Thái Lan và Ấn Độ, các nhà cung cấp gạo lớn nhất của Nigeria, có thể mất hơn 8 triệu USD mỗi ngày khi Nigeria lên kế hoạch cấm nhập khẩu gạo trong năm 2018.

Tổng thống Nigeria Buhari hadm trong thông điệp đầu năm 2018 tuyên bố Nigeria sẽ ngừng nhập khẩu gạo trong năm 2018. Một báo cáo ước tính giá trị nhập khẩu gạo hàng này của nước này lên dến 8 triệu USD. Bên cạnh đó, số liệu thống kê từ Liên bộ nông nghiệp và phát triển nông nghiệp Nigeria (FMARD) cho thấy chính phủ vốn đã giảm hạn ngạch nhập khẩu gạo cho các nhà nhập khẩu để chuẩn bị cho nguồn cung lúa gạo nội địa được dự báo đạt mức cao trong năm nay. Thông điệp về ngừng nhập khẩu gạo của Nigeria có thể gây lo lắng cho thị trường gạo thế giới do nước này hiện là một nước nhập khẩu gạo lớn.

Tại châu Phi, Nigeria vừa là nước sản xuất gạo lớn nhất, đồng thời là nước nhập khẩu gạo lớn nhất trên toàn châu lục. Năm 2016, người giàu nhất châu Phi Aliko Dangote tuyên bố sẽ đầu tư 1 tỷ USD vào sản xuất gạo tại Nigeria để sản xuất 1 triệu tấn gạo đồ trong 5 năm tới, tương đương 16% nhu cầu tiêu thụ nội địa. Sáng kiến đầu tư ngành gạo của ông Dangote bao gồm cung cấp các vật tư đầu vào như giống và phân bón, kèm theo tập huấn cho gần 50.000 nông dân quy mô nhỏ và vừa, đổi lại, nông dân sẽ cung cấp đất và lao động cho dự án.

Một tổ chức lớn khác trong chuỗi sản xuất là tập đoàn TGI có trụ sở tại Lagos, hiện đang vận hành một nhà máy chế biến gạo có công suất 120.000 tấn và Olam Nigeria, công ty con của Olam International có trụ sở tại Singapore, cũng có kế hoạch tăng sản xuất gạo.

Ngoài ra, chính phủ cũng triển khai một số chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất nông nghiệp quy mô nhỏ, như chương trình cho vay Anchor trị giá 300 triệu USD của CBN, triển khai năm 2015, cung cấp các khoản vay lãi suất thấp và hỗ trợ đầu vào cho hàng trăm ngàn nông dân sản xuất nhỏ.

Ngoài ra, WB cũng đang hỗ trợ chiến lược chuyển đổi nông nghiệp của chính phủ Nigeria với khoản vay 200 triệu USD để hỗ trợ sản xuất gạo quy mô nhỏ và vừa. Chiến lược tự cung tự cấp gạo của chính phủ có vẻ đang có hoạt động.

Phản hồi lại tuyên bố cấm nhập khẩu gạo trong năm 2018 của tổng thống, giám đốc điều hành cơ quan nông nghiệp và phát triển nông thôn Mahmoud Daneji cho rằng, chính phủ có thể có kế hoạch đầy tham vọng nhưng nhiều nông dân sản xuất nhỏ, đang sản xuất đến hơn 90% nguồn cung thực phẩm của Nigeria lại đang đối diện với nhiều khó khăn để duy trì nguồn cung như hiện nay. Những khó khăn lớn nhất bao gồm tiếp cận giống lúa chất lượng cao, phân bón, hệ thống khuyến nông hoạt động hiệu quả và tiếp cận tín dụng. Ông cho biết thêm, bất chấp hàng loạt sáng kiến đang triển khai nhằm tăng sản lượng, nông dân vẫn đang phải làm việc tay chân trên đồng ruộng thiếu hệ thống thủy lợi, sống tại những khu vực đi lại khó khăn, hạn chế tiếp cận thị trường và tự mình đối mặt với mối đe dọa biến đổi khí hậu ngày càng tăng. “Trong khảo sát thực hiện năm 2016, nông dân chỉ ra phân bón là vấn đề lớn nhất của họ hiện nay, bất chấp chương trình hỗ trợ vật tư đầu vào của chính phủ diễn ra từ lâu. Gần 74% nông dân cho biết họ không biết đến các chính sách của chính phủ đang triển khai hỗ trợ họ”. Nhiều nhà quan sát nhận định rằng các chương trình chính sách của chính phủ chỉ nhằm các mục tiêu chính trị.