Tính đến giữa tháng 1/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 268.700 tấn gạo, thu về gần 165,7 triệu USD, tăng 38,7% về lượng và tăng 23,28% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt kỷ lục 9,18 triệu tấn vào năm 2024, tạo ra 5,75 tỷ USD, tăng 12,9% về khối lượng và 23% về giá trị so với năm 2023. Để duy trì đà tăng trưởng này trong bối cảnh giá giảm và cạnh tranh ngày càng tăng, các doanh nghiệp được khuyến nghị nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Áp lực nguồn cung tăng

Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), sản lượng gạo toàn cầu niên vụ 2024-25 dự kiến ​​đạt 533,8 triệu tấn, tăng 11,6 triệu tấn so với niên vụ trước. Tổng nguồn cung dự kiến ​​tăng 10,6 triệu tấn lên 713,1 triệu tấn, trong khi thương mại gạo toàn cầu dự kiến ​​đạt kỷ lục 57,2 triệu tấn do xuất khẩu từ nhiều quốc gia tăng. Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đã giảm mạnh kể từ đầu năm 2025, với gạo 5% tấm hiện ở mức 404 USD/tấn, thấp hơn so với Thái Lan, Ấn Độ và Pakistan. Giá giảm là do nguồn cung tăng và các nhà nhập khẩu lớn ưu tiên sản xuất trong nước trong khi hạn chế nhập khẩu gạo giá cao.

Hiệp hội xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA) dự báo xuất khẩu gạo của Thái Lan sẽ giảm đáng kể xuống còn 7,5 triệu tấn vào năm 2025 do sự cạnh tranh gia tăng từ Ấn Độ và nhu cầu giảm từ Indonesia. Trong khi đó, Ấn Độ đang đẩy mạnh xuất khẩu gạo và mở rộng canh tác, với diện tích trồng lúa vụ Rabi đạt 3,515 triệu ha vào cuối tháng 1, tăng 15,7% so với năm trước.

Chiến lược sản xuất và xuất khẩu linh hoạt

Cục Trồng trọt thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn báo cáo rằng tính đến tháng 1/2025, vụ thu hoạch thu đông của Việt Nam tại Đồng bằng sông Cửu Long đã thu hoạch được 711.000 ha, ước tính đạt 4,16 triệu tấn lúa. Vụ đông xuân 2024-25 cũng đã bắt đầu thu hoạch, bổ sung thêm 1,02 triệu tấn vào nguồn cung. Sự gia tăng này đã dẫn đến giá trong nước thấp hơn, đòi hỏi phải có hoạt động xuất khẩu mạnh mẽ để ổn định thu nhập của nông dân. Đến giữa tháng 1, Việt Nam đã xuất khẩu 268.700 tấn gạo,thu về gần 165,7 triệu USD, tăng 38,7% về khối lượng và 23,28% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Để duy trì xuất khẩu, các cơ quan chức năng đang ưu tiên xúc tiến thương mại, với việc Bộ Công Thương triển khai các biện pháp thúc đẩy xuất khẩu gạo.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cũng cần sự hỗ trợ tài chính từ các ngân hàng để tăng cường nguồn vốn mua lúa xuất khẩu. Đáng chú ý, kể từ ngày 01/01, Chính phủ đã ban hành Nghị định 01 sửa đổi, bổ sung một số điều khoản của Nghị định 107 năm 2018 về kinh doanh, xuất khẩu gạo. Nghị định đưa ra các quy định rõ ràng hơn về xuất khẩu gạo nhằm đảm bảo an ninh lương thực trong nước, đồng thời nâng cao giá trị và chất lượng gạo, xây dựng nhận diện thương hiệu và thúc đẩy thương mại.

Trong khi các thị trường truyền thống như Philippines, Indonesia và Malaysia vẫn là trọng tâm, các nỗ lực năm 2025 sẽ hướng tới các khu vực có nhu cầu cao như Trung Đông và Bắc Âu, cùng với các chiến lược giành lại thị phần tại Trung Quốc. Các doanh nghiệp và hiệp hội ngành hàng được kêu gọi hợp tác với Bộ Công Thương để đưa gạo Việt Nam vào các chuỗi bán lẻ và siêu thị tại các nước nhập khẩu, nâng cao khả năng hiển thị thương hiệu và sự hiện diện trên thị trường./.

Theo VNA