Bất kỳ hy vọng nào về việc một đợt xuất khẩu cà phê ồ ạt từ những nhà sản xuất lớn của Châu Á giúp giảm nhiệt cho đợt tăng giá mạnh mẽ, vốn đã đẩy giá cà phê robusta lên mức cao nhất kể từ những năm 1970, đang nhanh chóng tan biến.
Việt Nam sản xuất khoảng 1/3 nguồn cung cà phê Robusta toàn cầu - loại cà phê chủ yếu được sử dụng cho đồ uống hòa tan và cà phê pha trộn espresso - nhưng một đợt hạn hán kéo theo nhiều tuần mưa lớn đã giáng một đòn mạnh vào vành đai cà phê của quốc gia này ngay trước khi vụ thu hoạch bắt đầu vào tháng 10. Ông Trịnh Đức Minh, chủ tịch Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột tại tỉnh trồng cà phê lớn nhất là Đắk Lắk, cho biết điều kiện khí hậu khắc nghiệt và diện tích việc trồng cà phê bị thu hẹp sẽ cắt giảm sản lượng thu hoạch của Việt Nam khoảng 10% - 15% trong mùa này. Ông cho biết: "Hạn hán đã khiến cây cho ít hạt hơn và hạt cũng nhỏ hơn". "Mưa sẽ cản trở nông dân thu hoạch hạt và phơi khô cà phê, đồng thời gây khó khăn cho việc vận chuyển". Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, hơn 95% sản lượng cà phê của Việt Nam trong mùa tới sẽ là cà phê robusta.
Sự phổ biến ngày càng tăng của đồ uống cà phê hòa tan và cà phê pha sẵn cùng nguồn cung bị ảnh hưởng bởi thời tiết đã thúc đẩy giá cà phê robusta tăng gấp đôi trong năm qua. Hiện tại, giá của loại cà phê này gần bằng giá của cà phê arabica cao cấp, vốn cũng đã tăng mạnh. Volcafe Ltd., một công ty kinh doanh cà phê lớn, đang dự báo tình trạng thâm hụt cà phê robusta toàn cầu nghiêm trọng trong mùa vụ 2024/25 bắt đầu vào tháng 10, đây là năm thứ tư liên tiếp thiếu hụt. Tại Indonesia - nơi cung cấp khoảng 1/10 lượng robusta của thế giới - nhu cầu trong nước tăng cao thay vì vấn đề thời tiết có vẻ sẽ hạn chế sự cứu trợ cho thị trường toàn cầu. Moelyono Soesilo, người đứng đầu bộ phận cà phê hạ nguồn tại Hiệp hội các nhà xuất khẩu và công nghiệp cà phê Indonesia, cho biết sản lượng có thể đạt 10 triệu bao 60 kg trong năm nay, tăng 14% so với năm 2023. Tuy nhiên, ông cho biết xuất khẩu có khả năng sẽ vẫn ổn định ở mức khoảng 250.000 tấn do lượng tiêu thụ trong nước tăng đột biến.
Diện tích trồng cà phê ở Việt Nam đã giảm do nông dân chuyển sang các loại cây trồng thay thế như sầu riêng và bơ trong vài năm qua. Theo báo cáo của USDA, tình trạng thiếu nước ngầm và bóng râm cũng đặt ra những thách thức lâu dài vì nhiều nông dân Việt Nam dựa vào giếng để tưới tiêu và rừng che phủ giúp làm chậm quá trình bốc hơi. Vào tháng 6, USDA dự báo sản lượng cà phê robusta của Việt Nam chỉ giảm 1% trong năm 2024/25 xuống còn 27,85 triệu bao 60 kg. Tuy nhiên, con số này thấp hơn khoảng 9% so với mùa vụ 2021/22, cho thấy sản lượng giảm trong dài hạn trùng với nhu cầu toàn cầu tăng vọt.
Cà phê Robusta có khả năng tiếp tục giành được thị phần vì giống cà phê này chịu được nhiệt độ cao và bệnh tật tốt hơn arabica — mặc dù cả hai loại hạt này vẫn phải đối mặt với những rủi ro đáng kể về khí hậu. Tất cả những điều đó cộng lại thành tin xấu cho những người uống cà phê trên thế giới, những người có vẻ sẽ phải đối mặt với giá cao trong một thời gian nữa. Vành đai cà phê của Việt Nam đã trải qua thời tiết ẩm ướt vào tháng 8, nhưng những trận mưa lớn xảy ra sau cơn bão Yagi, đổ bộ vào phía bắc đất nước vào ngày 7/9, đã làm ngập thêm nhiều đồn điền cà phê. Daryl Kryst, phó chủ tịch phụ trách thực hiện và bán hàng hàng hóa tại StoneX, một công ty môi giới hàng hóa, cho biết những trận mưa liên tục có nghĩa là các lô hàng của Việt Nam thường bắt đầu vào đầu tháng 11 sẽ bị trì hoãn cho đến đầu tháng 12 hoặc thậm chí muộn hơn. "Chúng tôi kỳ vọng giá cà phê robusta sẽ giảm bớt, nhưng điều đó có thể không xảy ra cho đến đầu năm sau."
Theo Bloomberg
Bình luận