Thái Lan đang chuẩn bị các kịch bản dự phòng cho khả năng xảy ra hạn hán kéo dài nhiều năm, kéo theo duy giảm nguồn cung đường và nguồn cung gạo trên thị trường toàn cầu.

Lượng mưa trên khắp Thía Lan có thể thấp hơn 10% so với trung bình dài hạn trong mùa mưa năm 2023, và sự hình thành hiện tượng thời tiết El Nino có thể làm giảm lượng mưa thậm chí trong 2 năm tới, theo các nhà chức trách Thái Lan. Nước này được dự báo đối mặt với tình trạng hạn hán lan rộng từ đầu năm 2024, theo các nhà chức trách cảnh báo. Dự báo này khiến các nhà chức trách Thái Lan phải đưa ra khuyến nghị nông dân chỉ trồng 1 vụ lúa để bảo vệ nguồn cung nước và các nhà sản xuất đường ghi nhận sản lượng giảm lần dầu tiên trong 3 năm. Hạn hán chắc chắn sẽ châm ngòi cho lạm phát tại Thái Lan do giá rau, thực phẩm tươi và thịt tăng khi nguồn cung giảm và chi phí TACN tăng.

Thủ tướng Prayuth Chan-Ocha đã yêu cầu cơ quan cung cấp điện thuộc sở hữu nhà nước Electricity Generating Authority và Văn phòng Quản lý Nguồn nước Tự nhiên vạch ra các kế hoạch dự phòng để tích trữ nươc. Từ đầu năm 2023 tới nay, lượng mưa của Thái Lan thấp hơn tới 28% so với cùng kỳ năm 2022, theo dữ liệu chính thức. El Nino có thể dẫn tới tình trạng khô hạn hơn tại một số khu vực của châu Á và châu Phi, nhưng gây mưa lớn tại Nam Mỹ, gây thiệt hại cho hàng loạt cây trồng trên toàn cầu. Đợt El Nino trước đó dẫn tới tác động lớn lên lạm phát toàn cầu và gây thiệt hại cho GDP một loạt quốc gia, từ Brazil tới Ấn Độ và Úc.

Thái Lan đang tìm cách tích lũy động lực tăng trưởng kinh tế vốn đã gặp nhiều khó khăn do kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại – đối tác thương mại lớn nhất của Thái Lan – và hạn hán kéo dài sẽ càng khiến các nỗ lực kiểm soát lạm phát trở nên khó khăn hơn. Thái Lan vốn đang ghi nhận đợt nắng nóng kỷ lục trong năm 2023. “El Nino sẽ kéo theo lo ngại ngày càng lớn về tăng trưởng, thay vì lạm phát”, theo Euben Paracuelles, một nhà phân tích tại Nomura Holdings Inc. “Thái Lan là một nước xuất khẩu thực phẩm lớn, với chỉ một nửa sản lượng dành cho tiêu dùng nội địa. Nên các kế hoạch dự phòng có thể giúp hạn chế tác động lạm phát trong thời gian ngắn, bên cạnh việc kiểm soát giá và trợ cấp của chính phủ”.

Nếu El Nino diễn biến nghiêm trọng thì có thể thổi bay 0,2 điểm phần trăm GDP trong năm 2023 do hạn hán có thể trùng với mùa sản xuất nửa cuối năm, đặc biệt là sản xuất lúa gạo, theo Paracuelles. Ngân hàng trung ương dự báo Thái Lan sẽ chỉ đạt tăng trưởng GDP 3,6% trong năm 2023, tăng từ mức 2,6% trong năm 2022. Nhu cầu điện tại Thái Lan đạt mức cao kỷ lục trong tháng 4 khi một số khu vực ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục, buộc các công ty và gia đình phải tăng sử dụng điều hòa để thoát khỏi cái nóng khủng khiếp.

Tác động lớn nhất trên phạm vi toàn cầu của lượng mưa giảm thấp hơn trung bình tại Thái Lan là các thị trường đường và cao su, có thể đe dọa vị thế nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 của nước này. Xuất khẩu gạo giảm xuống còn 7,6 triệu tấn trong năm 2019, năm đầu tiên của đợt El Nino gần nhất. Mía đường là loại cây trồng khỏe, nhưng các nhà nghiền mía Thái Lan cũng dự báo nguồn cung mía đường giảm, dẫn tới giảm nguồn cung trên thị trường thế giới và tiếp tục đẩy giá đường tinh luyên tăng, vốn đang dao động ở mức cao nhất trong 1 thập kỷ. Thái Lan sản xuất khoảng 11 triệu tấn đường trong niên vụ 2022-23, ước tính xuất khẩu 80% sản lượng đường nói trên.

Thái Lan thiếu các nỗ lực giảm nhẹ thiên tai như lũ lụt và hạn hán trong dài hạn, càng khiến tác động của các hình thái thời tiết cực đoan trở nên nghiêm trọng hơn, theo WB. “Tần suất lũ lụt và hạn hán, thiệt hại về người và kinh tế gắn với các hiện tượng này ở mức cao, khiến thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước ngày càng quan trọng tại Thái Lan”, theo Fabrizio Zarcone, giám đốc WB tại Thái Lan. “Một khung kế hoạch tốt hơn, ưu tiên giảm thiểu rủi ro, đầu tư vào cơ sở hạ tầng nguồn nước và quản lý đất, quản lý nước là rất cần thiết”.

Theo Bloomberg