Một hội nghị được tổ chức gần đây tại Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cho biết các vùng canh tác hữu cơ thường bị chia cắt và thiếu các rào cản để ngăn chặn ô nhiễm hóa chất từ ​​các trang trại thông thường lân cận. Được tổ chức với sự phối hợp của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Bắc Giang, Diễn đàn Khuyến nông khu vực được biết rằng phát triển nông nghiệp bền vững có khả năng sinh lợi cao ở khu vực này của Việt Nam.

Vùng trung du và miền núi phía Bắc được đánh giá là có tiềm năng, lợi thế lớn để phát triển nông nghiệp hữu cơ nhờ nguồn tài nguyên đất, nước, khí hậu dồi dào, các chính sách hỗ trợ và nâng cao trình độ chuyên môn địa phương. Khu vực này tập trung vào phát triển nông nghiệp bền vững và đa giá trị tổng hợp. Tuy nhiên, các khu vực canh tác hữu cơ và tuần hoàn thường bị phân mảnh và thiếu các rào cản đủ để ngăn chặn ô nhiễm hóa chất từ ​​các trang trại thông thường lân cận, đặc biệt là thông qua các kênh tưới tiêu. Ngoài ra, các hoạt động nuôi trồng nhỏ lẻ, phân tán ở vùng này phải chuyển đổi thành vùng sản xuất tập trung, đảm bảo các tiêu chuẩn về nước và môi trường đáp ứng tiêu chí chứng nhận hữu cơ. Để đối phó với những thách thức này, Diễn đàn Khuyến nông năm 2024 nhằm tìm ra các giải pháp chính sách cho nông nghiệp hữu cơ và tuần hoàn, các chiến lược liên kết sản xuất và mở rộng thị trường cũng như các phương pháp nâng cao năng lực và truyền thông để canh tác hữu cơ bền vững, hướng tới giá trị.

Tại diễn đàn, ông Lê Bá Thành, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bắc Giang chia sẻ, tỉnh Bắc Giang đã triển khai nhiều chính sách nhằm thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn. Các chính sách bao gồm liên kết sản xuất với tiêu dùng, hỗ trợ nông, lâm, thủy sản, hỗ trợ giống và khuyến khích phát triển sản phẩm OCOP. Hiện nay, tỉnh có 6 mô hình canh tác hữu cơ được chứng nhận và một số mô hình nông nghiệp tuần hoàn như chăn nuôi lợn, vịt kết hợp nuôi trùn quế, chăn nuôi gia cầm kết hợp phân bón hữu cơ, hệ thống lúa-cá và sản xuất lúa-nấm-hữu cơ. Các mô hình này đã tăng giá trị kinh tế từ 12-300% và giảm chi phí đầu vào từ 10-30%. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức như thị trường riêng cho các sản phẩm hữu cơ còn hạn chế, hoạt động ở quy mô nhỏ, thiếu đầu vào hữu cơ đa dạng, sự tham gia hạn chế của doanh nghiệp và người dân và chính sách khuyến khích chưa đầy đủ.

Bà Dương Thị Luyện, Chủ tịch kiêm Giám đốc Hợp tác xã Măng Lục Trúc, huyện Tân Yên, Bắc Giang, chia sẻ, hợp tác xã đang tích cực xây dựng, phát triển thương hiệu. Họ đã đăng ký nhãn hiệu 'Măng Trúc Lục Trúc' với Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ. Hợp tác xã cũng đã ký hợp đồng với các doanh nghiệp có uy tín để bảo vệ thương hiệu của mình, trong đó có hợp đồng gần đây với Trung tâm công nghệ chống hàng giả ở Bắc Ninh vào năm 2023. Với các biện pháp bảo vệ thương hiệu này được áp dụng, hợp tác xã đã tham gia các hội nghị xúc tiến thương mại, tham gia vào các hoạt động thương mại điện tử và hợp tác với các cửa hàng thực phẩm sạch. Hiện nay, họ đang đàm phán với một số công ty để xuất khẩu sản phẩm sang Nhật Bản, Mỹ và Hàn Quốc.

Ông Đào Thanh Vân, Phó Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp hữu cơ Việt Nam, chia sẻ kinh nghiệm phát triển quốc tế. Ông nhấn mạnh, phát triển nông nghiệp hữu cơ đòi hỏi phải liên kết chuỗi sản xuất, chế biến, tiêu thụ để xây dựng thị trường, tạo niềm tin, tạo giá trị cao cho sản phẩm hữu cơ. Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia Hoàng Văn Hồng lấy ý kiến ​​để Bộ NN&PTNT điều chỉnh chính sách. Ông cũng kêu gọi các Trung tâm Khuyến nông tỉnh tư vấn cho lãnh đạo địa phương về việc thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ.

Diễn đàn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc vượt qua những thách thức hiện nay đối với canh tác hữu cơ và tuần hoàn ở vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Bằng cách hợp nhất các vùng canh tác manh mún, tăng cường phân hóa thị trường, tăng cường sự tham gia của doanh nghiệp và cải thiện chính sách khuyến khích, khu vực này có thể khai thác tối đa tiềm năng phát triển nông nghiệp bền vững. Sự tham gia tích cực và chia sẻ kinh nghiệm của các bên liên quan khác nhau tại diễn đàn nêu bật nỗ lực hợp tác cần thiết để thúc đẩy nông nghiệp hữu cơ. Khi khu vực tiếp tục phát triển các mô hình và chính sách canh tác hữu cơ, những hiểu biết và chiến lược được thảo luận tại diễn đàn sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của nền nông nghiệp bền vững ở Bắc Giang và hơn thế nữa.

Theo VNS