Theo các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, vô số yếu tố rủi ro vẫn rình rập đối với xuất khẩu gạo năm nay, đặc biệt là sự kết hợp giữa biến động tỷ giá hối đoái, khả năng cạnh tranh của gạo Thái Lan giảm, cạnh tranh gay gắt về giá, tác động của hiện tượng thời tiết El Niño và chính sách hạn chế xuất khẩu của Ấn Độ.

Ông Chookiat Ophaswongse, chủ tịch danh dự của hiệp hội, cho biết dữ liệu mới nhất từ Bộ Nông nghiệp Mỹ dự đoán sản lượng gạo toàn cầu sẽ ổn định ở mức 513 triệu tấn trong năm nay, trong đó Trung Quốc là nhà sản xuất lớn nhất với 144 triệu tấn, tiếp theo là Ấn Độ với 132 triệu tấn. Sản lượng gạo Thái Lan dự kiến sẽ gần bằng năm trước, tổng cộng khoảng 20 triệu tấn. Về dự báo, ông Chookiat cho biết dự kiến sản lượng đạt khoảng 7,5 triệu tấn trị giá 150 tỷ baht, giảm so với mức ước tính 8,7 triệu tấn trị giá 178 tỷ baht năm ngoái. Bất chấp sự sụt giảm, ông cho biết Thái Lan vẫn là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới trong năm ngoái, chỉ sau Ấn Độ với 16,5 triệu tấn. “Có nguy cơ Thái Lan không duy trì vị trí thứ hai về xuất khẩu gạo, do Việt Nam đang có sự tăng trưởng đáng kể về xuất khẩu gạo. Việt Nam, thường xuất khẩu khoảng 6 triệu tấn mỗi năm, đã xuất khẩu gạo vượt 8,1 triệu tấn vào năm 2023”, ông Chookiat cho hay.

Ông cho biết các kế hoạch hiện nay của chính phủ Thái Lan nhằm tăng cường các hợp đồng chính phủ (G-to-G) đã trở nên khó khăn hơn, vì mỗi quốc gia mua gạo hiện đã thay đổi phương thức mua gạo, ưu tiên các đơn vị tư nhân xử lý các vấn đề nhập khẩu gạo để thu thuế nhập khẩu nhằm huy động tiền hỗ trợ nông dân. Philippines đã chọn cách tiếp cận này, mang lại sự linh hoạt hơn. Ông Chookiat cho biết các quy trình G-to-G của Thái Lan mất hơn hai tháng, có sự tham gia của Ủy ban Chính sách Lúa gạo Quốc gia, Văn phòng Bộ Tư pháp và nội các trước khi hoàn tất hợp đồng. Ngược lại, các quyết định của khu vực tư nhân có thể được đưa ra trong vòng một tuần. Ngoài ra, xuất khẩu gạo của Thái Lan còn phải đối mặt với những rủi ro khác như biến động tỷ giá và khả năng Ấn Độ xem xét lại các hạn chế xuất khẩu gạo, có thể ảnh hưởng đến giá cả toàn cầu. Ông cho biết, ảnh hưởng của El Niño đến mức độ sản xuất cũng phải được theo dõi chặt chẽ.

Ông Charoen Laothammatas, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, cho biết giá gạo Thái Lan phụ thuộc vào cả điều kiện sản xuất và xuất khẩu, điều này có thể tác động đến giá lúa trong nước. Ông cho biết, trong tháng đầu tiên của năm 2024, dữ liệu từ giấy phép xuất khẩu gạo của Bộ Ngoại thương cho thấy Thái Lan đã xuất khẩu hơn 1 triệu tấn, tăng 44% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu xu hướng xuất khẩu vượt 1 triệu tấn này tiếp tục trong nhiều tháng liên tiếp, chắc chắn sẽ tác động tích cực đến giá cả trong nước. Theo ông Charoen, mối quan tâm chính đòi hỏi sự quan tâm của chính phủ là sự ổn định tỷ giá hối đoái và đẩy nhanh khả năng cạnh tranh của gạo Thái Lan. Điều này bao gồm việc phát triển các giống lúa mới theo yêu cầu của thị trường, với năng suất cao để cạnh tranh với Việt Nam và Ấn Độ, phù hợp với sự phát triển của hệ thống thủy lợi. Quan trọng hơn, ông cho biết cần phải chú ý đến chi phí vận chuyển, đặc biệt với sự gia tăng đáng kể về giá cước vận chuyển, đã tăng gấp bốn lần so với năm ngoái lên 4.000-6.000 USD mỗi container đến châu Âu và Mỹ.

Indonesia cho biết tồn kho gạo đủ trong bối cảnh hạn chế định lượng bán lẻ, tìm cách tăng nhập khẩu gạo từ Thái Lan

Chính phủ Indonesia hôm thứ Hai đã tìm cách đảm bảo với người tiêu dùng rằng lượng gạo dự trữ vẫn đủ trong bối cảnh tình trạng hạn chế bán hàng ngày càng tăng ở các chợ nhỏ và siêu thị kể từ cuối năm 2023. "Sau cuộc họp phối hợp với tổng thống, chúng tôi đảm bảo rằng lượng gạo dự trữ đủ và chúng tôi sẽ tăng tốc nguồn cung sẵn có cho các cửa hàng bán lẻ hiện đại”, người đứng đầu Cơ quan Thực phẩm Quốc gia (NFA) Arief Prasetyo Adi nói với các phóng viên hôm thứ Hai. Mặt hàng gạo đóng gói 5 kg tại các cửa hàng bán lẻ hiện đại được cho là khan hiếm kể từ khoảng tháng 9 năm ngoái, dẫn đến hạn chế đối với khách hàng bán lẻ.

Người đứng đầu hiệp hội doanh nghiệp bán lẻ (Aprindo), Roy Mandey, xác nhận tình hình này, cho biết đó là để đảm bảo phân phối và tránh bán lại. Ông cho biết hiệp hội đang tìm cách đảm bảo nguồn cung hàng hóa sẵn có. Theo cuộc họp lạm phát hàng tuần được phát sóng trực tuyến vào thứ Hai, giá gạo đã tăng 1,65% vào giữa tháng Hai. Số liệu từ Bộ Nông nghiệp cho thấy cả nước thâm hụt gạo 1,63 triệu tấn trong tháng 1 và 1,15 triệu tấn trong tháng 2. NFA cho biết Indonesia có kế hoạch nhập khẩu 2,44 triệu tấn gạo vào năm 2024, trong đó khoảng 445.000 tấn là hạn ngạch được chuyển từ năm 2023. Edy Priyono từ văn phòng nhân viên tổng thống cảnh báo rằng có những vùng trồng trọt có nguy cơ lũ lụt cao vào tháng 1 và tháng 2, có thể làm chậm việc thu hoạch.

Cơ quan thu mua lương thực nhà nước (Bulog) cho biết hôm thứ Hai rằng Indonesia đang tìm cách nhập khẩu 200.000 tấn gạo từ Thái Lan theo hợp đồng chính phủ. Bulog cho biết hồi đầu tháng này rằng họ đã ký hợp đồng 500.000 tấn gạo từ Việt Nam, Myanmar và Pakistan. Các quan chức cho biết Indonesia đã phê duyệt hạn ngạch nhập khẩu 2 triệu tấn gạo trong năm nay, một phần tư trong số đó dự kiến sẽ đến vào tháng 3. Năm 2023, nước này đã nhập khẩu 3,06 triệu tấn ngũ cốc, gần mức kỷ lục.

Các quan chức cho biết dự báo ban đầu của Indonesia về sản lượng gạo 32 triệu tấn vào năm 2024 đã bị cắt giảm do sản lượng gạo trong tháng 1 và tháng 2 dự kiến sẽ giảm 46% so với một năm trước xuống còn 2,25 triệu tấn. Sản xuất đã bị gián đoạn vào năm ngoái do thời tiết El Nino khô hạn nhưng sản lượng dự kiến sẽ phục hồi trong năm nay. Cơ quan khí tượng (BMKG) dự báo El Nino sẽ duy trì đến đầu năm 2024 và trung hòa dần dần vào tháng 4. Năm ngoái, Tổng thống Indonesia Joko Widodo cho biết chính phủ của ông đã đạt được cam kết từ Ấn Độ và Thái Lan về việc tăng cường nguồn cung cho năm 2024.

Theo Bangkok Post