Xuất khẩu chả cá và surimi của Việt Nam đã có sự phục hồi mạnh mẽ vào tháng 2/2025, tăng gấp đôi lên 29 triệu USD sau khi giảm nhẹ vào tháng 1. Theo bà Nguyễn Hà, chuyên gia thị trường cá ngừ tại Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), thành tích ấn tượng này đã thúc đẩy tổng kim ngạch xuất khẩu trong hai tháng đầu năm lên hơn 56 triệu USD, tăng đáng kể 38% so với cùng kỳ năm ngoái.

Xuất khẩu tăng vọt trên các thị trường chính

Dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy xuất khẩu chả cá và surimi của Việt Nam sang hầu hết các thị trường chính đều tăng trưởng đáng kể. Đáng chú ý, tháng 2 chứng kiến ​​mức tăng "chóng mặt" trong xuất khẩu sang Hàn Quốc (tăng 135%), Thái Lan (tăng 191%) và Trung Quốc & Hồng Kông (tăng 105%). Ngoài ra, các sản phẩm chả cá và surimi của Việt Nam đã mở rộng phạm vi tiếp cận ra ngoài các thị trường truyền thống, thâm nhập vào các thị trường mới như Nga, Tây Ban Nha và Vương quốc Anh trong những tháng đầu năm.

Nhu cầu toàn cầu thúc đẩy xuất khẩu

Nhu cầu về surimi ngày càng tăng chủ yếu là do lối sống nhanh hiện nay, ưa chuộng các bữa ăn tiện lợi và chế biến nhanh. Các sản phẩm làm từ surimi, bao gồm thanh cua và cá giả, thường được nấu chín trước và chỉ cần chế biến tối thiểu, khiến chúng trở nên lý tưởng cho những người tiêu dùng tìm kiếm giải pháp ăn trưa nhanh chóng. Tính linh hoạt của surimi mở rộng sang nhiều lựa chọn ăn liền (RTE) và chế biến sẵn (RTC) trong ngành thực phẩm tiện lợi. Các sản phẩm này phục vụ cho những người tiêu dùng mong muốn có những bữa ăn bổ dưỡng và đậm đà mà không cần thời gian nấu nướng lâu, do đó thúc đẩy nhu cầu về surimi. Ngành công nghiệp thực phẩm đóng gói toàn cầu đang phát triển càng thúc đẩy sự phổ biến của các mặt hàng làm từ surimi do thời hạn sử dụng dài và dễ bảo quản. Khả năng thích ứng của chúng trong các món ăn như sushi, salad và bánh sandwich khiến chúng trở thành mặt hàng chủ lực cho các hộ gia đình muốn có sự đa dạng trong các bữa ăn nhanh. Hơn nữa, hàm lượng protein cao của surimi cùng với hàm lượng chất béo và calo thấp khiến đây trở thành lựa chọn hấp dẫn đối với những người tiêu dùng quan tâm đến sức khỏe.

Giá cả tăng cao của các loại thủy sản phổ biến như cua, tôm hùm, tôm và cá, do đánh bắt quá mức, khan hiếm và các vấn đề về môi trường (bằng chứng là Chỉ số giá cá của FAO tăng trung bình 5,2% vào tháng 12/2024), cũng khiến surimi trở thành một lựa chọn thay thế ngày càng hấp dẫn và tiết kiệm. Khả năng bắt chước kết cấu và hương vị của các lựa chọn đắt tiền hơn này của surimi mang đến giải pháp tiết kiệm chi phí cho người tiêu dùng có ý thức về ngân sách và ngành dịch vụ thực phẩm, đặc biệt là ở những khu vực mà hải sản là thực phẩm chính trong chế độ ăn uống nhưng đang trở nên đắt đỏ hơn. Do đó, nhu cầu toàn cầu về bột cá và các sản phẩm surimi được dự đoán sẽ tiếp tục tăng.

Vượt qua sự cạnh tranh gia tăng và những thách thức trong nước

Bất chấp những cơ hội đầy hứa hẹn này, ngành surimi của Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức ngày càng lớn. Sản lượng cá minh thái tăng ở Nga và Mỹ dự kiến ​​sẽ làm gia tăng sự cạnh tranh ở các thị trường chính. Trong nước, các nhà sản xuất chả cá và surimi của Việt Nam đang phải vật lộn với tình trạng thiếu nguyên liệu thô, dẫn đến lạm phát giá cả và tăng chi phí sản xuất, cản trở khả năng cạnh tranh của họ. Thêm vào những khó khăn này, các vấn đề dai dẳng trong việc cấp chứng nhận SC và CC cho xuất khẩu thủy sản tiếp tục gây ra tình trạng tồn đọng, cản trở hoạt động sản xuất và xuất khẩu. Để đảm bảo tăng trưởng mạnh mẽ và bền vững, ngành chả cá và surimi của Việt Nam đòi hỏi một nỗ lực đồng bộ và phối hợp giữa các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và ngư dân.

Theo FIS