Chiến tranh thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Trung Quốc diễn ra vào thời điểm không mấy tốt đẹp đối với những người trồng hạt kê như Dan Atkisson ở Kansas, người vẫn đang chuẩn bị tăng diện tích trồng trọt lên 25% vào mùa xuân năm nay. Trung Quốc chiếm gần 90% lượng lúa miến xuất khẩu của Mỹ vào năm 2024, tăng cường mua loại cây trồng mà nước này sử dụng để làm thức ăn chăn nuôi và làm rượu mao đài cay. Những giao dịch mua đó phần lớn đã dừng lại, vì mức thuế quan trả đũa của Mỹ và Trung Quốc đã làm tê liệt hoạt động thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Theo dữ liệu của chính phủ Hoa Kỳ, xuất khẩu hạt kê Mỹ sang Trung Quốc đã giảm xuống còn 78.316 tấn vào tháng 1 và tháng 2 so với hơn 1,4 triệu tấn so với cùng kỳ năm trước, giảm 95%. Trung Quốc đã mua 244 tấn trong tuần kết thúc vào ngày 3/4, một lượng rất nhỏ, sau khi không mua gì trong ba tuần trước đó, dữ liệu mới nhất cho thấy. Sự sụt giảm này là một đòn giáng vào những người nông dân phần lớn ủng hộ Trump trong các chiến dịch tranh cử tổng thống của ông. Một số người đang từ bỏ việc trồng cao lương do lo ngại về sự gián đoạn thị trường, trong khi những người khác, đối mặt với ít lựa chọn tốt, đang có kế hoạch trồng nhiều hơn. Một số người trồng trọt hiện cũng đang đặt câu hỏi về sự ủng hộ của họ đối với các chính sách thương mại của Trump.

"Nếu trong thời gian tới tình hình không tiến triển tích cực thì chúng tôi sẽ cân nhắc lại một số việc", Atkisson cho biết. Ông có kế hoạch trồng khoảng 1.000 mẫu Anh (405 ha) hạt kê ở Stockton, Kansas, tăng 200 mẫu Anh so với năm ngoái, như một phần của luân canh cây trồng. Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết vào tháng trước, trung bình nông dân Mỹ có ý định mở rộng diện tích trồng ngũ cốc thêm 4% trong năm nay, đạt mức cao nhất kể từ năm 2023. Trong khi đó, cơ quan này dự báo diện tích gieo trồng đậu nành ở mức thấp nhất trong 5 năm và diện tích trồng lúa mì xuân ở mức thấp nhất kể từ năm 1970. Tình hình thời tiết khô hạn đang thúc đẩy một số nông dân chuyển sang trồng lúa miến chịu hạn với hy vọng chiến tranh thương mại sẽ nhanh chóng kết thúc hoặc nhận được viện trợ hào phóng từ chính quyền Trump. Các nhà kinh tế cho biết triển vọng giải quyết nhanh chóng vẫn chưa chắc chắn và Brooke Rollins, Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ, cho biết chính quyền có thể mất nhiều tháng nữa mới công bố kế hoạch cứu trợ cho nông dân.

Trump sẽ mở rộng thị trường cho ngành nông nghiệp Mỹ và "đảm bảo nông dân có được sự hỗ trợ cần thiết để nuôi sống thế giới", người phát ngôn Nhà Trắng Anna Kelly cho biết. Trump đã nhiều lần tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc kể từ khi áp thuế 10% vào tháng 2, gây ra các đợt trả đũa từ Bắc Kinh. Trung Quốc đã tăng thuế đối với các sản phẩm của Hoa Kỳ lên 125% vào tuần trước. Những người trồng trọt cho biết nếu không có nhu cầu từ Trung Quốc, nông dân và các công ty ngũ cốc Hoa Kỳ sẽ phải đối mặt với giá cao lương bán ra để sản xuất ethanol hoặc thức ăn chăn nuôi trong nước thấp hơn. Theo dữ liệu của USDA, lượng ngũ cốc tồn kho, chủ yếu được trồng ở vùng đồng bằng lớn, đã tăng 42% so với năm ngoái lên 150 triệu giạ vào ngày 1/3 khi nhu cầu của Trung Quốc giảm. Atkisson cho biết "Nếu giá đủ rẻ, sẽ có người mua". "Đó là vấn đề, họ sẽ phải giảm giá ngũ cốc lưu kho đó để họ có thể bán được". Atkisson nói thêm rằng ông không còn tồn kho từ vụ thu hoạch năm ngoái.

XUẤT KHẨU GIẢM 60%

Ngành nông nghiệp Hoa Kỳ đã chịu áp lực từ giá cây trồng yếu và sự cạnh tranh gay gắt từ Brazil đối với doanh số xuất khẩu đậu nành và ngô. Trung Quốc, nước nhập khẩu đậu nành lớn nhất thế giới, ngày càng chuyển sang Brazil và các quốc gia khác để mua cây trồng sau cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump vào năm 2018. USDA dự báo tổng lượng xuất khẩu lúa miến sẽ giảm 58% so với năm ngoái xuống còn 2,54 triệu tấn vào năm 2024-25, mức thấp nhất kể từ năm 2018-19. Nông dân cho biết họ chọn loại cây trồng này vì nó có khả năng chịu hạn và hạt giống rẻ hơn so với ngô. Họ hy vọng sẽ thúc đẩy doanh số bán cho các nhà nhập khẩu khác hoặc bù đắp tổn thất tiềm ẩn bằng các khoản thanh toán viện trợ từ USDA, nơi đã phân bổ hàng tỷ đô la để bồi thường cho người trồng trọt về lượng xuất khẩu bị mất sang Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump. USDA đã không trả lời yêu cầu bình luận. Tim Lust, Tổng giám đốc điều hành của nhóm Nhà sản xuất lúa miến quốc gia, cho biết: "Chúng tôi canh tác ở một khu vực khá khắc nghiệt của thế giới và chúng tôi đã quen với những thách thức". "Chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề này nhưng mong muốn có cơ hội khôi phục hoạt động thương mại."

Sự bất ổn của thị trường và giá cả thấp đang thuyết phục một số nông dân không trồng hạt kê. Glenn Brunkow, một nông dân ở Wamego, Kansas, cho biết ông sẽ trồng ngô thay thế. Xuất khẩu mạnh mẽ của Hoa Kỳ đã hỗ trợ giá ngô và USDA dự kiến ​​diện tích trồng ngô sẽ tăng 5% vào năm 2025 lên mức cao nhất trong 12 năm. Brunkow cho biết: "Trong một thời gian dài, giá hạt kê ít nhất bằng giá ngô và đôi khi còn cao hơn". "Hiện tại thì không phải như vậy". Don Bloss vẫn kiên trì với kế hoạch trồng khoảng 500 mẫu Anh hạt kê vào giữa tháng 5 tại Pawnee City, Nebraska. Ông cho biết ông đã bỏ phiếu cho Trump vào năm ngoái nhưng cho rằng tổng thống đang lạm dụng việc sử dụng thuế quan của mình. Bloss cho biết: "Chúng tôi đã nỗ lực trong nhiều năm để xây dựng thị trường cho ngũ cốc của mình". "Phải mất rất nhiều năm cố gắng xây dựng thị trường để rồi bị một người phá bỏ chỉ trong một hoặc hai ngày".

Theo Reuters