Giá cacao đã có một năm tồi tệ trong năm 2017, giảm 11% trên thị trường New York, chủ yếu do nguồn cung tại Tây Phi ở mức cao, đẩy cung – cầu cacao toàn cầu vào tình trạng thặng dư. Theo Tổ chức Cacao Quốc tế (ICO), thặng dư cacao toàn cầu niên vụ 2016-17 là 371.000 tấn, so với mức thâm hụt 174.000 tấn trong niên vụ trước. Tuy nhiên, giá thấp đã thúc đẩy nhu cầu và làm giảm động lực sản xuất của nông dân, khiến triển vọng sản lượng cacao Bờ Biển Ngà niên vụ 2017/18 giảm.

Liệu những diễn biến này có khiến giá cacao tương lai cải thiện tình hình, khi giá cacao năm 2017 là mức thấp nhất kể từ năm 2006? Dưới đây là nhận định của các nhà phân tích thị trường hàng đầu về triển vọng giá cacao năm 2018.

Citi

“Chúng tôi dự báo thị trường cacao sẽ chuyển dịch từ tình trạng thặng dư trong niên vụ 2016-17 sang tình trạng tương đối cân bằng trong niên vụ 2017-18 do nguồn cung cacao tại Tây Phi giảm và sản xuất cacao bột cải thiện. Bờ Biển Ngà và Ghana chiếm khoảng 2/3 sản lượng cacao toàn cầu, và sản xuất cacao của cả hai nước này đều được dự báo giảm khoảng 5 – 7% so với niên vụ trước xuống lần lượt 1,9 triệu tấn và 0,9 triệu tấn”.

“Tăng trưởng sản xuất cacao bột âm trong cả hai niên vụ 2014-15 và 2015-16, trong khi nhu cầu cacao tăng khoảng 5% trong niên vụ 2016-17 và dự báo tăng trưởng 3,6% trong niên vụ 2017-18. Giá cacao tụt giảm gần 50% từ mức cao kỷ lục trong vài năm qua xuống chỉ còn 1.800 USD/tấn vào giữa năm 2017 chắc chắn sẽ tác động tiêu cực đến động lực sản xuất cacao bột, dựa vào dữ liệu ghi nhận tại Bắc Mỹ, châu Á và EU. Dữ liệu của chúng tôi cho thấy tỷ lệ dự trữ/sản xuất giảm xuống 44% trong năm 2018 so với mức dự báo trước đây của chúng tôi là 47%”.

Dựa vào mối quan hệ trái chiều giữa biến động giá cacao ICE và tỷ lệ dự trữ/sản xuất trong 35 năm qua, chúng tôi dự báo giá cacao giao dịch trên ICE sẽ duy trì khuynh hướng tăng và giữ giá trung bình 2.000 USD/tấn trong năm 2018, chủ yếu dao động trong khoảng 2.100 – 2.200 USD/tấn, trước khi tăng lên mức 2.200 – 2.300 USD/tấn vào năm 2019”.

Commerzbank

“Thay vì các yếu tố về phía cung, nhu cầu tăng sẽ là yếu tố đảm bảo giá cacao đi theo khuynh hướng tăng từ giữa năm 2017 đến hết tháng 11. Nhu cầu tăng tại chính các quốc gia sản xuất cacao. Trong khi đó, các nhà quan sát thị trường cũng lạc quan về tình hình thị trường niên vụ 2017-18, khi thị trường các sản phẩm chocolate tăng trưởng trưởng lại trong hai quý vừa qua lần đầu tiên trong nhiều năm và lợi nhuận biên sản xuất cacao bột cải thiện mạnh”.

“Nếu kết hợp với khuynh hướng nguồn cung giảm trong niên vụ 2017-18, giá cacao có thể tiếp tục tăng. (Đối với nước sản xuất cacao lớn nhất thế giới Bờ Biển Ngà) dự báo ban đầu cho thấy sản lượng cacao năm 2018 giảm mạnh. Sau khi đạt mức sản lượng 2 triệu tấn trong niên vụ 2016-17, sản lượng cacao Bờ Biển Ngà niên vụ 2017-18 có thể sẽ chỉ đạt khoảng 1,75 triệu tấn. Giá giảm mạnh đã có hiệu ứng giảm động lực sản xuất cho nông dân, khiến họ khó lòng mua các vật tư đầu vào sản xuất như phân bón và thuốc BVTV, khiến dịch bệnh dễ phát tán dưới điều kiện mưa quá nhiều như hiện nay. Trong quý 4/2018, chúng tôi dự báo giá cacao trên thị trường New York sẽ đạt 2.300 USD/tấn”.

Goldman Sachs

“Với các dự báo tăng trưởng toàn cầu tích cực, chúng tôi dự báo khuynh hướng sản xuất cacao bột tiếp tục diễn biến thuận lợi. Giá giảm mạnh trong 2 năm qua sẽ có tác động tăng nhu cầu mạnh, xét đến tiêu dùng các sản phẩm cacao tự nhiên tăng. Tuy nhiên, nguồn cung cacao niên vụ 2017-18 rất có khả năng sẽ giảm – chúng tôi vẫn tin rằng nhu cầu có thể vẫn cần một khoảng thời gian nữa để hấp thụ tương đối lượng cacao dự trữ hiện nay nên giá cacao sẽ có thể duy trì ở mức thấp trong một thời gian nữa. Chúng tôi dự báo giá cacao trong năm 2018 sẽ đi ngang ở mức 2.000 USD/tấn”.

Rabobank

“Giá cacao liên tục trong khuynh hướng giảm cho đến khi Bờ Biển Ngà thông báo cắt giá thu mua cố định từ nông dân đến 36%”.

“Giá thu mua hiện nay là 700 SFA francs/kg, sẽ làm giảm mạnh động lực sản xuất cacao trong niên vụ 2017-18, và dẫn đến giảm sử dụng phân bón chăm sóc cho vườn cacao vào giữa và chính vụ trong niên vụ tới. Do đó, chúng tôi dự báo sản lượng cacao Bờ Biển Ngà niên vụ 2017-18 sẽ giảm và đạt mức 1,83 triệu tấn, từ mức 2 triệu tấn trong niên vụ 2016-17. Dựa vào dữ liệu hiện có, chúng tôi dự báo sản xuất cacao bột toàn cầu sẽ tăng 2,3% trong niên vụ 2017-18. Diễn biến này khá tích cực nhưng chúng tôi cho rằng thế giới vẫn sẽ thặng dư cacao trong 3 năm liên tiếp: 0,3 triệu tấn trong niên vụ 2016-17, 0,13 triệu tấn trong niên vụ 2017-18 và 0,06 triệu trong niên vụ 2018-19. Tuy nhiên, mức thặng dư dự báo này đã giảm so với dự báo đưa ra hồi 2 tháng trước nhưng tồn kho cao sẽ kìm hãm bất cứ đợt tăng giá nào”.