Nhu cầu ngày càng tăng của khu vực ASEAN, kết hợp với vị trí địa lý gần giúp giảm chi phí vận chuyển, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể cho các doanh nghiệp Việt Nam. Với dân số hơn 240 triệu người Hồi giáo, ASEAN đã trở thành mảnh đất màu mỡ cho các doanh nghiệp Việt Nam muốn khai thác tiềm năng xuất khẩu sản phẩm halal, đặc biệt là nông sản và thực phẩm chế biến. Khu vực này được coi là cửa ngõ để các sản phẩm sản xuất tại Việt Nam hội nhập tốt hơn vào chuỗi cung ứng halal quốc tế. Hiện tại, Indonesia, Malaysia, Philippines và Singapore là những nước nhập khẩu nông sản và thực phẩm halal lớn nhất tại ASEAN, với các mặt hàng chính bao gồm gạo, rau, trái cây, hạt điều, cà phê, ca cao và hải sản.

Cơ hội từ nhu cầu của người tiêu dùng

Trong hệ sinh thái halal, các sản phẩm nông nghiệp và thực phẩm chế biến tạo thành nền tảng, chiếm tỷ trọng đáng kể trong giá trị thị trường halal toàn cầu. Nhu cầu ngày càng tăng của khu vực ASEAN, kết hợp với vị trí địa lý gần giúp giảm chi phí vận chuyển, tạo ra lợi thế cạnh tranh đáng kể cho các doanh nghiệp Việt Nam. Tham tán Thương mại Việt Nam tại Indonesia Phạm Thế Cường cho biết Indonesia, với 87% dân số theo đạo Hồi, là quốc gia tiêu thụ halal lớn nhất ASEAN. Thị trường của Indonesia dự kiến ​​sẽ đạt 282 tỷ đô la vào năm 2025, tương đương 11,34% chi tiêu của người tiêu dùng halal toàn cầu. Hàng hóa Việt Nam đã có những bước tiến tại Indonesia, với kim ngạch xuất khẩu tăng trong thời gian gần đây, tạo ra lợi thế đáng kể cho các doanh nghiệp đang tìm cách thâm nhập sâu hơn vào phân khúc sản phẩm halal. Các chuyến bay thẳng giữa Việt Nam và Indonesia cũng tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại nông sản dễ hỏng, giúp bảo toàn chất lượng sản phẩm.

Tại Malaysia, Văn phòng Thương mại Việt Nam cho biết các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam như gạo, trái cây và rau quả, và cà phê đã có mức tăng trưởng ấn tượng vào năm 2024. Mặc dù chứng nhận halal không phải là bắt buộc đối với hàng nhập khẩu, nhưng nhiều nhà nhập khẩu Malaysia ưa chuộng hàng hóa được chứng nhận để đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng địa phương. Trong những năm qua, đất nước này đã rất tích cực trong việc phát triển ngành công nghiệp halal của mình, với hệ thống chứng nhận JAKIM nổi tiếng.

Trong khi đó, Singapore là một thị trường ngách nhưng có tiềm năng lớn đối với các sản phẩm nông nghiệp halal, được thúc đẩy bởi nhu cầu tiêu dùng chất lượng và vị thế là trung tâm trung chuyển khu vực. Nhu cầu về thực phẩm halal không chỉ đến từ người Hồi giáo mà còn mở rộng sang nhóm người tiêu dùng quan tâm đến chất lượng, an toàn thực phẩm và tiêu dùng có đạo đức. Singapore cũng đóng vai trò là cửa ngõ để các sản phẩm halal của Việt Nam thâm nhập vào hệ thống phân phối Halal khu vực và toàn cầu.

Tại Philippines, quốc gia có dân số theo đạo Hồi lớn thứ ba ở Đông Nam Á, Tham tán Thương mại Việt Nam Phùng Văn Thanh cho biết quốc gia quần đảo này đã nhập khẩu hơn 100 triệu USD các sản phẩm tiêu chuẩn halal hàng năm trong giai đoạn 2020–2024 từ các nhà cung cấp lớn như Hoa Kỳ, New Zealand và Ấn Độ. Đáng chú ý, chỉ có 2% lượng hàng nhập khẩu đến từ các quốc gia thành viên ASEAN, báo hiệu một cơ hội đáng kể chưa được khai thác cho các công ty Việt Nam.

Mở rộng sự hiện diện của halal trong các hệ thống bán lẻ

Cơ quan Thương mại Việt Nam tại Indonesia đề xuất các nhà xuất khẩu hợp tác với các nhà phân phối địa phương để tiếp cận cả các cửa hàng truyền thống và siêu thị như Hypermart, Carrefour Transmart, Giant, Lotte Mart, Superindo, Food Mart, Hero và Food Hall để thâm nhập sâu hơn vào thị trường này. Việc tham gia tốt hơn vào thương mại điện tử cũng là chìa khóa vì Indonesia là một trong những nước dẫn đầu ASEAN về bán lẻ trực tuyến, với các nền tảng chính bao gồm Shopee, Tokopedia, Lazada và TikTok Shop.

Tại thị trường Malaysia, Tham tán Thương mại Lê Phú Cường khuyên các doanh nghiệp Việt Nam nên thiết lập kết nối thương mại với các nhà nhập khẩu thực phẩm được chứng nhận halal và các chuỗi bán lẻ lớn như NSK Trade City, Mydin và Ecoshop. Bên cạnh đó, việc tham gia thường xuyên vào các hội chợ thương mại thường niên là cơ hội tuyệt vời để kết nối doanh nghiệp và tiếp cận thị trường. Chia sẻ quan điểm này, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Singapore Cao Xuân Thắng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tham gia các hội chợ thương mại để thúc đẩy thương mại halal với các đối tác trong ASEAN./.

Theo VNA