Trong 8 tháng đầu năm 2019, Campuchia đã xuất khẩu 1,6 triệu tấn lúa sang Việt Nam thông qua các kênh tiểu ngạch, theo báo cáo gần đây của Bộ Nông nghiệp Campuchia tiết lộ. Con số này cao hơn nhiều so với tổng kim ngạch xuấ khẩu gạo thông qua kênh chính ngạch khi trong 8 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu gạo chính ngạch của Campuchia ở mức hơn 342.000 tấn, theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp cho hay.

Do thiếu kho dự trữ và nhà máy chế biến gạo nên nông dân Campuchia không có lựa chọn nào khác là bán lúa cho thương lái để bộ phận trung gian này vận chuyển tới Việt Nam thông qua các kênh chính ngạch, theo Ngân hàng Phát triển Nông thôn Campuchia cho hay.

Lun Yeng, tổng thư ký Liên đoàn Gạo Campuchia (CRF), cho biết xuất khẩu lúa tiểu ngạch là các lúa trộn. “Phần lớn lúa xuất khẩu tiểu ngạch là lúa trộn nhiều giống khác nhau, nên hoạt động này không ảnh hưởng đến xuất khẩu gạo thành phẩm, vốn thường là các giống lúa cao cấp như gạo thơm”. Ông giải thích rằng nông dân bán lúa cho thương lái để thu tiền nhanh trong mùa thu hoạch. “Nông dân bán cho thương lái bởi bán như vậy dễ hơn, thương lái thường đến tận ruộng để thu mua lúa trực tiếp”, ông Yeng cho biết thêm với thông tin từ báo cáo của Bộ Nông nghiệp, CRF sẽ nỗ lực giảm xuất khẩu lúa tiểu ngạch thông qua tập huấn cho nông dân về các giống lúa mang lại giá bán cao hơn và có nhu cầu ở mức cao nhất.

Để giảm bớt hoạt động bán lúa cho thương lái, năm 2017, chính phủ Campuchia đã triển khai quỹ hỗ trợ khẩn cấp cho ngành lúa gạo. Cơ chế này mang đến cho các nhà xay xát quyền tiếp cận các khoản vay để mua lúa và xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết cho kho chứa và chế biến lúa gạo. Cơ chế cho vay giúp giữ giá gạo ổn định, theo RDB – tổ chức chịu trách nhiệm giải ngân các khoản vay.

Trong vụ thu hoạch năm 2017 – 2018, Campuchia đã sản xuất hơn 10 triệu tấn lúa, theo dữ liệu Bộ Nông nghiệp công bố. Thặng dư lúa là 5,6 triệu tấn, tương đương 3,5 triệu tấn gạo. Năm 2018, xuất khẩu Campuchia đạt 626.265 tấn gạo chính ngạch, giảm 1,5% so với năm 2017 và Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Campuchia.