Theo những người trong ngành, ngành điều Việt Nam hướng tới tăng trưởng xuất khẩu tốt bất chấp những cơn gió ngược trên thị trường toàn cầu. Theo Tổng cục Hải quan Việt Nam, năm 2023, xuất khẩu điều nhân cả nước đạt 641.000 tấn với giá trị 3,63 tỷ USD, tăng lần lượt 23% và 17% so với cùng kỳ năm 2022. Mỹ là thị trường lớn nhất, tiếp theo là Trung Quốc và châu Âu. Đáng chú ý, Trung Quốc đã tăng cường mua hàng trong những tháng gần đây, thậm chí có tháng vượt Mỹ trở thành nước nhập khẩu lớn nhất.

Ông Thái Nguyễn Huệ Chí, chuyên gia Hiệp hội Điều Việt Nam, cho biết trước đây người tiêu dùng Trung Quốc thường sử dụng các loại hạt khác như hạnh nhân, óc chó nhưng gần đây tăng tiêu thụ hạt điều hơn do giá thấp hơn. Ông cho biết, hạt điều Việt Nam giàu dinh dưỡng, thơm ngon và bùi nên ngày càng được ưa chuộng và sử dụng làm nguyên liệu nấu ăn tại thị trường Trung Quốc. Theo hiệp hội, năm ngoái, các chuyến hàng đến các thị trường trọng điểm như Đức, Anh, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Ả Rập Saudi đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể. Xuất khẩu hạt điều sang UAE tăng 46,6%, trong khi Saudi Arabia chứng kiến mức tăng 40,1%. Những người trong ngành dự đoán tồn kho hạt điều tại các thị trường tiêu dùng lớn như Mỹ và EU sẽ giảm sau kỳ nghỉ lễ, làm tăng nhu cầu nhập khẩu trong những tháng tới. Tuy nhiên, gần đây ngành này phải đối mặt với một hồi chuông cảnh tỉnh với những lo ngại về chất lượng do hai hiệp hội châu Âu và Mỹ đưa ra. Để ứng phó, ngành điều đã tăng cường gấp đôi các biện pháp kiểm soát chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm để bảo vệ danh tiếng của thương hiệu hạt điều Việt Nam.

Ông Phạm Văn Công, Chủ tịch hiệp hội, cho biết việc duy trì chất lượng xuất khẩu là yếu tố quan trọng đối với các nhà sản xuất, xuất khẩu hạt điều và bản thân ngành này trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng. Hiệp hội cho biết, Việt Nam đã chiếm tới 80% xuất khẩu toàn cầu trong 16 năm nay. Việt Nam cũng có thiết bị và công nghệ chế biến hạt điều tiên tiến nhất thế giới. Nửa đầu năm 2023 là giai đoạn khó khăn do khủng hoảng địa chính trị, thắt chặt tiền tệ của các ngân hàng trung ương trên toàn cầu, lạm phát, nhu cầu thấp hơn ở các thị trường trọng điểm và người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu. Vì vậy, hiệp hội đã hạ mục tiêu xuất khẩu trong năm xuống còn 3,05 tỷ USD, thấp hơn 50 triệu USD và 750 triệu USD so với mục tiêu trước đó của hiệp hội và mục tiêu do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đặt ra. Hiệp hội cho biết xuất khẩu đã tăng đáng kể kể từ tháng 8 và đặc biệt là trong quý vừa qua, và ngành hạt điều kỳ vọng đà tăng trưởng này sẽ tiếp tục diễn ra vào năm 2024.

Ông Bạch Khánh Nhựt, Phó chủ tịch hiệp hội, cho biết thị trường hạt điều toàn cầu được dự báo sẽ tăng trưởng 4,6% mỗi năm trong giai đoạn 2022-27. Xu hướng toàn cầu hướng tới chế độ ăn thuần chay và thực vật đã làm tăng nhu cầu về các loại hạt và thực phẩm làm từ hạt, bao gồm cả hạt điều. Ông Vũ Thái Sơn, Chủ tịch Tập đoàn Long Sơn, cho biết ngành điều cũng phải theo kịp xu hướng xanh hiện nay, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng cũng như các yêu cầu khắt khe hơn về môi trường và trách nhiệm xã hội. Ông nói thêm, các doanh nghiệp phải thể hiện trách nhiệm xã hội và môi trường của mình với các đối tác.

Theo các chuyên gia, trước việc các nước cung cấp điều thô lớn như Bờ Biển Ngà đẩy mạnh xuất khẩu nhân điều chế biến, ngành điều Việt Nam cần tập trung nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm để giữ lợi thế cạnh tranh. Hiệp hội và Cơ quan Xúc tiến Thương mại Việt Nam dự kiến tổ chức Hội nghị Hạt điều vàng VINACAS lần thứ 13 từ ngày 26 đến 28/2 tại thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình. Là sự kiện xúc tiến thương mại quan trọng của ngành điều, sự kiện sẽ có một số hoạt động như kết nối, ký kết các thỏa thuận, thảo luận về sản xuất, kinh doanh hạt điều thô và nhân điều, dự kiến sẽ thu hút 400-500 đại biểu trong và ngoài nước.

Theo VNS