Xuất khẩu rau quả của Việt Nam đã có những dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ, với tổng giá trị xuất khẩu trong bảy tháng đầu năm 2025 ước đạt hơn 3,83 tỷ USD, sau khi giảm mạnh vào đầu năm nay. Sự phục hồi này được thúc đẩy bởi nhu cầu sầu riêng tăng mạnh và sự tăng trưởng ổn định của các sản phẩm chủ lực như dừa, xoài chế biến và chanh dây.

Phục hồi sau đà sụt giảm đầu năm

Dữ liệu sơ bộ cho thấy xuất khẩu rau quả đạt 731,4 triệu USD trong tháng 7, tăng 32,9% so với cùng kỳ năm trước mặc dù giảm 9,4% so với tháng 6. Trong 7 tháng đầu năm 2025, giá trị xuất khẩu của ngành ước đạt hơn 3,83 tỷ USD, thu hẹp mức giảm so với cùng kỳ năm trước xuống chỉ còn 2,2% - một sự cải thiện đáng kể so với mức giảm gần 30% được ghi nhận vào đầu năm. Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VinaFruit), nhận định đây là bước chuyển mình tích cực của ngành. Phần lớn sự phục hồi này đến từ kết quả kinh doanh khả quan của sầu riêng, mặt hàng đóng vai trò then chốt trong tăng trưởng xuất khẩu năm 2023.

Dừa, xoài, chanh dây tăng trưởng mạnh

Ngoài sầu riêng, các sản phẩm như dừa, xoài chế biến và chanh dây cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Đáng chú ý, giá dừa Việt Nam đã tăng vọt từ 1,21 USD/kg năm 2022 lên 7,26 USD/kg năm 2025, phản ánh nhu cầu toàn cầu ngày càng tăng đối với các sản phẩm thực phẩm, mỹ phẩm và nhiên liệu sinh học từ dừa. Sau Trung Quốc, Mỹ bắt đầu nhập khẩu dừa tươi từ Việt Nam vào năm 2023, cùng với đó là các thị trường Trung Đông cũng tăng cường mua.

Trong nửa đầu năm 2025, Mỹ nổi lên là thị trường xuất khẩu tăng trưởng nhanh nhất của Việt Nam, với kim ngạch tăng vọt 166% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 8,42% tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng so với mức 5% của năm 2024. Trung Quốc vẫn là thị trường lớn nhất của Việt Nam, đóng góp 52,62% tổng giá trị xuất khẩu, mặc dù đã giảm so với mức 65% của cùng kỳ năm ngoái. Các thị trường khác như Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) và Hà Lan cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ năm trước, từ 10% đến 70%. Ngược lại, xuất khẩu sang Trung Quốc và Thái Lan lần lượt giảm 24% và 29% do rào cản kỹ thuật gia tăng.

Mở rộng năng lực chế biến và tiếp cận thị trường

Tại Hội nghị Xuất khẩu Rau quả Quốc gia diễn ra ngày 18/7 tại Thành phố Hồ Chí Minh, đại diện ngành đã xác định chuối và chanh dây là động lực xuất khẩu chủ chốt tiếp theo. Chuối Việt Nam hiện đã có mặt tại các thị trường tiêu chuẩn cao, bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Mỹ và Trung Quốc. Việt Nam đang đàm phán để xuất khẩu chanh dây chính thức sang Mỹ và đã hoàn tất các tài liệu kỹ thuật để có thể tiếp cận thị trường Hàn Quốc và Thái Lan.

Theo VinaFruit, triển vọng phục hồi trong nửa cuối năm 2025 được củng cố bởi những điều chỉnh chủ động trong quy trình sản xuất để đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của các nước nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc. Tiến độ cấp mã vùng trồng và chứng nhận cơ sở đóng gói đã được đẩy nhanh, và nhiều rào cản kỹ thuật đang được giải quyết thông qua các cuộc đối thoại song phương. Dự kiến tăng trưởng ổn định tại các thị trường giá trị cao như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc và Úc, đặc biệt là đối với các sản phẩm chế biến. Tỷ trọng xuất khẩu chế biến ngày càng tăng đang giúp giảm sự phụ thuộc vào trái cây tươi, cải thiện thời hạn sử dụng và giảm thiểu rủi ro thị trường.

Triển vọng lạc quan cho mùa cao điểm cuối năm

Về nhập khẩu, kim ngạch nhập khẩu rau quả của Việt Nam trong tháng 7/2025 ước đạt 234,6 triệu USD, tăng 9,3% so với tháng trước và tăng 14,1% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 7 tháng đầu năm, kim ngạch nhập khẩu của cả nước đạt hơn 1,43 tỷ USD, tăng 16,9%. Mặc dù xuất khẩu sầu riêng nửa đầu năm có sự sụt giảm, nhưng những dấu hiệu gần đây cho thấy tiềm năng bứt phá trong mùa cao điểm cuối năm, đặc biệt là khi nhu cầu từ Trung Quốc tăng cao trước Tết Nguyên đán. Theo ông Nguyên, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng ưa chuộng các sản phẩm trái cây chế biến vì tính tiện lợi và giá trị gia tăng.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã chỉ đạo các cơ quan liên quan tập trung tạo thuận lợi cho việc tiếp cận thị trường đối với sầu riêng, mặt hàng chiếm một nửa kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong năm 2024. Việc giải quyết các rào cản kiểm dịch thực vật và đẩy nhanh việc cấp mã số vùng trồng sẽ là chìa khóa để phục hồi xuất khẩu sang Trung Quốc trong những tháng tới. Với đà tăng trưởng mạnh mẽ từ năm 2024 (7,12 tỷ USD) và xu hướng phục hồi rõ nét, các chuyên gia tin rằng ngành rau quả Việt Nam có đủ năng lực để đạt mục tiêu xuất khẩu 8 tỷ USD vào năm 2025, nếu duy trì được tốc độ tăng trưởng hiện tại và tiếp tục mở rộng sang các thị trường có giá trị cao, bền vững./.

Theo VNA