Hoạt động lưu thông gạo đang bị ngưng trệ tại các cảng của Ấn Độ và gần 1 triệu tấn gạo đang mắc kẹt tại đây do người mua từ chối thanh toán khoản thuế xuất khẩu 20% mà chính phủ Ấn Độ vừa đặt ra, áp dụng đối với cả các hợp đồng gạo đã thỏa thuận giá,

Giữa tuần trước, Ấn Độ ban lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm và áp thuế xuất khẩu 20% lên nhiều loại gạo khi nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới này cố gắng tăng nguồn cung nội địa và bình ổn giá khi lượng mưa thấp hơn trung bình trong mùa mưa năm nay làm giảm diện tích xuống giống. “Chính sách thuế có hiệu lực từ nửa đêm nên người mua không sẵn sàng trả thêm thuế”, theo ông B.V. Krishna Rao, chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo toàn Ấn  (AIREA) cho hay. “Chúng tôi đã ngừng bốc gạo lên tàu”. Hàng tháng, xuất khẩu gạo Ấn Độ đạt khoảngỏa triệu tấn với phần lớn lượng gạo này được xử lý ở các cảng miền đông như Kakinada và Visakhapatnam tại bang Andhra Pradesh.

Trong cùng hoàn cảnh, chính phủ Ấn Độ trước đây đã từng miễn trừ cho các hợp đồng đã có LC hoặc đảm bảo thanh toán, được phát hành trước ngày chính phủ thay đổi chính sách, theo ông Himanshu Agarwal, giám đốc điều hành Satyam Balajee, công ty xuất khẩu gạo lớn nhất Ấn Độ. Nhưng lần này chính phủ đã không có động thái tương tự. “Biên lợi nhuận kinh doanh gạo vốn nhỏ và các nhà xuất khẩu không thể trang trải cho khoản thuế 20%. Chính phủ nên cho phép các đơn hàng xuất khẩu đã phát hành LC tiếp tục được triển khai”.

Chính phủ Ấn Độ cho phép xuất khẩu các đơn hàng đã phát hành LC nhưng cấm xuất khẩu lúa mỳ từ đầu năm nay. Khoảng 750.000 tấn gạo trắng đang mắc kẹt tại các cảng, hiện cũng chịu mức thuế xuất khẩu 20% mà chính phủ vừa ban hành.

Đối với lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm, Ấn Độ cho phép tiếp tục tiến hành đối với các lô hàng đã ở cửa hải quan hoặc trên tàu neo tại cảng trước thông báo về chính sách cấm. tuy nhiên, hoạt động bốc hàng phải hoàn thành trước ngày 15/9. Ít nhất 350.000 tấn gạo tấm đang nằm rải rác ở các cảng khác nhau không đáp ứng tiêu chí trên và mang gạo quay trở lại nội địa là không khả thi, theo một nhà giao dịch tại New Delhi. Các lô hàng gạo tấm này có điểm đến là Trung Quốc, Senegal, Senegal và Djibouti; trong khi các loại gạo trắng khác có điểm đến là Benin, Sri Lanka, Thổ Nhĩ Kỳ và UAE.

AIREA đã yêu cầu chính phủ nới lỏng các quy định mới về hàng trung chuyển, với tổng cộng lên tới 750.000 tấn gạo trắng và 500.000 tấn gạo tấm. Bộ Thương mại không phản hồi về các yêu cầu bình luận. Ấn Độ xuất khẩu gạo sang hơn 150 nước và vùng lãnh thổ nên bất cứ sự sụt giảm nguồn cung nào từ nước này cũng gây áp lực lên giá thực phẩm, vốn đang tăng do hạn hán, các đợt nắng nóng và cuộc chiến của Nga tại Ukraine.

Theo Reuters