Xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đang hướng tới doanh thu 3,5 tỷ USD trong năm nay sau khi tăng gấp 5 lần để cán đích ở mức hơn 2 tỷ USD vào năm 2023. Thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy sầu riêng trở thành loại trái cây xuất khẩu hàng đầu của Việt Nam với doanh thu 2,2 tỷ USD, chiếm gần 40% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước và đóng vai trò then chốt giúp ngành này lập kỷ lục doanh thu xuất khẩu mới ở mức 5,5 tỷ USD vào năm 2023.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, cú hích đến từ việc Trung Quốc mở cửa xuất khẩu chính ngạch sầu riêng tươi vào thị trường khổng lồ 1,4 tỷ dân này vào tháng 7/2022. Nếu nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng đông lạnh được ký kết với Trung Quốc vào năm 2024, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam sẽ sẽ tăng nhiều hơn nữa, ông nói. Ông Nguyễn Quý Dương, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, Bộ cho biết, việc đàm phán xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc đang được tiến hành, điều này sẽ mở ra cơ hội đáng kể để thúc đẩy xuất khẩu sầu riêng. Ông nói thêm rằng còn dư địa đáng kể để tăng xuất khẩu sầu riêng sang các thị trường khác. Sầu riêng Việt Nam hiện được xuất khẩu sang 8 thị trường, trong đó Trung Quốc chiếm 97% tổng lượng xuất khẩu.

Xuất khẩu sầu riêng sang Cộng hòa Séc tăng hơn 28% vào năm 2023, đạt 10 triệu USD. Xuất khẩu sang Canada, Mỹ và Papua New Guinea cũng tăng trưởng ba con số. Đáng chú ý, Thái Lan, nước xuất khẩu sầu riêng lớn nhất thế giới, đã chi 96,9 triệu USD mua sầu riêng Việt Nam trong tháng 11. Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai cho biết: “Không chỉ Trung Quốc, mà các thị trường khác cũng đang ưa chuộng sầu riêng”, ông Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai cho biết và cho biết thêm đây là lý do tập đoàn của ông đang mở rộng diện tích trồng sầu riêng từ 1.200 – 2.000ha tại Việt Nam trong hai năm tới. Ông cho biết thị trường Trung Quốc có tiềm năng lớn về sầu riêng vì cho đến nay, chỉ có khoảng 10% dân số ăn sầu riêng.

Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, ước tính thị trường sầu riêng Trung Quốc có thể đạt 20 tỷ USD và thị trường sầu riêng toàn cầu đạt 28,6 tỷ USD vào năm 2025, với tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm là 7,2%. Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, Việt Nam có lợi thế trong xuất khẩu sầu riêng vì thu hoạch sầu riêng quanh năm, trong khi các nước khác chỉ thu hoạch theo mùa. Chẳng hạn, thời điểm này trong năm, chỉ có Việt Nam đang thu hoạch sầu riêng nên giá từ đồng ruộng khá cao, khoảng 100.000 -120.000 đồng/kg đối với Ri6, 135.000 – 160.000 đồng/kg đối với giống Mongthong và 160.000 – 190.000 đồng/kg đối với giống Musang King.

Xuất khẩu sầu riêng có thể đạt 3,5 tỷ USD trong năm 2024 do sản lượng sầu riêng dự kiến sẽ cao hơn cùng với diện tích trồng và cơ sở đóng gói được cấp mã số xuất khẩu sang Trung Quốc nhiều hơn, ông Nguyên dự đoán. Thống kê của Bộ Nông nghiệp cho thấy, diện tích trồng sầu riêng có tổng diện tích khoảng 112.000ha, trong đó hơn 60.000ha đã cho thu hoạch với sản lượng khoảng 840.000 tấn. 51.000ha còn lại có thể được thu hoạch bắt đầu từ năm nay. Trung Quốc đã cấp mã số cho 422 vùng trồng và 153 cơ sở đóng gói. Việt Nam cần tập trung đảm bảo chất lượng sầu riêng và đầu tư vào chế biến để tăng giá trị gia tăng hơn là mở rộng nhanh chóng về diện tích trồng.

Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng giám đốc Tập đoàn Vina T&T, đơn vị xuất khẩu 400 container sầu riêng tươi sang Trung Quốc vào năm ngoái, cho biết, nhu cầu sầu riêng cao nhưng điều quan trọng là phải đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng của nhà nhập khẩu để xuất khẩu bền vững. Ông cho rằng giá ở mức quá cao không thể bền vững. Ông Lê Quốc Doanh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, cần tập trung vào việc xây dựng thương hiệu và tăng cường chế biến để nâng cao giá trị gia tăng và hiệu quả kinh tế. Thủ tướng Phạm Minh Chính tại cuộc gặp gỡ nông dân cuối tuần trước đã kêu gọi họ giữ thị trường tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu của nhà nhập khẩu.

Theo VNS