Với việc Trung Quốc có kế hoạch chi hơn 10 tỷ USD nhập khẩu sầu riêng, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam được khuyến cáo tuân thủ chặt chẽ các quy định nhập khẩu của Trung Quốc để tận dụng thị trường đang phát triển này.

Tại hội nghị tập trung vào xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc vào sáng ngày 19/9, ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết Trung Quốc hiện nhập khẩu sầu riêng tươi với giá trị 7 tỷ USD mỗi năm và dự kiến ​​con số này sẽ vượt quá 10 tỷ USD trong những năm tới. Ngoài ra, Trung Quốc nhập khẩu 1 tỷ USD sầu riêng đông lạnh, con số này dự kiến ​​sẽ tăng nhanh trong những năm tới. Ông Hiếu nhấn mạnh rằng Việt Nam đã xuất khẩu sầu riêng tươi sang Trung Quốc từ giữa năm 2022. Vào tháng 8, Việt Nam và Trung Quốc đã ký một nghị định thư bổ sung để xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc, hướng đến thị trường hơn 1,4 tỷ người này.

Sầu riêng tươi chỉ có 30% là phần cùi ăn được, 70% là hạt và vỏ phải loại bỏ, dẫn đến ô nhiễm môi trường. Ông Hiếu lưu ý rằng người tiêu dùng Trung Quốc có khả năng chuyển sang các sản phẩm sầu riêng đông lạnh, phù hợp hơn với lối sống hiện đại. Sầu riêng đông lạnh có thời hạn sử dụng dài, tiêu thụ ngay hoặc sử dụng làm nguyên liệu trong các sản phẩm khác, khiến đây trở thành thị trường rất hứa hẹn cho xuất khẩu sầu riêng đông lạnh của Việt Nam. Ông Hiếu nhấn mạnh rằng thị trường sầu riêng đông lạnh có tiềm năng to lớn đối với Việt Nam, với dự báo cho thấy xuất khẩu sầu riêng đông lạnh có thể tạo ra thêm 300 triệu USD doanh thu vào năm 2024 nếu các công ty hoàn thành thành công các đăng ký cần thiết để đẩy nhanh xuất khẩu.

Mặc dù có nhiều cơ hội sinh lời, ngành sầu riêng Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức đáng kể. Ví dụ, Trung Quốc đang thử nghiệm trồng sầu riêng trên 2.700 ha ở phía Nam đảo Hải Nam. Hơn nữa, một số doanh nghiệp Việt Nam đã phải vật lộn để tuân thủ các giao thức đã ký, dẫn đến nhiều vi phạm kỹ thuật trong thời gian gần đây. “Nếu các doanh nghiệp không khắc phục và tăng cường tuân thủ các quy định, Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp khắc phục. Ông Hiếu cảnh báo: “Không thể chấp nhận được việc một số doanh nghiệp không tuân thủ lại tác động đến toàn bộ ngành”.

Ông Hiếu giải thích thêm rằng sầu riêng đông lạnh được phân loại là "thực phẩm" theo quy định của Trung Quốc và phải tuân thủ Lệnh hải quan 248. Các công ty xuất khẩu phải đăng ký và được chính quyền Trung Quốc chấp thuận. Ngoài ra, các doanh nghiệp phải triển khai hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được đánh giá theo 13 tiêu chí để đáp ứng các tiêu chuẩn của Trung Quốc. Trung Quốc có các quy định nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn cho các sản phẩm nhập khẩu đối với người tiêu dùng. Do đó, các nhà xuất khẩu phải nộp hồ sơ đầy đủ và đáp ứng tất cả các tiêu chí để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu sang thị trường 1,4 tỷ dân, theo ông Hiếu. "Việt Nam sẽ kiểm tra các cơ sở sản xuất, chế biến và bảo quản xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được giới thiệu với chính quyền Trung Quốc", ông Hiếu tuyên bố. Ngoài ra, các nhà xuất khẩu Việt Nam phải lấy nguồn sầu riêng từ các vườn cây ăn trái đã đăng ký do Trung Quốc chấp thuận. Việt Nam sẽ giám sát và theo dõi các nguồn cung cấp này để giảm thiểu việc sử dụng đầu vào nông nghiệp và đảm bảo tính bền vững của môi trường.

Ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các nhà xuất khẩu Việt Nam nghiên cứu kỹ các quy định của Trung Quốc và tuân thủ nghiêm ngặt cả các giao thức đã ký kết và các yêu cầu quốc gia của Trung Quốc. Ông kêu gọi các doanh nghiệp chủ động thiết lập chuỗi cung ứng chặt chẽ từ khâu trồng trọt đến đóng gói và xuất khẩu, đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc và tuân thủ theo yêu cầu. Ngoài ra, ông Đạt khuyến nghị ngành tập trung xây dựng thương hiệu mạnh cho sầu riêng Việt Nam và các sản phẩm sầu riêng đông lạnh. Đầu tư vào công nghệ đông lạnh, kỹ thuật chế biến và nâng cao chất lượng sản phẩm là rất quan trọng để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. 

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Bảo vệ thực vật sẽ chỉ đạo các đơn vị chuyên ngành phối hợp với chính quyền địa phương, doanh nghiệp, cơ sở đóng gói để triển khai hiệu quả các quy định về giao thức sầu riêng đông lạnh trong thời gian tới. Theo Tổng cục Hải quan, trong 7 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam đạt hơn 1,6 tỷ USD, tăng 50% so với cùng kỳ năm 2023. Trung Quốc dẫn đầu thị trường với kim ngạch 1,47 tỷ USD, tăng gần 53%. Thái Lan đứng thứ hai, nhập khẩu 65 triệu USD sầu riêng Việt Nam, tăng 51% so với năm trước. Xuất khẩu sang Hàn Quốc, Papua New Guinea, Nhật Bản và Campuchia cũng tăng mạnh, tăng trưởng từ 50% đến vài nghìn phần trăm.

Theo VNS