Bất chấp các khoản trợ cấp của chính phủ, nông dân Thái Lan vẫn thuộc nhóm nghèo nhất châu Á và ASEAN, trung bình lỗ 12.500 baht/ha và mức lỗ ngày càng cao trong 10 năm qua.

Theo nghiên cứu mới nhất từ đại học của Văn phòng Thương mại Thái Lan, trong thập kỷ qua, các nỗ lực can thiệp thị trường của chính phủ nhằm giúp nông dân Thái Lan không có mấy tác dụng giúp tăng thu nhập của họ. Ngược lại, nông dân Thái Lan ngày càng gánh nợ nần nặng nề hơn, trung bình 100.000 – 300.000 baht mỗi người. Đây là so sánh về thu nhập của nông dân Thái Lan so với các nước xuất khẩu gạo lớn khác, như Ấn Độ, Việt Nam và Myanmar từ năm 2012 – 2022, theo đó sản xuất, thu nhập và tiết kiệm của nông dân trồng lúa Thái Lan thấp hơn so với các nước đối thủ xuất khẩu.

Chi phí sản xuất của nông dân Thái Lan năm 2022 là 5.898,5 baht/rai, tương đương 36.865,6 baht/rai so với mức chi phí 3.837,7 baht/rai, tương đương 23.985,6 baht/rai hồi năm 2012. Đồng thời, thu nhập của họ giảm 777,7 baht/rai, tương đương 4860,6 baht/ha. Năm 2022, thu nhập của nông dân Thái Lan là 3900,3 baht/rai, tương đương 24.376,8 baht/ha; thấp hơn mức thu nhập 4.678 baht/rai, tương đương 29.237,5 baht/rai vào năm 2012. Do đó, nông dân Thái Lan thua lỗ 1.998,2 baht/rai, tương đương 12.488,75 baht/ha vào năm 2022, so với mức lãi 838,3 baht/rai, tương đương 5.239,4 baht/ha trong năm 2012. “Trong thập kỷ qua, có vài vấn đề quan trọng đáng lo ngại. Đầu tiên, năng suất lúa tại Thái Lan thấp hơn Việt Nam 3 lần, với năng suất lúa của Thái Lan là 2,8 tấn/ha và của Việt Nam là hơn 6,25 tấn/ha”, theo ông Aat Pisanwanich, giám đốc Center for International Trade Studies at the UTCC. Ngoài ra, ông cho hay phần lớn nông dân Thái Lan chỉ trồng lúa như một công việc bán thời gian, trong khi đó nông dân Việt Nam là những nông dân trồng lúa chuyên nghiệp. Hơn nữa, nông dân Thái Lan chủ yếu tập trung vào giá và lợi nhuận, ít tập trung vào giảm chi phí sản xuất.

Ngược lại, nông dân Việt Nam tập trung triển khai “3 giảm, 3 tăng” để tối đa hiệu quả sản xuất. Ba giảm là giảm chi phí, giảm sử dụng phân bón hóa chất và giảm thuốc BVTV, trong khi 3 tăng là tăng năng suất, tăng chất lượng và tăng lợi nhuận. Theo ông Aat, nông dân Thái Lan thường phải trả nợ bằng cách bán ruộng và sau đó thuê lại để tiếp tục các hoạt động nông nghiệp. Tuy nhiên, các chính sách của chính phủ trước đây không hiệu quả trong giai quyết các vấn đề nợ nần của nông dân Thái Lan. Hơn nữa, nông dân Thái Lan luôn gặp vấn đề thiếu nước và các tác động của sự ấm lên toàn cầu. Để so sánh, nông dân Việt Nam có thể trồng 3 vụ lúa mỗi năm, trong khi nông dân Thái Lan chỉ có thể trồng 1 – 2 vụ. Ngoài ra, Thái Lan phân bổ ngân sách nhỏ hơn, chỉ 200 triệu baht cho nghiên cứu lúa gạo, còn Việt Nam đầu tư tới 3 tỷ baht hàng năm. Ấn Độ, Trung Quốc và Nhật Bản thậm chí bỏ ra tỷ đô để nghiên cứu lúa gạo.

Ông Aat cho biết các chính sách can thiệp thị trường làm xói mòn khả năng cạnh tranh của gạo Thái Lan và không giải quyết hiệu quả vấn đề thực sự của ngành gạo thái Lan. Hệ quả là nợ nần của nông dân ngày một chồng chất, chi phí sản xuất tăng lên và năng suất lúa giảm, dẫn tới giá bán giảm. “Các bài học trước đây cho thấy can thiệp thị trường lúa gạo không phải là một giải pháp tốt cho phát triển ngành gạo. Dù là cơ chế đảm bảo thu nhập trồng lúa, bảo hiểm giá, hoặ cơ chế thu mua lúa gạo, trong 10 năm vừa qua, rõ ràng các chính sách này không mang lại thêm thu nhập cho nông dân. Ngược lại, thu nhập của nông dân giảm, và nhiều người lâm vào cảnh nợ nần”, ông Aat cho hay. Ông cũng đề xuất với chính phủ sắp tới phải ưu tiên quản lý nước do thiếu nước thì các hoạt động nông nghiệp sẽ không thể diễn ra. Ông Aat cũng đề xuất cung cấp các khoản vay lãi suất thấp hoặc hỗ trợ tài chính cho nông dân cá thể hoặc nhóm nông dân để đào các hồ trữ nước và chuẩn bị cho các đợt hạn hán trong tương lai Vấn đề này cần có sự chú ý nghiêm túc từ chính phủ và các cơ quan liên quan do một số tỉnh bắt đầu đối mặt với tinfht rạng hạn hán dù đang trong mùa mưa.

Theo Bangkok Post