Trung Quốc đã ban hành các quy định an toàn thực phẩm mới, từ chối thông quan nhãn Thái Lan và cảnh báo Việt Nam về mức dư lượng hóa chất trong trái cây xuất khẩu. Mặc dù đã chi 15,6 tỷ USD nhập khẩu trái cây và rau quả, Trung Quốc vẫn tiếp tục đưa ra cảnh báo về các sản phẩm của Việt Nam và từ chối các lô hàng của Thái Lan vì vi phạm giới hạn dư lượng lưu huỳnh điôxit.

Việt Nam là nhà cung cấp trái cây lớn thứ ba của Trung Quốc

Theo Tổng cục Hải quan Việt Nam, xuất khẩu trái cây và rau quả sang Trung Quốc đạt 678,3 triệu USD trong tháng 8 năm 2025, tăng 40,8% so với tháng 7 và tăng 15% so với cùng kỳ năm trước. Tính đến cuối tháng 8, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu trái cây và rau quả lớn nhất của Việt Nam, đạt gần 2,8 tỷ USD và chiếm 57,9% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành. Trung Quốc, một trong những nước tiêu thụ trái cây và rau quả lớn nhất thế giới, đã chi 15,6 tỷ USD cho các mặt hàng nhập khẩu này trong 7 tháng đầu năm 2025, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2024.

Thái Lan, Chile và Việt Nam hiện là ba nhà cung cấp trái cây hàng đầu cho Trung Quốc. Thái Lan dẫn đầu với 5,5 tỷ USD xuất khẩu, chiếm 35,1% thị phần trái cây nhập khẩu của Trung Quốc, tăng từ 32,3% của năm trước. Chile đứng thứ hai với 3 tỷ USD, mặc dù thị phần của nước này đã giảm 2,81 điểm phần trăm xuống còn 19,1%. Việt Nam đứng thứ ba, với 2,3 tỷ USD xuất khẩu trái cây và rau quả sang Trung Quốc trong bảy tháng đầu năm 2025, chiếm 14,9% thị phần, tăng nhẹ so với mức 14,5% của cùng kỳ năm 2024.

Trung Quốc áp dụng các tiêu chuẩn nhập khẩu trái cây mới

Mặc dù Trung Quốc đã tăng cường nhập khẩu và mở rộng khả năng tiếp cận các nhà cung cấp mới, chẳng hạn như sầu riêng từ Campuchia, dừa tươi từ Malaysia, chuối từ Colombia và xoài từ Ecuador, nhưng nước này cũng đã tăng cường kiểm soát chất lượng và các biện pháp an toàn thực phẩm. Đáng chú ý, kể từ cuối tháng 7/2025, các trạm kiểm tra biên giới của Trung Quốc đã bắt đầu áp dụng các tiêu chuẩn mới đối với trái cây nhập khẩu. Vào cuối tháng 8/2025, hơn 10 container nhãn Thái Lan đã bị trả lại do dư lượng lưu huỳnh điôxit vượt quá 50 ppm. Điều này khiến các cơ sở chế biến của Thái Lan phải tạm dừng mua hàng và hủy bỏ các hợp đồng tương lai với các vườn cây ăn quả. Giá xuất khẩu tại các vườn cây lớn đã giảm 30% từ đầu tháng 7 xuống chỉ còn 20–22 Baht/kg, trong khi các vườn cây nhỏ hơn chứng kiến ​​giá giảm xuống còn 10–13 Baht/kg. Trước đó, Trung Quốc đã nhiều lần đưa ra cảnh báo và đình chỉ các nhà xuất khẩu Thái Lan không tuân thủ. Theo quy định mới về phụ gia thực phẩm, dư lượng lưu huỳnh điôxit trong trái cây tươi được xử lý bề mặt không được vượt quá 50 ppm.

Một báo cáo của Thương vụ Việt Nam tại Trung Quốc khẳng định Bắc Kinh đang tăng cường kiểm tra nông sản và hải sản nhập khẩu, đặc biệt chú trọng đến các sản phẩm có nguy cơ cao như sầu riêng. Một số lô hàng của Việt Nam đã bị cảnh báo. Trung Quốc đã liên tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về an toàn thực phẩm xuất nhập khẩu thông qua Nghị định 248 và 249, đồng thời xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia để đảm bảo chất lượng hàng hóa nhập khẩu. Các biện pháp thực thi hiện bao gồm kiểm tra tại chỗ các cơ sở chế biến thực phẩm nước ngoài, đặc biệt là những cơ sở có tiền sử vi phạm. Hình phạt cho việc không tuân thủ có thể bao gồm đình chỉ nhập khẩu và thu hồi mã số đăng ký.

Doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam được kêu gọi nâng cao tiêu chuẩn

Để duy trì thị phần tại Trung Quốc, Thương vụ Việt Nam khuyến nghị các doanh nghiệp xuất khẩu cần nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn của Trung Quốc về bao bì, nhãn mác và truy xuất nguồn gốc. Điều này đòi hỏi sự giám sát toàn diện, từ trồng trọt, chế biến đến bảo quản và vận chuyển, đảm bảo truy xuất nguồn gốc ở mọi giai đoạn. Ngoài ra, các doanh nghiệp được khuyến khích thúc đẩy thương mại và mở rộng hoạt động sang các tỉnh phía Bắc và Tây Bắc của Trung Quốc, nơi có mức sống cao hơn và nhu cầu mạnh mẽ về trái cây nhiệt đới cao cấp - một cơ hội quan trọng cho các nhà xuất khẩu Việt Nam.

Theo VNS