Sầu riêng xuất khẩu tỷ đô của Việt Nam đang bước vào vụ thu hoạch chính với sản lượng ước đạt 1,5 triệu tấn, tăng đáng kể so với năm ngoái. Tuy nhiên, mặt hàng này sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh mới tại thị trường Trung Quốc từ Malaysia. Sầu riêng Việt Nam có sẵn quanh năm nhưng những tháng giữa năm là mùa thu hoạch chính. Theo Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), sản lượng sầu riêng năm nay ước đạt 1,5 triệu tấn, tăng mạnh so với năm ngoái.

Hiện tại, ở khu vực phía Nam, sầu riêng Monthong có giá 94.000-95.000 đồng/kg, sầu riêng Ri6 có giá 63.000-65.000 đồng/kg. Tại Tây Nguyên, giá sầu riêng dao động từ 61.000 - 92.000 đồng/kg, tùy loại. Ông Huỳnh Tấn Lộc, Giám đốc Hợp tác xã sầu riêng Ngũ Hiệp (huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang), cho biết, giá sầu riêng khu vực phía Nam năm nay khá tốt, dao động từ 60.000 - 100.000 đồng/kg. Dù năng suất giảm so với năm ngoái, bình quân chỉ khoảng 15 tấn/ha nhưng nông dân vẫn lãi khoảng 700 triệu đến 1 tỷ đồng/ha, tùy năng suất và giá bán sau khi trừ chi phí sản xuất. Trong hai năm qua, thị trường Trung Quốc là thị trường thu mua lớn, tạo điều kiện cho nông dân bán sầu riêng với giá cao. Ông Hoàng Văn Tròn ở xã Ia Krieng (huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) tiết lộ, 20ha cây sầu riêng 5-6 tuổi của gia đình ông dự kiến ​​cho năng suất khoảng 200 tấn quả trong vụ này, thu về ước tính 15 tỷ đồng. Sầu riêng là một trong những mặt hàng nông sản được thị trường tỷ dân Trung Quốc ưa chuộng. Tháng 4 vừa qua, Việt Nam lần đầu tiên vượt qua Thái Lan về xuất khẩu loại trái cây này sang Trung Quốc.

Theo ông Đặng Phúc Nguyên, tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, xuất khẩu rau quả 6 tháng đầu năm 2024 đạt khoảng 3,5 tỷ USD, trong đó sầu riêng chiếm 30-35% kim ngạch xuất khẩu của ngành. Điều này có nghĩa là kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đã vượt 1 tỷ USD trong nửa đầu năm nay. Đáng chú ý, các vùng trồng sầu riêng lớn ở Việt Nam vừa bước vào mùa thu hoạch cao điểm. Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Vina T&T, cho biết sản lượng sầu riêng của công ty xuất khẩu sang Trung Quốc rất ổn định. Năm nay, công ty dự kiến ​​xuất khẩu khoảng 150 container sầu riêng sang Trung Quốc, tương đương 2.400 tấn. Thống kê của Tổng cục Hải quan Trung Quốc chỉ ra, 4 tháng đầu năm nay, sầu riêng Việt Nam chiếm 39,2% tổng lượng sầu riêng tươi nhập khẩu của Trung Quốc, tăng 25,9 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2023, tỷ trọng nhập khẩu từ Thái Lan giảm xuống còn 60% trong tổng lượng nhập khẩu của Trung Quốc, tương ứng mức giảm 26,7 điểm phần trăm.

Tuy nhiên, ngoài Thái Lan và Philippines, sầu riêng Việt Nam sẽ gặp nhiều cạnh tranh hơn ở thị trường Trung Quốc từ Malaysia. Từ ngày 19/6, sầu riêng tươi từ Malaysia đã chính thức được xuất khẩu sang Trung Quốc sau khi hai nước ký Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với sầu riêng. Trước đây, Malaysia chỉ được phép xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc. Ông Đặng Phúc Nguyên nhận định, Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới. Thị trường sầu riêng ở Trung Quốc tăng mạnh hàng năm và có thể hấp thụ toàn bộ sản lượng sầu riêng từ các nước Đông Nam Á.

Trong số 4 nước chính thức xuất khẩu sầu riêng tươi sang Trung Quốc, Việt Nam có nhiều lợi thế. Mùa thu hoạch sầu riêng ở Malaysia, Thái Lan, Philippines chỉ kéo dài vài tháng vào giữa năm, trong khi Việt Nam có mùa thu hoạch dàn trải, cho phép xuất khẩu quanh năm. Theo ông Nguyên, sầu riêng Malaysia hướng tới phân khúc cao cấp tại thị trường Trung Quốc, trong khi sầu riêng Việt Nam thường nằm ở phân khúc bình dân, giảm áp lực cạnh tranh. Ngoài sầu riêng tươi, Trung Quốc còn chi hơn 1 tỷ USD để nhập khẩu sầu riêng đông lạnh. Đây là phân khúc tiềm năng cho sầu riêng Việt Nam. Đàm phán kỹ thuật để xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc đã hoàn tất. Nếu nghị định thư được ký kết, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này sang Trung Quốc có thể đạt 300 triệu USD. Theo đó, tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam năm 2024 ước đạt 3,5 tỷ USD.

Theo VNS