Cước vận tải container giao ngay xuyên Thái Bình Dương ổn định và trong một số trường hợp giảm, chủ yếu do dự báo rằng đợt tăng giá của các nhà đầu tư container đã đạt đỉnh và các gói cứu trợ sắp sửa triển khai cho các nhà nhập khẩu Mỹ. Câu chuyện nóng hổi lúc này là tình trạng tắc nghẽn tại cảng container ở Trung Quốc giảm mạnh trong những tuần gần đây, các nhà máy tại Trung Quốc đang phải giảm sản xuất do thiếu điện, kéo giảm công suất xuất khẩu và tâm lý tiêu dùng tại Mỹ đang yếu đi.

Ở chiều ngược lại: Tình trạng tắc nghẽn tại các cảng ở Mỹ vẫn cao kỷ lục, cước vận chuyển tạm thời gian sau kỳ nghỉ lễ của Trung Quố, dữ liệu về thực trạng giảm giá cho thấy bức tranh chái chiều do nhiều chỉ số khác nhau mang đến số liệu khác nhau và tồn kho tiếp tục tăng do bán hàng chậm.

Tắc nghẽn giảm tại Trung Quốc, tăng vọt tại Mỹ

Thay đổi lớn trong tình trạng tắc nghẽn là tại Trung Quốc. Tính tới ngày 24/9, có 153 tàu container neo tại các cảng Thượng Hải và Ninh Ba, theo dữ liệu từ eeSea có trụ sở tại Đan Mạch. Hồi đầu tuần, dữ liệu eeSea cho thấy 81 tàu container neo tại hai cảng này, giảm 47% so với chỉ 2,5 tuần trước đó. Một nguyên nhân cho tình trạng tắc nghẽn trước đó là do cơn bão Chanthu và đã sớm được giải quyết. Một khả năng nguyên nhân khác là Tuần lễ Vàng giúp các hoạt động tại cảng giãn bớt. Một lý thuyết thiếu tích cực hơn: Cắt điện tại các nhà máy đang tác động tới luồng xuất khẩu từ Trung Quốc. Nhà tư vấn Jon Monroe cho biết nhóm làm việc của ông tại Trung Quốc quan sát thấy “có rất ít tình trạng chậm giao hàng diễn ra – tối đa là 1 – 3 ngày”. Ông nhấn mạnh các cảng tại Trung Quốc “đang hoạt động đúng hẹn hơn rất nhiều” và dịch chuyển các container xuất khẩu nhanh hơn, hiệu quả hơn xử lý các container nhập khẩu”. Do đó, Trung Quốc có thể giải quyết tình trạng tắc nghẽn nhanh hơn.

Tình hình rất khác tại Los Angeles/Long Beach. Trong cùng giai đoạn số tàu container tại Thượng Hải / Ninh Ba giảm 47%, số tàu container neo tại miền nam Califorina không thuyên giảm. Tới đầu tuần này vẫn có tới 61 tàu container neo tại cảng, theo Marine Exchange of Southern California, so với con số 62 báo cáo vào ngày 24/9 và con số kỷ lục báo cáo ngày 19/9 là 73 tàu.

Giảm mạnh tình trạng tắc nghẽn tại Thương Hải và Ninh Ba trong 18 ngày qua cho thấy ngày càng nhiều tàu có thể dỡ hàng và có thêm tàu đang di chuyển tới điểm cuối giao hàng, bao gồm các cảng tại Mỹ.

Chỉ số khác nhau, mức độ khác nhau

Theo chỉ số Freightos Baltic Daily Index (FBX) – tính gộp các phụ phí khác trong công thức tính – cước vận chuyển giao ngay Châu Á – bờ Tây giảm xuống còn 13.025 USD/container 40ft vào cuói tuần qua. Trong khi mức giá này vẫn cao hơn 3,4 lần cùng kỳ năm 2020, nhưng đã giảm tới 37% kể từ mức cao kỷ lục 20.586 USD/container 40ft vào ngày 15/9. FBX cho hay cước vận chuyển châu Á – bờ Đông cuối tuần qua ở mức 19.392 USD/container 40ft, giảm 13% từ mức cao kỷ lục 22.289 USD/FEU vào ngày 15/9.

Cước vận chuyển theo ngày theo USD/FEU từ 14/9 – 8/19. Tuyến xanh nước biển: tuyến châu Á – bờ Tây. Tuyến xanh lá cây: châu Á – bờ Đông. Dữ liệu:  Freightos Baltic Daily Index. Biểu đồ: FreightWaves SONAR.

Nhưng các chỉ số khác nhau đưa ra những con số rất khác nhau, phụ thuộc vào cặp cảng mà họ theo dõi và cách tính phí có bổ sung phụ phí hay khong. Các chỉ số khác không phản ánh mức giảm sâu ở tuyến xuyên Thái Bình Dương như FBX. Ngày 15/9, ngày FBX ghi nhận là ngày có mức cước cao kỷ lục cho tuyến châu Á – bờ Tây, dữ liệu của Xeneta trụ sở tại Na Uy ước tính cước vận chuyển cơ bản tuyến này, chưa bao gồm phụ phí, là 8.618 USD/FEU. Ngày 8/10 vừa qua, cước này tăng nhẹ lên 8.677 USD/FEU – tăng nhẹ so với giữa tháng 9 – trái ngược với báo cáo giảm 37% của FBX.

Các đánh giá của S&P Global Platts không bao gồm các phụ phí và cho rằng cước tuyến Bắc Á – bờ Đông vẫn ở mức cao kỷ lục 10.000 USD/FEU cho tới cuối tuần qua, đồng thời cước tuyến Bắc Á – bờ Tây ở mức 8.950 USD/FEU, chỉ thấp hơn mức cao kỷ lục 50 USD.

Báo cáo tuần của Drewry cũng cho thấy cước vận chuyển giảm nhưng với mức giảm thấp hơn nhiều so với FBX. Drewry cho biết cước vận chuyển Thượng Hải – Los Angeles ở mức 11.173 USD/FEU hồi cuối tuần qua, giảm 10% từ mức cao kỷ lục vào ngày 23/9 và giảm 6% từ mức cao đạt vào ngày 16/9.

Báo cáo tuần theo USD/FEU. Tuyến xanh dương: Thượng Hải – New York. Tuyến xanh lá cây: châu Á – bờ Tây. Biểu đồ: FreightWaves SONAR

Phụ phí giảm, nhưng trong bao lâu?

Trong nghiên cứu mới công bố ngày 11/10, nhà phân tích Frode Mørkedal tại Clarksons Platou Securities nhấn mạnh rằng sự khác nhau giữa FBX và các chỉ số khác như Shanghai Containerized Freight Index (SCFI), không phản ánh cước vận chuyển Trung Quốc – bờ Tây giảm. “Sự khác biệt đến từ phụ phí và các phí bổ sung mà FBX tính toán trong chỉ số. Rõ ràng một vài áp lực gần đây đã khiến các hãng vận tải giảm phí”, theo Mørkedal. Nói cách khác, phụ phí giảm chứ không phải cước vận tải cơ bản.

Xeneta cuối tuần qua cho biết “dữ liệu cho thấy một số hãng vận chuyển hiện có thể vận chuyển mà không phải trả phụ phí bảo đảm, trong khi một số khác thì không”. Báo cáo cũng nhấn mạnh phụ phí bảo đảm dao động mạnh tùy theo cặp cảng: từ 7.500 – 10.000 USD/FEU với tuyến Đài Loan – bờ Tây xuống chỉ 1.000 – 3.000 USD tuyến Trung Quốc – bờ Tây. Báo cáo thị trường tuần này từ S&P Global Platts dẫn một nguồn tin cho hay phụ phí giảm ở tuyến Bắc Á – Mỹ “do hiện họ phải cạnh tranh với các tàu chở hàng rời”. Một nguồn tin khac cho rằng phụ phí cước Đông Nam Á – Mỹ đã tăng trở lại do thiếu tàu.

Cùng hướng dự báo

Tới nay, Tuần lễ Vàng tại Trung Quốc đã kết thúc, các nhà phân tích đều cho rằng cước vận chuyển sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao, thậm chí tiệm cậm các mức cao và quay trở lại mức cao kỷ lục, đặc biệt khi xét tới cuộc khủng hoảng tắc nghẽn tại các cảng của Mỹ hiện nay.

Một hãng vận tải cho S&P Global Platts hay rằng “vẫn còn rất nhiều tàu đang trong trạng thái chờ và đơn hàng quý 4 nhiều hơn trung bình nên thị trường sẽ quay trở lại mức giá cao vào cuối tháng 10”.

Một nhà vận chuyển cho S&P Global Platts biết: “Một số nahf vận chuyển đang chào mức cước rẻ hơn tới bờ Tây, nhưng giá có thể tăng trở lại vào tháng 11”. Và một nhà cung cấp logistics cảnh bsao: “Đối với chúng tôi, vấn đề là khi nào và mức tăng sắp tới đến đâu”.

Theo Freight Waves