Chính phủ Philippines đang xem xét duy trì mức thuế nhập khẩu gạo 15% cho đến kỳ đánh giá đầu tiên vào năm 2025 để bù đắp những tác động bất lợi có thể xảy ra khi đồng peso yếu đi đối với giá bán lẻ của mặt hàng này. Thượng nghị sĩ Cynthia Villar cho biết Cơ quan Kinh tế và Phát triển Quốc gia (NEDA) khuyến nghị giữ nguyên mức thuế nhập khẩu gạo hiện tại vì lo ngại về tỷ giá hối đoái.

Bà Villar đã thảo luận vấn đề này trong phiên thảo luận toàn thể của Thượng viện về đề xuất ngân sách năm 2025 của Bộ Nông nghiệp vào tối muộn ngày 18/11. Bà Villar là người bảo trợ cho ngân sách của DA. Bà cho biết, khuyến nghị này là kết quả của các cuộc tham vấn do NEDA tiến hành theo yêu cầu của Sắc lệnh Hành pháp (EO) 62 của Tổng thống Marcos. Theo EO, mức thuế sẽ được xem xét lại bốn tháng một lần, với việc NEDA đệ trình các phát hiện và khuyến nghị của mình lên Tổng thống thông qua Văn phòng Thư ký Điều hành. “NEDA đã tiến hành đánh giá và họ muốn duy trì (mức thuế quan thấp hơn) cho đến lần đánh giá tiếp theo, diễn ra vào tháng 2”, Villar cho biết. “Lý do của NEDA là tỷ giá hối đoái. Trước đây, tỷ giá là 55 (đổi một đô la), nhưng hiện tại là 58 đổi 59, điều này có thể ảnh hưởng đến giá gạo. Đó là lý do tại sao họ muốn tiếp tục áp dụng mức thuế quan thấp hơn”, bà Villar cho biết.

Tỷ giá hối đoái trung bình áp dụng cho gạo nhập khẩu từ tháng 1 đến tháng 10 đạt 56,95 đổi 1 đô la, yếu hơn khoảng 2,4% so với tỷ giá hối đoái trung bình 55,62 trong cùng kỳ năm ngoái. Đồng peso đóng cửa ở mức 58,8 đổi 1 đô la vào ngày 18/11. EO 62 đã cắt giảm thuế nhập khẩu gạo của nước này xuống mức thấp kỷ lục là 15% so với mức 35% trước đó. Bộ trưởng Nông nghiệp Francisco Tiu Laurel Jr. nói với The STAR rằng ông ủng hộ lập trường của NEDA chống lại việc sửa đổi thuế quan tại thời điểm này, vì cần nhiều thời gian hơn để nhận ra những lợi ích của biện pháp kinh tế này. "Vâng, tôi cũng có cùng quan điểm vì để thấy được kết quả thực sự, chúng ta cần khoảng sáu tháng kể từ khi nhiều người mua lúa với giá cao là 35 peso (một kg) từ tháng 7 đến tháng 8 năm nay", ông Tiu Laurel cho biết. "Họ sẽ phải chịu lỗ nếu bán ngay bây giờ. Vì vậy, họ đang cố gắng giảm lỗ càng nhiều càng tốt. Đó là lý do tại sao giá gạo giảm chậm", ông nói. Raul Montemayor của Liên đoàn Nông dân Tự do cho biết họ không biết về bất kỳ cuộc tham vấn nào được thực hiện liên quan đến việc xem xét việc thực hiện thuế quan gạo 15%. Montemayor chỉ ra rằng cuộc tham vấn duy nhất do NEDA thực hiện với các bên liên quan tư nhân là vào tháng trước với mục tiêu thiết lập các thông số và yếu tố kích hoạt để xác định có nên điều chỉnh mức thuế quan gạo hay không. "Vào thời điểm đó vẫn chưa có quyết định nào về việc có nên tiếp tục mức thuế quan thấp hơn hay không", ông nói với The STAR. Montemayor thúc giục NEDA tiết lộ với công chúng cách họ đưa ra khuyến nghị giữ nguyên mức thuế quan gạo hiện tại. Ông khẳng định rằng giá gạo lẽ ra đã phải giảm xuống khi giá gạo toàn cầu giảm cùng với việc cắt giảm thuế quan. "Một ai đó trong chuỗi giá trị đang bỏ túi số tiền tiết kiệm từ 6 đến 7 peso", ông nói.

Philippines nhập khẩu 5 triệu tấn gạo

Năm triệu tấn. Đó là tổng khối lượng gạo mà Philippines có thể nhập khẩu trong năm nay, theo dự báo mới nhất của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA). Trong báo cáo tháng 11, USDA đã tăng dự báo nhập khẩu gạo cả năm của Philippines thêm sáu phần trăm lên 5 triệu tấn so với ước tính 4,7 triệu tấn của tháng trước. Cơ quan quốc tế này cho rằng sự gia tăng này là do Philippines tăng mua gạo từ Việt Nam để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với mặt hàng chủ lực này.

Nếu dự báo nhập khẩu trở thành hiện thực, thì đây sẽ là lần đầu tiên trong lịch sử Philippines nhập khẩu một khối lượng gạo như vậy kể từ khi ngành lúa gạo trong nước được tự do hóa và bãi bỏ quy định vào năm 2019. Hơn nữa, USDA đã điều chỉnh tăng dự báo nhập khẩu gạo năm 2025 của Philippines lên 5,1 triệu tấn từ 4,9 triệu tấn. Dựa trên dự báo của USDA, Philippines có thể là nước mua gạo lớn nhất thế giới trong ba năm liên tiếp từ năm 2023 đến năm 2025.

Theo USDA, nhu cầu gạo tổng thể của Philippines, bao gồm cả lượng tiêu thụ thực tế và lượng gạo tồn kho cuối kì trước, có thể đạt 16,6 triệu tấn trong năm 2024, tăng khoảng 3% so với mức 16,1 triệu tấn của năm ngoái. Trong khi đó, sản lượng thu hoạch lúa trong nước dự kiến ​​sẽ giảm 300.000 tấn so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 12,325 triệu tấn từ mức 12,625 triệu tấn của năm ngoái. Tuần trước, Leocadio Sebastian, cựu thứ trưởng nông nghiệp, cho biết nước này có thể nhập khẩu tổng cộng 4,2 triệu tấn gạo trong năm nay để đáp ứng nhu cầu lương thực chính và đảm bảo giá cả ổn định trên thị trường. Sebastian cho biết nước này phải kết thúc năm với mức dự trữ gạo tốt để đảm bảo giá không tăng đột biến vào đầu năm sau. Ông cho biết nước này đã mất khoảng 900.000 tấn sản lượng lúa do điều kiện thời tiết khắc nghiệt, không tính đến tác động gần đây của cơn bão nhiệt đới nghiêm trọng Kristine. Ông cho biết "Tổng sản lượng năm nay sẽ thấp hơn nhiều so với 20 triệu tấn sản xuất năm ngoái". “Chúng tôi có thể đạt khoảng 4,2 triệu tấn vào cuối năm. Tôi nghĩ con số này có thể cao hơn nữa, tùy thuộc vào phản ứng của các nhà giao dịch đối với thị trường toàn cầu”, ông nói thêm.

Tính đến cuối tháng 10, lượng gạo nhập khẩu của nước này đã đạt gần 3,8 triệu tấn, vượt qua mức 3,6 triệu tấn nhập khẩu trong toàn bộ năm 2023, dựa trên dữ liệu của chính phủ. Bộ Nông nghiệp (DA) trước đó ước tính rằng nước này sẽ kết thúc năm với nguồn cung chuyển tiếp là 3,83 triệu tấn, được hỗ trợ bởi lượng dự trữ nhập khẩu, đủ để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trên toàn quốc trong khoảng 100 ngày. DA dự báo rằng vụ thu hoạch lúa trong nước sẽ giảm xuống còn 19,41 triệu tấn so với mức 20,06 triệu tấn của năm ngoái.

Theo Philstar