Việc chuyển đổi nhiên liệu của chính phủ mở ra thị trường mới cho nông dân và giảm giá xăng. Việc sử dụng nhiên liệu sinh học không chỉ góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, bảo vệ môi trường mà còn tạo ra thị trường ổn định cho hàng triệu tấn sắn khô mà trước đây nông dân Việt Nam phải bán sang Trung Quốc với giá cả bấp bênh.

Trong dự thảo Thông tư "Quy định về lộ trình phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống tại Việt Nam", Bộ Công Thương đã đề xuất, từ ngày 1/1/2026, toàn bộ xăng được pha chế, chế biến và tiêu thụ trên toàn quốc để sử dụng cho xe cơ giới chạy bằng xăng phải là xăng E10. Đến ngày 1/1/2031, toàn bộ xăng cho xe cơ giới phải là xăng E15 hoặc các loại nhiên liệu sinh học pha trộn khác theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công Thương. Về việc chuyển đổi từ xăng truyền thống sang xăng E10 trên toàn quốc bắt đầu từ đầu năm 2026, ông Đỗ Văn Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam, khẳng định năng lực sản xuất trong nước đang được cải thiện và có thể bổ sung bằng nhập khẩu nếu cần. Việt Nam hoàn toàn có khả năng đảm bảo nguồn cung ethanol ổn định để hỗ trợ quá trình chuyển đổi này. Với những tiến bộ về công nghệ sản xuất trong nước và quốc tế, chi phí sản xuất ethanol đang giảm dần. Trong tám năm qua, giá ethanol luôn rẻ hơn 20-30% so với xăng truyền thống. Do đó, việc pha trộn 10% ethanol vào xăng sẽ giúp giảm đáng kể giá xăng E10.

Tuy nhiên, theo ông Tuấn, giá cả không phải là mối quan tâm hàng đầu. Mục tiêu cốt lõi của việc chuyển đổi từ xăng hóa thạch sang E10 là giảm thiểu ô nhiễm môi trường mà không làm tăng chi phí xã hội. Đây được coi là giải pháp tối ưu mang lại lợi ích kinh tế - xã hội toàn diện, đồng thời góp phần cân bằng thương mại với Hoa Kỳ thông qua việc nhập khẩu ethanol. "Hơn nữa, nhiên liệu sinh học mở đường cho sự phát triển nông nghiệp bền vững tại Việt Nam bằng cách cung cấp một thị trường ổn định cho các sản phẩm nông nghiệp", ông Tuấn nói.

Việt Nam hiện đang canh tác hơn 500.000 ha sắn, sản lượng hơn 10 triệu tấn mỗi năm. Tuy nhiên, giá cả của cây trồng này vẫn còn biến động, phụ thuộc rất nhiều vào việc xuất khẩu sắn lát khô thô sang Trung Quốc. Với việc ngành công nghiệp ethanol đang phát triển, sắn sẽ có đầu ra ổn định, cho phép nông dân tập trung vào canh tác mà không phải lo lắng về giá bán thấp. Đáng chú ý, một số nhà máy đã nâng cấp công nghệ để chiết xuất thêm các sản phẩm phụ như CO2 lỏng, dầu fusel và DDGS (một sản phẩm phụ được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi), giúp giảm chi phí và nâng cao khả năng cạnh tranh. Điều này phản ánh mô hình kinh tế tuần hoàn mà đất nước đang hướng tới.

Theo Bộ Công Thương, ưu điểm nổi bật của xăng E10 nằm ở tính thân thiện với môi trường và khả năng tái tạo, khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng để thay thế một phần nhiên liệu truyền thống. E10 là nhiên liệu sinh học được pha trộn với các phụ phẩm nông nghiệp như ngô, khoai lang và sắn. Do đó, việc sử dụng rộng rãi nhiên liệu sinh học cũng đảm bảo thu nhập lâu dài cho nông dân.

Việt Nam tiêu thụ hơn 10 triệu tấn xăng mỗi năm. Nếu áp dụng E10 cho cả xăng RON92 và RON95, sản lượng ethanol cần thiết sẽ đạt khoảng 1 triệu tấn mỗi năm. Nếu triển khai E15, con số này sẽ tăng lên 1,5 triệu tấn mỗi năm. Hiện tại, Việt Nam có sáu nhà máy sản xuất ethanol, bốn trong số đó đang hoạt động nhưng chỉ hoạt động khoảng 35% công suất do nhu cầu thị trường hạn chế. Với chương trình E10 bắt đầu từ ngày 1/1/2026, các nhà máy này có thể tăng công suất lên tối đa. Ngoài ra, các dự án mới sẽ được khởi công để đáp ứng khoảng 50% nhu cầu pha trộn ethanol. “Sản xuất ethanol trong nước hoàn toàn có thể cạnh tranh về giá với hàng nhập khẩu. Việc nhập khẩu chỉ diễn ra khi nguồn cung trong nước không đủ”, Chủ tịch Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam cho biết.

Theo VNS