Trong giai đoạn 2010 – 2019, tiêu dùng sầu riêng tại Trung Quốc tăng với tốc độ khá nhanh, duy trì tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm trên 16%. Theo dữ liệu hải quan, xu hướng này tiếp diễn trong năm 2021, với giá trị nhập khẩu sầu riêng của Trung Quốc trong 11 tháng đầu năm 2021 đạt hơn 809.000 tấn, trị giá 4,13 tỷ USD. Kim ngạch nhập khẩu cao nhất trước đó của Trung Quốc là 604.500 tấn vào năm 2019, với giá trị nhập khẩu cao nhất ghi nhận là 2,3 tỷ USD vào năm 2020. Cả hai kỷ lục này đều bị phá vỡ chỉ trong 11 tháng đầu năm 2021.

Nhập khẩu sầu riêng của Thái Lan gần như hoàn toàn đến từ Thái Lan và là nhà xuất khẩu đáp ứng nhu cầu của thị trường khổng lồ này. Trong những năm gần đây, nhu cầu bùng nổ cùng với chi phí vận chuyển tăng vọt dẫn tới tăng giá sầu riêng. Giá sầu riêng tươi trung bình tại Trung Quốc tăng lên 4 USD/kg vào năm 2020 và tiếp tục tăng trong năm 2021 lên mức cao tới 5,11 USD/kg. Do những khó khăn về vận chuyển do đại dịch COVID-19 gây ra, cũng như thương mại sầu riêng nội địa Trung Quốc chậm lại, giá sầu riêng dự báo tiếp tục tăng trong thời gian tới. Trong 11 tháng đầu năm 2021, top khu vực nhập khẩu sầu riêng tại Trung Quốc là tỉnh Quảng Đông (233.000 tấn, trị giá 1,1 tỷ USD), khu tự trị Choang Quảng Tây (218.000 tấn, trị giá 1,23 tỷ USD) và thành phố Trùng Khánh (125.000 tấn, trị giá 597 triệu USD).

Thái Lan là nước xuất khẩu sầu riêng lớn nhất thế giới, với kim ngạch 621.000 tấn trong năm 2020, tăng 135.000 tấn so với năm 2019, trong đó xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm 93% tổng kim ngạch xuất khẩu. 2021 là một năm đáng ghi nhớ tiếp theo cho xuất khẩu sầu riêng Thái Lan do nhu cầu bùng nổ tại Trung Quốc, đẩy kim ngạch xuất khẩu sầu riêng Thái Lan lên mức cao kỷ lục. Trong năm 2020, sản lượng sầu riêng Thái Lan đạt 1,11 triệu tấn và năm 2021 đạt 1,29 triệu tấn. Có hơn 20 loại sầu riêng phổ biến tại Thái Lan nhưng chỉ có 3 loại chính xuất khẩu sang Trung Quốc là sầu riêng Monthong, Chanee và múi dài, trong đó sầu riêng Monthong chiếm gần 90%.

Các vấn đề vận chuyển và hải quan do các đợt bùng phát virus corona là các thách thức lớn nhất cho xuất khẩu sầu riêng Thái Lan sang Trung Quốc trong năm 2022. Theo một nguồn tin từ Thái Lan, các văn phòng thương mại tại miền đông Thái Lan đang lo ngại rằng nếu các vấn đề thông quan tại các cảng của Trung Quốc không được giải quyết trong 2 tháng tới tihf ngành sầu riêng sẽ gánh chịu thiệt hại kinh tế nặng nề. Sầu riêng của miền đông Thái Lan sẽ bắt đầu chào bán trong tháng 2 và đạt cao điểm thu hoạch vào tháng 3 và 4. Ước tính sản lượng sầu riêng của khu vực này trong năm 2022 là 720.000 tấn, so với mức 550.000 tấn hồi năm ngoái. Tuy nhiên, nhiều cảng thông quan vào tỉnh Quảng Tây vẫn đang tắc nghẽn và trong thời gian mở cửa biên giới tạm thời từ ngày 4/1, tuyến đường sắt Bằng Tường chỉ cho phép thông quan 150 container hàng ngày. Tương tự, điểm thông quan Mohan – Boten giữa Lào và Trung Quốc chỉ cho phép thông quan 10 container trái cây Thái Lan hàng ngày trong đợt mở cửa thử nghiệm biên mậu gần đây.

Các phòng thương mại của Thái Lan đã thảo luận nhiều biện pháp khác nhau để giảm thiểu rủi ro cho thương mại trái cây. Các biện pháp này bao gồm khử khuản nghiêm ngặt trong các hoạt động xuất khẩu, mở ra các tuyến thương mại mới với Trung Quốc và phát triển mối quan hệ thương mại với các nước khác để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.

Theo Produce Report