xu hướng tăng do nguồn nguyên liệu cá tra nguyên liệu ngày càng khan hiếm, ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí sản xuất và khả năng cạnh tranh chung. Thứ hai, các rào cản kỹ thuật từ thị trường nhập khẩu ngày càng khắt khe, đặc biệt là việc kiểm soát dư lượng hóa chất, chất bảo quản và các điều kiện an toàn thực phẩm nói chung, đòi hỏi các nhà xuất khẩu Việt Nam phải tuân thủ chặt chẽ hơn. Hơn nữa, chi phí logistics và sự cạnh tranh gay gắt từ các nước trong khu vực cũng tạo áp lực đáng kể lên các nhà sản xuất Việt Nam. Để duy trì đà tăng trưởng tích cực này, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc ổn định nguồn nguyên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế một cách nhất quán. Đồng thời, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, khai thác các phân khúc ngách và tăng cường phát triển các sản phẩm có giá trị gia tăng là rất quan trọng. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước trong việc tinh giản quy trình.

Theo FIS