Một so sánh giữa số liệu cứng và những bằng chứng thông tin từ các khu vực sản xuất và tiêu thụ tôm chính trên thế giới sẽ là đối tượng của một phiên làm việc hai bên đặc biệt tại Global Shrimp Forum 2023.

Diễn ra tại Utrecht từ 5- 7/2023, diễn đàn này dự kiến thu hút hơn 500 đại biểu từ ngành tôm trên khắp thế giới. Sau hàng loạt các sự kiện bên lề, phiên mở màn và sự kiện kết nổi, hội nghị chính sẽ bắt đầu bằng phiên thảo luận đặc biệt về đánh giá sự thật đằng sau thống kê xuất nhập khẩu mới nhất. Phần đầu tiên của phiên thảo luận sẽ là các phần trình bày của các đại diện đến từ một số công ty sản xuất tôm lớn nhất thế giới, đáng chú ý là Gabriel Luna, chủ sở hữu Luna Shrimp tại Ecuador; Sree Atluri, giám đốc Devi Seafoods tại Ấn Độ; Aris Utama, giám đốc của Bumi Menara Internusa tại Indonesia; và ông Ngô Tuấn, giám đốc quan hệ khách hàng của công ty Quốc Việt tại Việt Nam. “Phiên thảo luận này sẽ nhanh và sôi động, chúng ta sẽ đi qua một lượng dữ liệu lớn – các thành phiên hội nghị có thể tải về toàn bộ các bài trình bày và sử dụng làm tài liệu tham chiếu cho sự kiện”, theo giải thích của Willem van der Pijl, giám đốc điều hành và đồng sáng lập sự kiện nói trên cho hay.

Xuất khẩu tôm của Ecuador

“Tất cả đều đang thua lỗ trong thời điểm này, như họ nói vậy, nhưng Ecuador tiếp tục tăng xuất khẩu. Cả dữ liệu và thông tin thực tế đều cho thấy sản xuất tôm tại Ecuador có thể tiếp tục tăng. Nếu tìm hiểu kỹ về Ecuador, phần lớn các tác nhân ngành tôm đều đang trong động lực tăng trưởng. Với tất cả những khoản đầu tư gần đây nhằm kết nối theo ngành dọc trong ngành tôm Ecuador nhằm tăng công suất chế biến, họ buộc phải vận hành các nhà máy ở một mức độ nhất định. Và thị trường này khó có thể ghi nhận bất cứ sự suy giảm sản xuất nào trong tương lai gần. Dữ liệu cũng củng cố cho nhận định này”, theo ông van der Pijl chỉ ra. “Các công ty có thể chịu đựng thua lỗ trong thời gian bao lâu vẫn là câu hỏi tôi hy vọng có thể trả lời trong phiên thảo luận này – và là câu hỏi lớn nhất trên thị trường hiện nay. Họ có thể chịu đựng bao lâu và các hệ quả đối với phần còn lại của ngành tôm sẽ thế nào?”, ông đặt câu hỏi. “Liệu các nước khác có bị buộc phải giảm sản xuất hoặc liệu nhu cầu thị trường có tăng trở lại khi giá tôm sẽ ở mức rất thấp trong thời gian dài đến mức giá của chúng so với các loại protein khác sẽ được cải thiện”, ông cho biết thêm.

Các bất thường trong thống kê tại Ấn Độ

Về số liệu sản xuất tôm tại Ấn Độ, ông , van der Pijl nhấn mạnh rằng có những khác biệt lớn giữa số liệu chính thức và nhận định thực tế rằng hoạt động sản xuất đang trải qua một đợt suy giảm mạnh. Đó là câu hỏi hóc búa mà ông hiện đang nỗ lực tìm câu trả lời. “Mọi người đều nói – và một số dữ liệu cho thấy – sản xuất tôm tại Ấn Độ có thể giảm tới 30%. Nhưng dữ liệu xuất khẩu không làm sáng tỏ điều đó: quý 1/2023 là giai đoạn xuất khẩu tôm cao kỷ lục; trong khi xuất khẩu tôm tháng 4 và 5 của Ấn Độ giảm lần lượt 10% và 12% so với cùng kỳ năm 2022, đây không phải là mức độ giảm sút mà bạn kỳ vọng khi ghi nhận kim ngạch nhập khẩu con giống giảm tới 30% và những tin đồn trên thực địa”.

Theo ông van der Pijl, có hai hướng giải thích khả thi. “Một hướng là giảm sản xuất đang xảy ra ở các bang khác, không phải tại Andhra Pradesh – bang sản xuất tôm lớn nhất của Ấn Độ. Một hướng khác là tồn kho mà các nhà xuất khẩu còn từ vụ sản xuất 2022 quá lớn nên lượng tồn kho này vẫn được đẩy vào thị trường trong tháng 4 và 5”, ông nhận định. “Tôi hy vọng tới tháng 9, khi chúng ta có đủ dữ liệu xuất khẩu và dữ liệu nhập khẩu tôm giống, sản xuất mới nhất thì tình hình thực tế sẽ hiển lộ”, ông cho biết thêm. Trong khi đó, tình hình tại Việt Nam và Indonesia đều có vẻ rõ ràng hơn. “Trong cả hai trường hợp, xuất khẩu giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm 2023 – tình hình xuất khẩu từ hai nước này có vẻ tệ hơn từ Ấn Độ. Sự kết hợp của chi phí sản xuất cao so với Ấn Độ và Ecuador, với giá tôm trên thị trường giảm, đang gây khó khăn cho các nhà sản xuất tại hai nước này”, ông nhấn mạnh. Cũng có khả năng sự khác biệt về bản chất của ngành tôm ở các khu vực khác nhau khiến một số nước dễ có thông tin chính xác hơn các nước khác. “Dễ nhìn thấy những gì đang diễn ra tại Việt Nam và Indonesia hơn, trong khi những tin đồn từ một phía của Ấn Độ có thể đối nghịch với những tin đồn từ các khu vực khác, khiến tình hình tại Ấn Độ trở nên khó nhìn rõ hơn”.

Các xu hướng nhập khẩu

Nửa cuối phiên thảo luận sẽ tập trung vào nhu cầu tôm. Thống kê nhập khẩu cho thị trường Mỹ sẽ được phân tích bởi Henry DelaLlana, giám đốc thu mua tại Chicken of the Sea; cho thị trường Nhật Bản bởi Hidetami Haruta, phụ trách thu mua tôm tại Maruha Nichiro; Pablo Resnik, CEO tại Roda International; vPeter ter Heide, giám đốc điều hành Lenk Frozen Foods. “Câu hỏi lớn cho tất cả các thị trường là tình trạng đóng băng nhu cầu như hiện nay và giá giảm trên các thị trường còn kéo dài bao lâu. Tôi nghĩ mọi người đều cho rằng nhu cầu sẽ phục hồi trong mùa hè nhưng cho đến nay vẫn chưa xảy ra dự báo đó và tình trạng dư cung vẫn đang diễn ra”, ông van der Pijl phản ánh. Ông quan tâm đến việc làm thế nào – trong sáu tháng đầu năm – các công ty nắm giữ lượng tôm dự trữ tại các thị trường này đã có thể bán tôm mà họ đã mua vào khi thị trường ở mức giá cao và họ có thể bổ sung lượng tôm dự trữ này ở mức độ nào khi thị trường ở mức giá thấp hơn. “Có thể chìa khóa mà ngành tôm cần là vượt qua giai đoạn này và đạt trạng thái nhu cầu tốt hơn hiện nay. Một trong những câu hỏi chính chúng tôi hy vọng có thể sáng tỏ trong phiên thảo luận là khi nào nhu cầu sẽ tốt lên”.

Ông Van der Pijl cũng quan tâm tới phần thảo luận về tiến triển trong cuộc cạnh tranh giữa các nhà cung cấp hàng đầu, tại thời điểm ngành đang trải qua một cuộc chạy đua về phương diện chế biến. “Ecuador đang vượt qua tất cả các nhà cung cấp khác về tăng trưởng sản xuất nhưng nước này đang tăng thị phần ở đâu? Tất cả chúng ta đều biết tôm của Ecuador cơ bản để cung cấp cho thị trường Trung Quốc – nơi họ chỉ có thể bán sản phẩm tôm nguyên đầu nguyên vỏ chất lượng cao nhất ở mức giá cao và dễ bán hơn để đạt doanh số cao so với bất cứ thị trường tôm bóc vỏ nào khác. Nhưng tất nhiên câu hỏi quan trọng nhất là liệu Ecuador sẽ tiếp tục tăng khả năng cạnh tranh trong phân khúc tôm bóc vỏ vốn trước đây do các nhà cung cấp châu Á và Mỹ Latin khác thống trị. “Tôi hy vọng chúng ta có thể biết được liệu Ecuador có tăng thị phần tại các nước khác ngoài Trung Quốc và ở phân khúc nào trên các thị trường này” nguyên đầu nguyên bỏ: nguyên vỏ bỏ đầu; bóc vỏ; chế biến và giá trị gia tăng?”.

Mối đe dọa cho các nước xuất khẩu khác như ông van der Pijl cảnh báo, là Ecuador mạnh lên trong phân khúc tôm bóc vỏ. Trong khi đó, ông cho rằng có những vận động tương tự tại châu Á – nơi phân khúc tôm tẩm bột do Trung Quốc và Thái Lan thống trị, nay đang bị cạnh tranh mạnh bởi Việt Nam và Thái Lan. “Nhưng nay Ấn Độ đang bị đe dọa trên thị trường hàng hóa cơ bản nên cũng đang tiến tới phân khúc GTGT – bối cảnh cạnh tranh đang thay đổi”.

Theo The Fishsite