Trung Quốc đang thắt chặt các quy định nhập khẩu, điều chỉnh chặt chẽ hơn với các thị trường có tiêu chuẩn cao như Nhật Bản và Hàn Quốc. Điều này đòi hỏi các nhà sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam phải áp dụng các hoạt động kinh doanh chuyên nghiệp, minh bạch và bền vững hơn.

Việt Nam đã có bước tiến lớn trong việc mở rộng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc sau khi ký bốn nghị định thư xuất khẩu chính thức mới trong chuyến thăm cấp nhà nước gần đây tới Việt Nam của Tổng Bí thư Đảng và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Các thỏa thuận bao gồm chanh dây, tổ yến, ớt và cám gạo, không chỉ mang lại lợi ích trước mắt cho doanh nghiệp và nông dân mà còn mở đường cho các cuộc đàm phán tiếp theo về các sản phẩm có tiềm năng cao khác. Các nghị định thư xuất khẩu mới được xây dựng dựa trên các thỏa thuận kiểm dịch thực vật và thú y trước đây bao gồm tám mặt hàng - dừa, dưa hấu, măng cụt, thạch đen, sầu riêng tươi và đông lạnh, chuối tươi và khoai lang. Trong khi đó, sáu loại trái cây - thanh long, chôm chôm, xoài, vải, nhãn và mít - tiếp tục được xuất khẩu theo các thỏa thuận ít chính thức hơn.

Ông Nguyễn Thế Hòa, Phó giám đốc Công ty Thương mại Hải Yến Nha Trang - một trong 12 doanh nghiệp được cấp phép xuất khẩu yến sào sang Trung Quốc - lưu ý rằng thị trường Trung Quốc vẫn còn khá mới đối với sản phẩm yến sào Việt Nam và việc thâm nhập vào đây tỏ ra đầy thách thức, chỉ ra nhu cầu tiêu dùng sau COVID thấp hơn trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc suy thoái. Hiện tại, chỉ có Malaysia chia sẻ quyền tiếp cận này, mang lại cho Việt Nam một lợi thế cạnh tranh độc đáo. Để tận dụng cơ hội này, ông Hòa nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nông dân để đảm bảo đầu vào chất lượng cao.

Ông Lê Thanh Đại, Chủ tịch Hiệp hội Yến sào Việt Nam, cho biết Trung Quốc chiếm khoảng 80% thị trường yến sào toàn cầu, ước tính trị giá 8 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, Việt Nam hiện chỉ chiếm 0,8% thị trường đó, cho thấy tiềm năng tăng trưởng to lớn và cạnh tranh gay gắt. Ông Đại nhấn mạnh rằng các nhà sản xuất phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt trong khi vẫn giữ được hương vị đặc trưng của yến sào Việt Nam. Xuất khẩu ớt và chanh dây cũng được hưởng lợi. Trước đây chỉ giới hạn trong các chương trình thí điểm với kênh phân phối hẹp và các biện pháp kiểm dịch nghiêm ngặt, các sản phẩm này hiện có thể được xuất khẩu thông qua các kênh thương mại chính thức với khả năng tiếp cận rộng hơn qua các cảng và nhà nhập khẩu.

Bà Nguyễn Thị Lan Hương, Chủ tịch Tập đoàn Việt Phúc, cho biết trong giai đoạn thí điểm, xuất khẩu bị hạn chế ở hai cửa khẩu biên giới và một cặp nhà nhập khẩu Trung Quốc. Với các giao thức chính thức hiện có, tất cả các doanh nghiệp đủ điều kiện từ cả hai nước đều có thể tham gia, mở rộng đáng kể các cơ hội thương mại. Bà cho biết thêm rằng các biện pháp an toàn thực phẩm và kiểm dịch đã được áp dụng nghiêm ngặt trong giai đoạn thử nghiệm, đặt nền tảng cho việc thực hiện suôn sẻ các thỏa thuận mới.

Tuy nhiên, bà Hương cảnh báo rằng Trung Quốc đang thắt chặt các quy định nhập khẩu, điều chỉnh chúng chặt chẽ hơn với các thị trường có tiêu chuẩn cao như Nhật Bản và Hàn Quốc. Điều này đòi hỏi các nhà sản xuất và xuất khẩu Việt Nam phải áp dụng các hoạt động kinh doanh chuyên nghiệp, minh bạch và bền vững hơn. Với nhu cầu cao và chu kỳ canh tác ngắn, các sản phẩm ớt có tiềm năng tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, bà Hương nhấn mạnh rằng nông dân phải tuân thủ các quy định về sử dụng thuốc trừ sâu và các biện pháp canh tác an toàn để đảm bảo tiếp cận thị trường lâu dài. Theo các giao thức mới được ký kết, các nhà xuất khẩu Việt Nam phải tuân thủ nghiêm ngặt các mã vùng trồng trọt, đăng ký cơ sở đóng gói và thử nghiệm thường xuyên. Xây dựng chuỗi cung ứng minh bạch, có thể truy xuất nguồn gốc thông qua sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhà xuất khẩu và người trồng sẽ là chìa khóa.

Ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) kết luận, để bảo đảm và mở rộng thị phần tại Trung Quốc, Việt Nam phải tiếp tục đảm bảo tính đồng bộ về chất lượng sản phẩm và năng lực sản xuất./.

Theo VNA