Các nguồn tin trong ngành nói với IntraFish rằng nhu cầu ngày càng tăng đối với các loại protein rẻ tiền hơn trong thời kỳ lạm phát hiện nay đang giúp thúc đẩy nhập khẩu cá tra phile đông lạnh của Mỹ tăng mạnh. Theo số liệu của chính phủ Mỹ, trong 4 tháng đầu năm nay, nhập khẩu philê cá tra đông lạnh của Mỹ tăng 29% so với cùng kỳ năm ngoái lên 29.687 tấn.

Nếu nhập khẩu tiếp tục với tốc độ hiện tại, lượng nhập khẩu sẽ kết thúc năm cao hơn khoảng 8% so với tổng số 82.470 tấn của năm 2023. Bà Tường Oanh, người làm việc cho nhà cung cấp hải sản Siam Canadian tại văn phòng Việt Nam, cho biết: “Cá tra là loại cá thịt trắng rẻ nhất với chất lượng tốt phù hợp với mọi người”. Giá nhập khẩu có xu hướng giảm trong 4 tháng đầu năm. Giá cá tra nhập khẩu trung bình, theo thống kê của chính phủ Mỹ, là 2,55 USD (2,37 €) mỗi kg trong tháng 1/2023, thấp hơn gần 20% so với mức giá trung bình là 3,16 USD (2,94 €) vào tháng 1/2023. Việt Nam là nước xuất khẩu cá tra lớn nhất sang thị trường Mỹ.

Dave Loos, Giám đốc điều hành của nhà cung cấp cá tra Western Edge Seafood ở Pennsylvania, đồng ý, trích dẫn một loạt các yếu tố có thể khiến nhập khẩu tăng cao. Loos nói: “Chúng ta đang trong thời kỳ lạm phát nên thu nhập khả dụng ít hơn. Loos cho biết, người mua Mỹ có thể đã được khuyến khích mua sau khi được các nhà cung cấp ở Việt Nam cảnh báo về chi phí thức ăn và vận chuyển tăng. Theo ông, chi phí của các loại protein khác, cũng phải chịu phí vận chuyển và giá nguyên liệu thô cao hơn, cũng có thể có lợi cho cá tra.

Chủ tịch Quốc tế Sản phẩm Hàng hải Matt Fass cho biết cá tra tiếp tục đại diện cho một trong những loài có giá trị cao hơn đối với bất kỳ loài cá nào trên thị trường. “Khi vấn đề chi phí trở nên đặc biệt quan trọng đối với thực phẩm và nền kinh tế của chúng ta, có thể đã có một số hoạt động gia tăng trên phạm vi dịch vụ thực phẩm và bán lẻ nhằm tìm cách sử dụng nhiều cá tra hơn.” Mặc dù cá tra vẫn chưa được người tiêu dùng Mỹ biết đến như các loại cá khác như cá rô phi, nhưng đây là loại cá có “giá trị” tốt hơn nếu chỉ dựa trên so sánh thị trường hiện tại, ông lưu ý. Ông Fass cho biết: “Và nhìn chung có thể sản xuất nhiều loại sản phẩm liên quan đến cá tra về kích cỡ và cách cắt cũng như một số hoạt động phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng, sáng tạo. Sau một thời gian dài tồn kho cao dai dẳng, các nhà nhập khẩu vì các yếu tố kinh tế như lạm phát nên không muốn nắm giữ lượng tồn kho lớn. Thay vào đó, họ thích giữ hàng tồn kho và mua hàng được quản lý chặt, thường xuyên mua số lượng nhỏ và thực hiện các cuộc đấu thầu lớn theo hợp đồng dài hạn, bà Oanh cho biết.

Xuất khẩu cá tra Việt Nam sang EU tăng trưởng không ổn định

Mặc dù là một trong những thị trường tiêu thụ cá tra chính của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2024, nhu cầu nhập khẩu cá tra của thị trường EU tỏ ra thất thường trong giai đoạn trên. Sau khi tăng nhập khẩu cá tra từ nước này thêm 20% trong tháng 1, EU ngay lập tức giảm nhập khẩu trong hai tháng tiếp theo. Trong tháng 2, EU nhập khẩu sản phẩm cá tra trị giá 8 triệu USD, giảm 46% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong tháng 3, khối này đã nhập khẩu hơn 18 triệu USD, giảm 7% so với cùng kỳ năm ngoái. Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm trong tháng 2 là do nghỉ Tết Nguyên Đán. Tuy nhiên, tháng 2 cũng là tháng chứng kiến ​​giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường béo bở này thấp nhất trong 3 năm qua, kể từ đầu năm 2022.

Philê cá tra đông lạnh vẫn là sản phẩm chủ lực của Việt Nam được xuất khẩu sang EU. Trong 5 tháng năm nay, khối này đã mua 67 triệu USD phi lê cá tra đông lạnh, giảm 8% so với cùng kỳ, chiếm 11% tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này toàn cầu của cả nước, chiếm 95% giá trị xuất khẩu cá tra sang EU. Xuất khẩu các sản phẩm khác như cá tra nguyên con/cắt miếng đông lạnh (theo mã 03, trừ cá thuộc mã 0304) và cá tra giá trị gia tăng sang EU cũng chứng kiến ​​mức tăng trưởng âm trong giai đoạn được xem xét, với giá trị đạt gần 3 triệu USD, giảm 14%; và gần 1 triệu USD, giảm 34% trong cùng kỳ so sánh.

Hà Lan vẫn là quốc gia nhập khẩu cá tra Việt Nam nhiều nhất trong khối, với giá trị nhập khẩu đạt gần 2 triệu USD trong nửa đầu tháng 6, tăng 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Tính đến giữa tháng 6, xuất khẩu cá tra sang Hà Lan đạt gần 21 triệu USD, giảm 9% so với cùng kỳ. Cùng với Hà Lan, một số thị trường khác như Đức, Tây Ban Nha, Bỉ ghi nhận mức tăng trưởng dương về nhập khẩu cá tra của Việt Nam tính đến ngày 15/6, với giá trị tương ứng là 17 triệu USD, tăng 0,3%; 9 triệu USD, tăng 27%; và 8 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Nửa đầu năm, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang các thị trường này tăng trưởng dương 7%, trong đó xuất khẩu cá tra tăng 6% so với cùng kỳ năm ngoái. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường EU có thể được coi là không ổn định nhưng nhìn chung xuất khẩu thủy sản tích lũy sang thị trường này trong thời gian được xem xét vẫn tăng trưởng ấn tượng. Đây là kết quả của việc khối này có động thái tăng nhập khẩu tôm từ Việt Nam. Thị trường EU đang dần ổn định, nền kinh tế đảm bảo tăng trưởng và tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp kỷ lục. Giá cả thị trường và mức tiêu thụ cũng đang dần ổn định, lạm phát thủy sản tiếp tục giảm xuống mức 2,1% trong tháng 5. Nửa cuối năm nay, xuất khẩu cá tra sang EU vẫn được kỳ vọng tăng trở lại sau khi kỳ nghỉ hè ở châu Âu kết thúc.

Theo Intrafish, VNS