Xuất khẩu tôm Việt Nam quý 1/2025 đạt 939 triệu USD, tăng đáng kể 37% so với cùng kỳ năm 2024. Sự tăng trưởng ấn tượng này là nhờ nhu cầu phục hồi tại các thị trường trọng điểm, đáng chú ý là Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản và khối CPTPP. Tuy nhiên, theo bà Kim Thu, Chuyên gia thị trường tôm tại Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), bức tranh lạc quan này đang bị che mờ bởi những rủi ro tiềm ẩn xuất phát từ thuế quan đối ứng của Tổng thống Trump và tình hình bất ổn thương mại toàn cầu đang diễn ra.

Trung Quốc - Hồng Kông: Xuất khẩu tăng vọt nhờ tích trữ trong kỳ nghỉ lễ

Trung Quốc và Hồng Kông nổi lên là những thị trường có hoạt động mạnh nhất, với tổng kim ngạch đạt 288 triệu USD, tăng đáng kể 125%. Xuất khẩu tôm hùm sang khu vực này tiếp tục tăng. Nhu cầu nhập khẩu thủy sản tại Trung Quốc mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi tiêu dùng trong nước và chuẩn bị cho kỳ nghỉ lễ Lao động (1-5/5). Trong tháng 3, giá xuất khẩu tôm sú Việt Nam sang Trung Quốc vẫn ổn định ở mức 9,6 USD/kg, tăng nhẹ so với tháng 1. Tuy nhiên, giá tôm chân trắng vẫn ở mức thấp là 6,6 USD/kg, cho thấy áp lực cạnh tranh dai dẳng từ Ecuador và Ấn Độ.

Mỹ: Thách thức từ thuế đối ứng của Tổng thống Trump

Xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Mỹ đạt 134 triệu USD trong quý đầu tiên của năm 2025, tăng 11%, được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng cao tại thị trường Mỹ. Triển lãm Hải sản Bắc Mỹ 2025, được tổ chức tại Boston từ ngày 16 đến ngày 18/3, đã đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng này. Sự kiện này tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam có được khách hàng mới, kết nối lại với các đối tác hiện tại và củng cố sự hiện diện của thương hiệu của họ trên thị trường cao cấp của Mỹ. Không gian gian hàng được mở rộng và sự tham gia của doanh nghiệp tăng lên phản ánh những nỗ lực xúc tiến thương mại mạnh mẽ, góp phần làm tăng đơn hàng.

Thị trường Mỹ có giá xuất khẩu cao nhất. Vào tháng 3, giá xuất khẩu trung bình của tôm chân trắng ở mức 10,9 USD/kg, trong khi tôm sú đạt 17,7 USD/kg, cho thấy giá ổn định hơn so với các thị trường khác. Tuy nhiên, từ ngày 2/4/2025 (giờ Mỹ), Tổng thống Donald Trump đã ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia và áp dụng thuế quan qua lại đối với tất cả các quốc gia để giảm thâm hụt thương mại và bảo vệ sản xuất trong nước. Diễn biến này đặt ra những thách thức mới cho các doanh nghiệp tôm Việt Nam, hiện phải đối mặt với các khoản thuế nhập khẩu bổ sung cùng với các vụ kiện chống bán phá giá (AD) và chống trợ cấp (CVD) hiện có tại Mỹ. Hơn nữa, kể từ ngày 10/4, Mỹ đã tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên 125%, đồng thời cho phép hoãn áp thuế trả đũa trong 90 ngày đối với các quốc gia không trả đũa. Điều này có thể dẫn đến việc Trung Quốc chuyển hướng xuất khẩu sang EU, Nhật Bản và Hàn Quốc, làm gia tăng sự cạnh tranh của Việt Nam tại các thị trường này.

EU: Tăng trưởng tích cực

Xuất khẩu tôm sang EU trong quý đầu tiên của năm 2025 đạt 107 triệu USD, đánh dấu mức tăng trưởng tích cực 33%. Giá xuất khẩu trung bình tôm chân trắng sang EU vẫn ổn định ở mức 7,6 USD/kg, trong khi giá tôm sú tăng nhẹ lên 10,9 USD/kg vào tháng 3. Triển lãm Thủy sản Toàn cầu lần thứ 31 năm 2025, dự kiến ​​diễn ra từ ngày 6-8/5/2025 tại Fira de Barcelona, ​​Tây Ban Nha, mang đến cơ hội quan trọng cho các doanh nghiệp Việt Nam quảng bá sản phẩm tôm của mình tại thị trường EU và toàn cầu, đặc biệt là trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gia tăng từ Trung Quốc, Ấn Độ và Ecuador.

Việc tham gia triển lãm sẽ cho phép các doanh nghiệp trực tiếp tiếp cận với các nhà nhập khẩu, nhà phân phối và chuỗi siêu thị châu Âu, đồng thời nắm bắt xu hướng tiêu dùng, tiêu chuẩn kỹ thuật và chuỗi cung ứng đang thay đổi. Dự kiến ​​sự kiện này sẽ thúc đẩy tăng đơn hàng từ EU và các thị trường lân cận vào quý II năm 2025, hỗ trợ quỹ đạo tăng trưởng và ổn định sản lượng cho ngành tôm trong mùa cao điểm giữa năm.

Nhật Bản và Hàn Quốc: Phục hồi tích cực nhưng giá cả biến động

Xuất khẩu sang Nhật Bản đạt 124 triệu USD (+20%) và sang Hàn Quốc đạt 77 triệu USD (+16%). Nhật Bản có nhu cầu lớn đối với tôm chế biến và các sản phẩm đông lạnh tiện lợi. Tuy nhiên, giá xuất khẩu đã có xu hướng giảm sau khi tăng mạnh vào đầu năm: tôm chân trắng từ 9,5 lên 8,4 USD/kg và tôm sú từ 14,7 lên 13,6 USD/kg. Hàn Quốc cũng có biến động giá, phản ánh sự cạnh tranh từ các nước châu Á khác.

CPTPP và các thị trường khác: Chưa có đột phá

Xuất khẩu sang khối CPTPP đạt 269 triệu USD (+40%), cho thấy mức tăng trưởng tốt nhưng vẫn phụ thuộc nhiều vào Nhật Bản và Canada. Các thị trường nhỏ hơn khác (ngoài các thị trường có thành tích tốt nhất) chứng kiến ​​sự sụt giảm, cho thấy sự không chắc chắn, đặc biệt là do chi phí hậu cần cao và các rào cản kỹ thuật. Xuất khẩu tôm của Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục xu hướng tăng. Tuy nhiên, mục tiêu đầy tham vọng đạt 4 tỷ USD vào năm 2025 vẫn còn nhiều thách thức, chủ yếu là do tác động của thuế quan đối ứng của Mỹ và áp lực cạnh tranh toàn cầu ngày càng gia tăng.

Theo FIS