Cũng giống như ngành lâm nghiệp đã khai thác thị trường tín chỉ carbon, ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi rong biển, đang nổi lên như một hướng đi đầy hứa hẹn với tiềm năng lưu trữ tới 1.500 tấn khí nhà kính trên mỗi km vuông. Việt Nam đã xác định được 800 loài rong biển, trong đó có 90 loài có giá trị kinh tế. Hiện nay, cả nước có những vùng nuôi rong biển quy mô lớn, thường kết hợp với các loại hải sản và sản phẩm biển khác như hàu, ngọc trai và bào ngư.

Đinh Xuân Lập, Phó giám đốc Trung tâm hợp tác quốc tế về nuôi trồng thủy sản và phát triển nghề cá bền vững (ICAFIS) thuộc Hội nghề cá Việt Nam, cho biết các nhà khoa học trong nước và quốc tế đã chứng minh rong biển có thể hấp thụ CO2 hiệu quả gấp 2 đến 5 lần so với rừng cùng khu vực. Một số loài, bao gồm cả tảo bẹ có lá rộng, có thể hấp thụ CO2 hiệu quả gấp 20 lần so với cây. Do đó, việc mở rộng nuôi rong biển sẽ tạo ra khả năng lưu trữ carbon khổng lồ cho ngành thủy sản. "Chúng tôi đang hợp tác với các doanh nghiệp để phát triển chương trình Blue Ocean-Blue Foods nhằm phát triển các vùng rong biển của Việt Nam, biến chúng thành các hồ chứa hấp thụ CO2", ông Lập cho biết. Mục tiêu là phát triển nuôi rong biển quy mô lớn để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính, cải thiện môi trường biển và nâng cao sinh kế của cộng đồng.

Trong khi đó, các công ty hiện đang sản xuất cốc nhựa phân hủy sinh học từ rong biển. Rong biển của Việt Nam cũng có lợi thế về dược phẩm so với các nước như Nhật Bản và Hàn Quốc. "Rong biển từ Việt Nam có thể được chế biến thành nhiều hợp chất khác nhau được sử dụng trong nha khoa hoặc ngành công nghiệp thực phẩm, chẳng hạn như trong các sản phẩm từ sữa để tạo độ đặc và hòa trộn vào sữa. Năng suất chiết xuất cao hơn nhiều so với rong biển mà chúng tôi đã thử nghiệm từ Nhật Bản và Hàn Quốc", bà Nguyễn Thị Sâm, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Wineco Việt Nam cho biết. Hơn nữa, sau khi được chế biến thành mỹ phẩm và dược phẩm, phần bã từ một số loài rong biển có thể được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi, giúp giảm phát thải khí mê-tan từ chăn nuôi.

Ngành nông nghiệp đã xác định rong biển là nguồn tài nguyên xanh giúp làm sạch biển và bầu khí quyển, đồng thời mang lại thu nhập tốt cho người nông dân, với chi phí đầu tư tương đối thấp. Tại các vùng nuôi trồng thủy sản lớn như Quảng Ninh, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Kiên Giang, người nuôi rong biển có thể kiếm được hàng tỷ đồng mỗi năm, tạo ra kế sinh nhai giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo. Theo báo cáo của Tổng cục Thủy sản thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích nuôi rong biển tiềm năng của Việt Nam có thể đạt khoảng một triệu ha, cho sản lượng từ 600.000 đến 700.000 tấn rong biển khô mỗi năm. Hiện nay, sản lượng rong biển của Việt Nam đạt khoảng 150.000 tấn mỗi năm.

Ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, tin rằng khi nghề nuôi rong biển đạt đến quy mô nhất định, Việt Nam sẽ hợp tác với các tổ chức quốc tế để người nuôi rong biển có thể bán tín chỉ carbon. Ông cho biết: “Trên toàn cầu, tín chỉ carbon từ các trang trại nuôi rong biển đã được thảo luận. Tại Việt Nam, việc bán tín chỉ carbon từ rong biển cũng rất khả thi”. Với các quốc gia cam kết cắt giảm khí thải nhà kính, tín dụng carbon là một thị trường đầy hứa hẹn, dự kiến ​​đạt tới 100 tỷ USD vào năm 2030.

Tại Việt Nam, tín chỉ carbon rừng đã được chuyển giao thành công với mức giá 5 USD/tín chỉ. Ngân hàng Thế giới đã cam kết chi trả 10 USD/tín chỉ cho tín chỉ carbon lúa. Trong khi đó, một số tổ chức quốc tế đã bày tỏ sự quan tâm đến việc mua tín chỉ carbon với mức giá 20-30 USD/tín chỉ. Theo dự thảo mới nhất của Đề án Phát triển thị trường carbon tại Việt Nam, từ năm 2025-2028, thị trường carbon sẽ được thí điểm trên toàn quốc. Từ năm 2029 trở đi, thị trường sẽ chính thức hoạt động trên toàn quốc. Bằng cách mở rộng diện tích trồng rong biển lên đến tiềm năng đầy đủ khoảng một triệu ha, ngành nuôi trồng thủy sản có thể giải phóng nguồn tín chỉ carbon xanh khổng lồ. Khi thị trường carbon đi vào hoạt động, các hồ chứa carbon rong biển sẽ trở thành một nguồn tài nguyên mới, giúp ngư dân Việt Nam tăng thu nhập./.

Theo VNA