Cơ quan hải quan tại Nam Ninh và Côn Minh, thủ phủ của các tỉnh Quảng Tây và Vân Nam, được báo cáo là đã một lần nữa phát hiện mức cadmium quá mức trong các lô hàng sầu riêng và mít Việt Nam trong các cuộc kiểm tra thông quan gần đây.

Tổng cục Hải quan Trung Quốc trước đây đã đưa ra một số cảnh báo liên quan đến vấn đề này. Vào tháng 3, GACC đã cảnh báo các cơ quan chức năng Việt Nam về khoảng 30 lô sầu riêng Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc bị phát hiện vượt quá mức cadmium an toàn. Vào tháng 6, vấn đề tương tự đã được báo cáo đối với 77 lô khác liên quan đến nhiều cơ sở đóng gói và vườn cây ăn quả. Sự tái diễn vấn đề này cho thấy vấn đề vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng, làm bật lên nhu cầu tăng cường cảnh giác từ tất cả các bên liên quan.

Theo nghị định thư song phương, các cơ quan chức năng có liên quan của Trung Quốc và Việt Nam đã nhất trí thực hiện kiểm tra chặt chẽ hơn đối với từng lô sầu riêng và mít Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc trong khoảng thời gian từ ngày 1/12/2024 đến ngày 1/6/2025. Mức cadmium của các lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc phải được kiểm tra bởi một phòng thí nghiệm được phê duyệt. Chỉ những sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn bắt buộc mới được phép nhập khẩu vào Trung Quốc và phải kèm theo báo cáo thử nghiệm. Trong khi đó, một số cơ sở đóng gói trái cây của Việt Nam đã mất quyền xuất khẩu sang Trung Quốc vì không tuân thủ các quy định.

Gần đây, các viên chức hải quan tại cửa khẩu Hữu Nghị ở Quảng Tây đã tổ chức một cuộc họp báo chính sách về vấn đề ô nhiễm kim loại nặng trong sầu riêng và mít nhập khẩu từ Việt Nam. Một số biện pháp sẽ được thực hiện đối với những mặt hàng nhập khẩu này trong tương lai. Đầu tiên, hải quan sẽ kiểm tra mọi lô sầu riêng và mít từ Việt Nam. Thứ hai, các cuộc kiểm tra tại chỗ sẽ được tăng cường để đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn GACC. Thứ ba, hàng hóa không có báo cáo thử nghiệm từ một cơ quan thử nghiệm được công nhận hoặc vượt quá giới hạn kim loại nặng sẽ bị trả lại nước xuất xứ hoặc bị tiêu hủy. Cuối cùng, hải quan sẽ giám sát chặt chẽ việc chứng nhận báo cáo thử nghiệm do các phòng thí nghiệm của Việt Nam cấp. Nếu một cuộc thử nghiệm tiếp theo của cùng một lô hàng do chính quyền Trung Quốc thực hiện không đạt, chứng nhận của phòng thí nghiệm sẽ bị thu hồi.

Cơ quan hải quan Trung Quốc cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của họ trong việc quản lý xuất nhập khẩu các sản phẩm thực phẩm, nêu rõ rằng thực phẩm nhập khẩu phải tuân thủ các tiêu chuẩn mà cả hai nước đã thỏa thuận. An toàn thực phẩm có liên quan trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng và sự ổn định của thương mại, và các doanh nghiệp phải tuân thủ các yêu cầu nhập khẩu của hải quan. Tuy nhiên, một số công ty đã bị phát hiện có hành vi bất hợp pháp, chẳng hạn như chuyển hướng các sản phẩm không tuân thủ qua các cửa khẩu biên giới khác hoặc giấu chúng trong số các hàng hóa tuân thủ trong các container vận chuyển để trốn tránh kiểm tra. Để ứng phó, hải quan Trung Quốc sẽ áp dụng biện pháp thực thi pháp luật nghiêm ngặt và tăng các hình phạt tương ứng.

Các biện pháp mới này sẽ làm tăng đáng kể thời gian và chi phí xét nghiệm đối với trái cây xuất khẩu của Việt Nam, có khả năng gây áp lực về tài chính và kỹ thuật cho các vườn cây ăn quả và nhà xuất khẩu quy mô nhỏ. Ngoài ra, điều này có thể đòi hỏi phải tái cấu trúc một số ngành xuất khẩu trái cây của Việt Nam, với các công ty và phòng thí nghiệm cần nâng cao năng lực quản lý và thử nghiệm của họ. Nếu không làm như vậy, có thể dẫn đến mất thị phần tại Trung Quốc, gây ra hiệu ứng lan tỏa trên toàn bộ chuỗi cung ứng xuất khẩu trái cây của Việt Nam.

Việc kiểm tra chặt chẽ hơn tại các cửa khẩu biên giới cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của các thủ tục thông quan, dẫn đến sự chậm trễ và tồn đọng hàng hóa. Theo quan điểm thị trường, nguồn cung sầu riêng và mít Việt Nam trong ngắn hạn tại Trung Quốc có thể giảm, gây ra biến động giá đáng kể và hạn chế các lựa chọn của người tiêu dùng. Về lâu dài, nếu Việt Nam không giải quyết hiệu quả vấn đề ô nhiễm kim loại nặng, thị phần của Việt Nam tại Trung Quốc có thể bị các đối thủ cạnh tranh khác ở Đông Nam Á vượt qua. Ngay cả khi chất lượng sản phẩm được cải thiện, việc xây dựng lại niềm tin của người tiêu dùng sẽ là một quá trình kéo dài, đòi hỏi nguồn lực đáng kể để khôi phục thương hiệu và quảng bá thị trường.

Theo Produce Report