Từ 150% thặng dư xuất khẩu so với nhâp khẩu, cán cân thương mại các sản phẩm nông sản và các sản phẩm từ nông sản của Ấn Độ đã giảm liên tục trong 4 năm qua xuống mức gần cân bằng.

Dữ liệu do Tổng cục Thống kê và Thông tin thương mại, thuộc Bộ Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ, cho thấy xuất khẩu nông sản và các sản phẩm từ nông sản của Ấn Độ giảm 25% xuống còn 24,7 tỷ USD trong năm tài khóa 2016-17, so với mức gần 33 tỷ USD năm 2013-14. Ngược lại, nhập khẩu nông sản và các sản phẩm từ nông sản trong cùng kỳ so sánh tăng từ 13,5 tỷ USD lên 23,2 tỷ USD.

Nhiều trạm thủy văn ghi nhận 2 năm hạn án liên tiếp từ năm tài khóa 2014, làm giảm sản lượng nhiều nông sản, bao gồm một số sản phẩm thiết yếu như các loại đậu, dầu ăn và mía đường.

Trong khi đó, tiêu dùng tiếp tục tăng do dân số tăng lên và đồng Rupee mạnh lên làm giảm chi phí nhập khẩu. Đồng thời, chính phủ lo ngại sản lượng các loại ngũ cốc là gạo, lúa mỳ và ngô giảm, dẫn tới khả năng hạn chế xuất khẩu. Kết quả là càng làm giảm thặng dư thương mại nông sản và các sản phẩm từ nông sản.

“Cho đến khi nào chính phủ khuyến khích các nhà xuất khẩu tăng cung các sản phẩm nông sản ra thị trường thế giới, bất cứ lúc nào có thể, thì tâm lý tăng nhập khẩu – giảm xuất khẩu hiện nay sẽ còn tiếp diễn”, theo ông Madan Sabnavis, kinh tế trưởng tại CARE Ratings nhận định. Thúc đẩy xuất khẩu sẽ giúp nông dân tăng doanh thu hơn là chỉ bán sản phẩm trên thị trường nội địa.

Một báo cáo của Trung tâm Môi trường và Nông nghiệp, hợp tác với Tata Strategic Management Group, nhấn mạnh nhu cầu cần phải tăng gấp 4 lần xuất khẩu nông sản và các sản phẩm từ nông sản của Ấn Độ đến năm 2022.

“”Mục tiêu xuất khẩu 100 tỷ USD trong 5 năm là có thể đạt được, do Ấn Độ là nước sản xuất sữa lớn nhất thế giới, đứng thứ 2 về trái cây, rau và thủy sản, đứng thứ 3 về sản xuất trứng. Phần lớn sản xuất dựa vào nông dân sản xuất quy mô nhỏ, sử dụng lao động gia đình và sản xuất đa canh – thâm canh cả năm. Họ cũng chăn nuôi hiệu quả, sử dụng chất thải nông nghiệp làm thức ăn chăn nuôi và sản xuất phân chuồng. Nhưng nông dân cần chính sách hỗ trợ dài hạn từ chính phủ”, theo ông Rajju Shroff, chủ tịch Liên đoàn chăm bón cây trồng của Ấn Độ Crop Care Federation of India - CCFI) nhận định.

Tổ chức thương mại thế giới (WTO) ước tính xuất khẩu các sản phẩm nông sản toàn cầu khoảng hơn 1.500 tỷ USD hàng năm, trong đó Ấn Độ chỉ xuất khẩu chưa đến 25 tỷ USD. “Để tăng gấp đôi thu nhập của nông dân đến năm 2022 theo mục tiêu chính thức, trọng tâm của chúng tôi nên chuyển từ sản xuất sang tăng tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Để mang lại ổn định giá trên thị trường nội địa, chúng tôi cần tiếp cận các thị trường quốc tế. Một cách để tăng gấp đôi thu nhập của nông dân là tăng xuất khẩu nông sản lên hơn 100 tỷ USD đến năm 2022”, theo S Ganesan, nhà tư vấn tại CCFI nhận định.