Thử tưởng tượng bạn có thể truy xuất chính xác được gốc gác của tách trà bạn đang thưởng thức: chè đã được làm ra ở đâu và như thế nào, liệu đất hữu cơ có được sử dụng hay không và liệu người lao động có được đối xử công bằng hay không.

Một dự án thử nghiệm kéo dài 1 năm tại Malawi đang tìm cách hiện thực hóa điều này, sử dụng công nghệ blockchain làm nền tàng để truy xuất các chuỗi cung ứng cho các loại trà mà Unilever và chuỗi siêu thị Anh Sainsbury đang bày bán. “Chè Malawi là điểm khởi đầu, không phải kết thúc”, theo Andrew Voysey, giám đốc quỹ tài chính bền vững tại Cambridge Institute for Sustainability Leadership (CISL), phát biểu về dự án trong hội nghị “One Planet” vừa qua, tổ chức tại Paris do tổng thống Pháp Emmanuel Macron khởi xướng, có sự tham gia của các giám đốc WB và UN – nhằm thúc đẩy các nỗ lực chống lại biến đổi khí hậu.

Có tới 10.000 nông dân tại Malawi tham gia dự án thử nghiệm và dự án này sẽ hỗ trợ cho những người sản xuất theo hướng công bằng hơn, bền vững hơn, như các khoản vay ưu đãi và tiếp cận tín dụng.

Các tổ chức tài chính và công ty hàng tiêu dùng đang ngày càng gặp áp lực lớn hơn để tìm ra cách đáng tin cậy hơn, rẻ hơn để chứng nhận các chuỗi cung ứng của họ là bền vững và không sử dụng lao động nô lệ, không tham nhũng.

Tháng 8/2017, một nhóm 10 công ty thực phẩm và bán lẻ hàng đầu thế giới, bao gồm Nestle, Unilever, và Tyson Foods đã tham gia một dự án của IBM để nghiên cứu cách các hệ thống blockchain có thể giúp truy xuất các chuỗi cung ứng thực phẩm và cải thiện an toàn thực phẩm.

Blockchain cho phép quyền tiếp cận chung tới dữ liệu được duy trì bởi một mạng lưới các máy tính, có thể nhanh chóng truy xuất hàng trăm các bên liên quan vào quá trình sản xuất – phân phối thực phẩm. Nếu thành công, dự án có thể được “nhân rộng và ứng dụng trên khắp các chuỗi cung ứng nông sản và rộng rãi hơn”, ông Voysey phát biểu.

Khoảng 1,5 triệu gia đình trên toàn cầu có sinh kế dựa vào làm nông quy mô nhỏ, CISL cho biết. Với cải thiện tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc của chuỗi cung ứng, các ngân hàng có thể cung cấp các khoản vay có lợi cho nông dân Malawi, cho phép họ tăng năng suất hoạt động. Cho tới nay, các tổ chức tài chính vẫn chưa đưa các nguồn tài chính tiến tới các nhà sản xuất bền vững hơn bởi họ không có dữ liệu đáng tin cậy”, theo Rhian-Mari Thomas, lãnh đạo chương trình hỗ trợ các hoạt động sản xuất kinh doanh phát thải carbon thấp của Barclays phát biểu. Barclays, BNP Paribas và Standard Chartered là các ngân hàng trong 10 tổ chức tham gia vào dự án.