Ngành tôm Việt Nam đang thể hiện khả năng phục hồi đáng kể trong năm 2025, với kim ngạch xuất khẩu đạt 4,3 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2024, theo số liệu mới nhất từ ​​Hải quan Việt Nam. Bà Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm tại Hiệp hội Xuất khẩu và Sản xuất Thủy sản Việt Nam (VASEP), cho biết riêng tháng 11 đã đóng góp 393 triệu USD vào tổng kim ngạch, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Ngành này hiện đang trên đà đạt đỉnh cao lịch sử từ 4,5 tỷ USD đến 4,6 tỷ USD vào cuối năm.

Trung Quốc và các nước CPTPP dẫn đầu sự phục hồi

Trung Quốc và Hồng Kông đã củng cố vị thế là động lực tăng trưởng chính. Hai thị trường này chiếm 1,2 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm, tăng mạnh 59% so với các con số trước đó. Nhu cầu đối với các sản phẩm tươi sống và cao cấp vẫn đặc biệt cao, với xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc ghi nhận mức tăng trưởng ba chữ số. Song song với đó, khối CPTPP—bao gồm Nhật Bản, Úc, Canada và Anh—đã cho thấy đà tăng trưởng mạnh mẽ:

• Tổng giá trị CPTPP: 1,2 tỷ USD (tăng 32%).
• Nhật Bản: Đạt 535 triệu USD, nhờ sự tăng trưởng 13% trong tôm chế biến giá trị gia tăng dành cho bán lẻ.
• Thị trường EU: Phục hồi đáng kể, đạt 540 triệu USD (tăng 21%), khi Đức, Bỉ và Hà Lan lấp đầy khoảng trống nguồn cung do Ấn Độ và Indonesia để lại.

Hiệu suất sản phẩm: Sự trỗi dậy của tôm đặc sản

Trong khi tôm thẻ chân trắng vẫn là mặt hàng xuất khẩu chủ đạo với 2,8 tỷ USD (chiếm 64,8% tổng giá trị), ngành công nghiệp đang chứng kiến ​​sự dịch chuyển chiến lược sang các danh mục ngách và có giá trị cao:

• Nhóm tôm khác: Lần đầu tiên vượt mốc 1 tỷ USD, tăng 74% nhờ sự bùng nổ của tôm hùm.
• Tôm sú: Đóng góp 426 triệu USD, duy trì mức tăng trưởng ổn định 4% bất chấp sự cạnh tranh về giá từ các đối thủ trong khu vực.

Vượt qua những thách thức tại Mỹ

Triển vọng thị trường Mỹ vẫn còn phức tạp. Mặc dù tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đạt 754 triệu USD (tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái), tháng 11 lại giảm 7%, chỉ đạt 52 triệu USD. Sự chậm lại này chủ yếu là do các biện pháp bảo hộ thương mại, đặc biệt là thuế chống bán phá giá sơ bộ POR19. Giá tôm thẻ chân trắng Việt Nam tại Mỹ tăng lên từ 12,8 đến 14,1 USD/kg trong quý 3, trong khi tôm sú đạt từ 17,9 đến 20,4 USD/kg. Mức giá này đã làm tăng áp lực cạnh tranh từ các nhà cung cấp Ecuador và Nam Á.

Triển vọng năm 2026

Khi ngành công nghiệp bước sang năm 2026, các chuyên gia vẫn giữ quan điểm thận trọng nhưng lạc quan. Trong khi Trung Quốc dự kiến ​​sẽ vẫn là "động lực biến động" của tăng trưởng cho đến Tết Nguyên đán, thị trường Mỹ phải đối mặt với sự không chắc chắn về các quyết định thuế quan cuối cùng. Để duy trì đà tăng trưởng, VASEP đề xuất các doanh nghiệp cần tiếp tục tối ưu hóa các sản phẩm có giá trị gia tăng và mở rộng thị trường tại Trung Đông và EU để bù đắp những khó khăn tiềm tàng ở Bắc Mỹ.

Theo FIS