Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc có thể giảm mạnh do hải quan Trung Quốc đang thắt chặt kiểm soát đối với hàng hóa nhập khẩu. Theo Hiệp hội các nhà sản xuất – xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc đạt 1,4 tỷ USD trong 2 năm liên tiếp, chiếm 17 – 18% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam. Tuy nhiên, xuất khẩu sang thị trường này giảm từ đầu năm. Tính đến cuối quý 3/2021, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc chỉ chiếm 11% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam.

Từ tháng 4/2021, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc giảm 11 – 51% do thắt chặt kiểm soát đối với nhập khẩu thủy sản đông lạnh tại các cảng chính của Trung Quốc, gây ra tình trạng tắc nghẽn và chi phí tăng đối với các nhà nhập khẩu Trung Quốc và tác động lên các công ty xuất nhập khẩu. Xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc giảm tới 36% trong tháng 8 và 51% trong tháng 9, sau khi làn sóng COVID-19 nổ ra vào giữa tháng 7. Do đó, tính tới cuối tháng 9, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc giảm 20,5% so với cùng kỳ năm 2020 xuống còn 768 triệu USD. Xuất khẩu tôm và cá tra giảm lần lượt 23% và 20% xuống còn 298 triệu USD và 279 triệu USD. Xuất khẩu tôm sú giảm 12% và xuất khẩu tôm hùm giảm tới 82% trong cùng kỳ so sánh. Xuất khẩu cua đạt 36 triệu USD, giảm 21% trong cùng kỳ so sánh.

VASEP cho rằng nguyên nhân giảm xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc là do chính sách thắt chặt kiểm soát nhập khẩu thủy sản đối với COVID-19, gây ra tình trạng tắc nghẽn tại các cảng. Từ quý 3/2020, Trung Quốc có nhiều lần thông báo phát hiện dấu hiệu COVID-19 lên các bao bì sản phẩm thủy sản đông lạnh nhập khẩu từ Ấn Độ, Ecuador, Nga và Indonesia. Hàng trăm công ty xuất khẩu từ các nước này đã phải ngừng xuất khẩu sản phẩm sang Trung Quốc trong 1 – 5 tuần. Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã bắt đầu thắt chặt kiểm soát thủy sản chuỗi giá trị. Đến 29/10, GACC đã thanh tra hơn 400 nhà sản xuất chuỗi lạnh quốc tế và tạm ngừng thông quan hàng từ 154 công ty nhập khẩu do công nhân nhiễm bệnh. GACC đã lấy 3,2 triệu mẫu thực phẩm nhập khẩu và phát hiện 499 mẫu dương tính với  SARS-CoV-2. Cơ quan này đã hoãn nhập khẩu từ 221 công ty quốc tế trong thời gian từ 1- 4 tuần.

Theo ông Lê Bá Anh từ Bộ NNPTNT, Trung Quốc đã công nhận 748 nhà xưởng chế biến, 29 cơ sở xuất khẩu thruy sản tươi, trong khi 48 loại thủy sản và 128 sản phẩm thủy sản được phép xuất khẩu sang nước này từ Việt Nam. Trung Quốc đang duy trì kiểm tra SARS-CoV-2 trên bao bì, các phương tiện vận chuyển thủy sản đông lạnh và thủy sản tươi, đặt ra nhiều khó khăn cho các công ty xuất khẩu do các sản phẩm phải chờ dài ngày tại các cảng. VASEP ước tính giá trị xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc năm 2021 đạt khoảng 1 tỷ USD.

Theo VNS