Theo Bộ NNPTNT, trong quý 1/2021, xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 428.000 tấn, trị giá 771 triệu USD, giảm 17% về lượng và 11,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020. Tuy nhiên, giá cà phê xuất khẩu vẫn tăng. Trong quý 1/2021, giá cà phê xuất khẩu trung bình đạt 1.801 USD/tấn, tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2020.

Trong những ngày đầu tháng 5/2021, thị trường cà phê robusta trong nước ghi nhận nhiều diễn biến tích cực khi giá bán duy trì trong khoảng 32.000 – 34.000 đồng/kg (1,4 – 1,49 USD/kg). Cụ thể, giá cà phê tại Di Linh, Bảo Lộc và Lâm Hà thuộc tỉnh Lâm Đồng ở mức 33.200 đồng/kg vào ngày 6/5, Giá cà phê tại huyện Cư M’gar tại tỉnh Đăk Lăk ở mức 33.900 đồng/kg và tại huyện Gia Nghĩa, Đăk R’lap của tỉnh Đắk Nông ở mức 33.900 đồng/kg và 33.800 đồng/kg.

Trong những năm qua, giá bán cà phê liên tục giảm, nên những dấu hiệu tăng giá trong những ngày vừa qua là động lực lớn cho những người trồng cà phê. Giải thích nguyên nhân tăng giá, nhiều nhà kinh tế cho rằng ị trường cà phê đã trải qua một chu kỳ giá giảm trong 4 năm liên tiếp. Do đó, tại nhiều nước, bao gồm việt Nam, người dân sử dụng một phần diện tích trồng cà phê chuyển sang các cây trồng khác, dẫn tới giảm sản lượng cà phê. Ngoài ra, bùng phát COVID-19 khiến xuất khẩu cà phê tại nhiều nước châu Á chậm lại.

Thực tế là những người trồng cà phê thường phải hứng chịu bất ổn về giá bán. Chất lượng thấp và giá bán thấp là những yếu điểm của ngành cà phê Việt Nam trong nhiều năm. Các sản phẩm cà phê của Việt Nam đã được xuất khẩu sang hơn 80 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới, chiếm 14,2% thị phần xuất khẩu cà phê nhân xanh, xếp thứ hai thế giới chỉ sau Brazil. Việt Nam sản xuất hơn 1,5 triệu tấn cà phê trung bình hàng năm, chủ yếu là cà phê nhân xanh (chiếm khoảng 90%). Do đó, gia tăng giá trị chỉ ở mức thấp và lợi nhuận chưa tương xứng với quy mô xuất khẩu. Thực tế, giá cà phê nhân xanh trên thị trường nội địa tăng trong thời gian gần đây nhờ nhiều yếu tố khách quan, không đến từ những cải thiện mạnh mẽ về chất lượng.

Để tăng giá trị xuất khẩu, điều quan trọng đầu tiên là cải thiện chất lượng sản phẩm. Thời gian tới, ngành cà phê cần sản xuất các sản phẩm chất lượng cao ngay từ nguồn. Giá cà phê tăng có thể là đòn bẩy cho những người trồng cà phê quan tâm hơn tới chăm sóc và tái đầu tư vào cây cà phê. Về cơ bản, các nhà chức trách nên phát triển tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn từ sản xuất tới thu hoạch, theo hướng cải thiện năng suất và chất lượng cà phê. Hiện thu hoạch cà phê vẫn còn nhiều yếu kém do vẫn còn sử dụng chủ yếu phương pháp tuốt cành để thu hoạch. Khi cà phê chín khoảng 40 – 50%, người trồng thu hoạch cả trái chín và trái xanh, khiến chất lượng cà phê được thu hoạch không đồng đều. Nhiều hạt đen dễ vỡ trong quá trình chế biến nên giá trị khi bán ra bị giảm sút. Vấn đề này cần sớm được ử lý. Ngoài ra, cần phát triển các cơ chế hỗ trợ cụ thể về vốn, khoa học và công nghệ để người dân có thể đầu tư vào công nghệ cho sản xuất cũng như triển khai tái canh.

Theo VNS