Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và Văn phòng Quốc vụ viện đã cùng ban hành "Kế hoạch hành động đặc biệt thúc đẩy tiêu dùng" vào tháng 3/2025. Kế hoạch này nhằm mục đích kích thích chi tiêu của người tiêu dùng và mở rộng nhu cầu trong nước. Các biện pháp này có thể kích thích tiêu dùng thực phẩm của hộ gia đình bao gồm cả thực phẩm nhập khẩu. Các biện pháp này là tín hiệu chính sách cấp cao và nếu được thực hiện, có thể tác động đến tiêu thụ thực phẩm và sản phẩm nông nghiệp. FAS Trung Quốc cung cấp phân tích và báo cáo này.

Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc và Văn phòng Quốc vụ viện đã cùng ban hành "Kế hoạch hành động đặc biệt thúc đẩy tiêu dùng" vào tháng 3/2025. Kế hoạch này nhằm mục đích kích thích chi tiêu của người tiêu dùng và mở rộng nhu cầu trong nước. Kế hoạch nêu ra 30 biện pháp thúc đẩy tiêu dùng, bao gồm khuyến khích tăng lương hợp lý, thúc đẩy dịch vụ HRI (Khách sạn, Nhà hàng và Cơ sở), thiết lập trợ cấp chăm sóc trẻ em và tăng cường và mở rộng dịch vụ chăm sóc người cao tuổi. Các biện pháp này có thể kích thích tiêu dùng hộ gia đình đối với thực phẩm bao gồm thực phẩm nhập khẩu.

Tiêu thụ thực phẩm nói chung

Kế hoạch đề cập rõ ràng đến các hành động nhằm tăng thu nhập của cư dân thành thị và nông thôn. Các hành động này nhằm mục đích nâng cao khả năng tiêu thụ của cư dân bằng cách thúc đẩy tăng trưởng tiền lương hợp lý, mở rộng các kênh thu nhập bất động sản và thực hiện nhiều biện pháp để tăng thu nhập của nông dân. Việc tăng khả năng tiêu thụ có thể thúc đẩy tiêu thụ thực phẩm nói chung, bao gồm cả thực phẩm nhập khẩu.

Nguyên liệu cho các dịch vụ nhà hàng – khách sạn - bếp ăn tập thể (HRI)

Kế hoạch đề cập đến việc cải thiện chất lượng dịch vụ HRI và hỗ trợ phát triển dịch vụ ăn uống đặc sản địa phương. Kế hoạch nhằm mục đích đẩy nhanh việc thành lập các cửa hàng dịch vụ cộng đồng để mua sắm và ăn uống. Kế hoạch cũng tìm cách mở rộng tiêu thụ văn hóa, thể thao và du lịch bằng cách hỗ trợ mở rộng các dự án dịch vụ tại các điểm tham quan du lịch và tăng khả năng tiếp nhận. Ngoài ra, kế hoạch còn thúc đẩy "tiêu thụ băng tuyết" bằng cách tổ chức các mùa tiêu thụ băng và tuyết và xây dựng các khu du lịch và khu nghỉ dưỡng theo chủ đề băng và tuyết chất lượng cao. Một ví dụ về du lịch băng và tuyết do nhà nước chỉ đạo bao gồm Lễ hội băng Harbin nổi tiếng, được các phương tiện truyền thông Trung Quốc đưa tin đã tạo ra doanh thu hơn 4 tỷ USD (với ước tính chưa được xác minh về khoản đầu tư công là hơn 500 triệu USD).

Sự thịnh vượng của ngành HRI và du lịch có thể thúc đẩy trực tiếp nhu cầu đối với nhiều loại nguyên liệu thực phẩm, bao gồm ngũ cốc và dầu, thịt và hải sản, các sản phẩm từ sữa và nguyên liệu làm bánh, rau và trái cây, đồ uống có cồn và đồ uống. Theo kinh nghiệm trước đây, khi ngành HRI và du lịch của Trung Quốc phục hồi, nhu cầu đối với các nguyên liệu cao cấp, bao gồm cả nguyên liệu nhập khẩu, có thể tăng lên, đặc biệt là đối với các loại thịt, hải sản, sản phẩm từ sữa và đồ uống có cồn cao cấp.

Thực phẩm và sản phẩm từ sữa cho trẻ sơ sinh

Kế hoạch cũng hướng dẫn các khu vực đủ điều kiện tăng tính linh hoạt cho người lao động, người lao động nhập cư và người lao động trong các hình thức việc làm mới, những người được bảo hiểm y tế cơ bản dành cho người lao động, vào hệ thống bảo hiểm thai sản. Kế hoạch đề xuất thiết lập hệ thống trợ cấp chăm sóc trẻ em để giảm bớt gánh nặng tài chính cho việc nuôi dạy con cái. USDA Post dự báo rằng việc tăng cường hỗ trợ nuôi dạy con cái có thể giúp giảm chi phí chăm sóc trẻ em trong hộ gia đình và có thể thúc đẩy tăng trưởng tiêu thụ sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh. Nếu những hành động này được thực hiện thì có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc thai sản và hỗ trợ thêm nhu cầu trong các chương trình dinh dưỡng trước khi sinh và các chương trình liên quan.

Sau khi hệ thống trợ cấp được triển khai, USDA Post dự báo rằng nó sẽ thúc đẩy sự gia tăng tiêu thụ sữa. Trợ cấp chăm sóc trẻ em sẽ làm tăng thu nhập khả dụng cho các gia đình, đặc biệt là các hộ gia đình có thu nhập thấp. Trợ cấp có thể làm giảm gánh nặng tài chính khi nuôi con, làm tăng xu hướng các gia đình chi tiêu cho dinh dưỡng và thực phẩm cho trẻ em, đặc biệt là các sản phẩm từ sữa như sữa bột trẻ em, sữa chua trẻ em, pho mát và sữa nước.

Tuy nhiên, riêng chính sách trợ cấp chăm sóc trẻ em có thể không đủ để đảo ngược xu hướng tăng trưởng dân số âm trong ngắn hạn, đặc biệt là ở các thành phố hạng nhất và hạng hai có chi phí sinh hoạt cao. Nếu dân số tiếp tục giảm, thị trường sữa - đặc biệt là ngành sữa bột trẻ em - sẽ vẫn chịu áp lực. Theo Cục Thống kê Quốc gia, đến cuối năm 2024, dân số cả nước là 1.408,28 triệu người, giảm 1,39 triệu người so với năm trước, với tốc độ tăng trưởng tự nhiên là - 0,99‰. Dân số Trung Quốc đã tăng trưởng âm trong ba năm liên tiếp. Nếu chính sách trợ cấp chăm sóc trẻ em được tiếp tục thúc đẩy và kết hợp với các biện pháp hỗ trợ khác, nó có thể dần có tác động tích cực đến việc tăng tỷ lệ sinh ở các thành phố loại 3 và loại 4 của Trung Quốc, giảm bớt áp lực suy giảm dân số ở một số khu vực.

Thực phẩm cho người cao tuổi và bệnh nhân

Kế hoạch này nhằm mục đích cải thiện năng lực chăm sóc y tế và người cao tuổi bằng cách tăng lương hưu cơ bản cho cư dân thành thị và nông thôn và các tiêu chuẩn trợ cấp tài chính cho bảo hiểm y tế cơ bản cho cư dân thành thị và nông thôn vào năm 2025. Kế hoạch cũng có kế hoạch tăng lương hưu cơ bản cho người về hưu một cách phù hợp và triển khai các hành động đặc biệt để kích thích tiêu dùng lành mạnh. Điều này có nghĩa là Chính phủ muốn nâng cao nhận thức của người dân về chế độ ăn uống lành mạnh, có thể kích thích khả năng tiêu thụ của người cao tuổi, các loại thực phẩm dinh dưỡng cao, giàu protein và thực phẩm chức năng. Tiêu thụ trong nước các loại thịt bò, hạnh nhân, việt quất, thực phẩm bổ sung sức khỏe (như dầu cá Omega-3, nhân sâm Mỹ, bột protein), yến mạch, hạt diêm mạch, các sản phẩm ngũ cốc giàu protein, thực phẩm thay thế bữa ăn dinh dưỡng, pho mát, sữa bột tách kem và các sản phẩm từ sữa tăng cường có thể tăng.

Theo FAS USDA