Sau nhiều biến động về nguồn cung và giá cả trong năm 2023, thương mại gạo toàn cầu tiếp tục “nóng” từ đầu năm 2024. Năm nay được dự báo là năm thứ hai liên tiếp xuất khẩu gạo vượt 8 triệu tấn, mang về khoảng 5 tỷ USD.

Nguồn cung gạo toàn cầu ngày càng giảm, các nước như Philippines, Indonesia, Trung Quốc và một số thị trường khác đều tăng cường nhập khẩu gạo để đảm bảo an ninh lương thực, tạo cơ hội cho xuất khẩu gạo Việt Nam trong năm nay. Sau nhiều biến động về nguồn cung và giá cả năm ngoái, thương mại gạo toàn cầu tiếp tục “nóng” từ đầu năm nay. Nguồn cung hạn chế do thời tiết không thuận lợi, xuất khẩu bị cấm hoặc hạn chế ở một số nước, nhu cầu nhập khẩu tăng ở nhiều thị trường, căng thẳng Biển Đỏ là những nguyên nhân chính khiến thị trường gạo năm nay nóng lên. Tồn kho cuối vụ toàn cầu niên vụ 2023-2024 được dự báo ở mức hơn 167 triệu tấn, giảm 8,6 triệu tấn so với niên vụ trước và là mức tồn kho thấp nhất trong 6 niên vụ vừa qua.

Ấn Độ, nước xuất khẩu lớn nhất với hơn 20 triệu tấn gạo/năm, đã áp dụng chính sách hạn chế xuất khẩu gạo từ giữa năm ngoái. Nhiều nước đã chuyển sang tìm nguồn cung gạo thay thế, đặc biệt là từ Đông Nam Á, tạo cơ hội cho gạo Việt Nam tăng xuất khẩu, cũng như có được giá xuất khẩu tốt. Xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt hơn 4 tỷ USD vào năm ngoái và dự kiến thu nhập sẽ còn tăng hơn nữa trong năm nay.

Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương phân tích, ngành lúa gạo Việt Nam có sự tăng trưởng vượt bậc nhờ sự chuyển dịch mạnh mẽ cả về sản xuất và xuất khẩu. Sự tăng trưởng về sản lượng, chất lượng sản phẩm và cải tiến quy trình sản xuất đã giúp mở rộng thị trường, nâng cao vị thế của gạo Việt Nam trên thị trường quốc tế. Các thị trường chọn lọc như châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc và một số thị trường mới ở Trung Đông có xu hướng ưa chuộng gạo Việt Nam chất lượng cao. Bộ Công Thương yêu cầu các địa phương, hiệp hội doanh nghiệp ngành lúa gạo chia sẻ thông tin, đề xuất các giải pháp phát triển thị trường, trên cơ sở phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị thuộc Bộ và các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài xây dựng và triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại thiết thực, hiệu quả nhằm hỗ trợ doanh nghiệp ngành lúa gạo trong nước. khai thác thị trường xuất khẩu đa dạng, xây dựng và nâng cao thương hiệu gạo Việt Nam.

Philippines có thể nhập khẩu tới 4,1 triệu tấn gạo trong năm nay, tăng so với dự báo trước đó là 3,9 triệu tấn. Nhập khẩu gạo của nước này tăng vọt do hạn hán ảnh hưởng đến sản lượng gạo trong nước. Trung Quốc là đối tác nhập khẩu gạo lớn thứ 3 của Việt Nam trong năm ngoái, với sản lượng 917.255 tấn, kim ngạch hơn 530 triệu USD, giá bình quân 578 USD/tấn. Dự đoán trong năm nay, thị trường này sẽ tăng cường nhập khẩu gạo để cân đối nhập khẩu và sản xuất nhằm đảm bảo an ninh lương thực, có thể vượt con số hơn 900.000 tấn năm ngoái, trong khi giá xuất khẩu cũng còn dư địa để tăng thêm.

Báo điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV) dẫn lời ông Nguyễn Ngọc Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam, cho biết hiệp hội này đề nghị Bộ Công Thương tăng cường thông tin về số liệu xuất nhập khẩu năm nay, nhằm cân bằng cung cầu gạo của nền kinh tế. các bên một cách thuận lợi. Ông cũng đề nghị tiến hành nghiên cứu thị trường để thực hiện các chương trình xúc tiến thương mại tại các thị trường, cập nhật kịp thời thông tin về các doanh nghiệp xuất khẩu gạo để định hướng xuất khẩu tốt nhất. Cũng rất quan trọng là nỗ lực nghiên cứu, đàm phán ký kết các hiệp định thương mại ưu đãi với một số thị trường tiềm năng để tận dụng tiến độ của các hiệp định đã có hiệu lực và yêu cầu các đối tác mở cửa hơn nữa, tăng hạn ngạch gạo của Việt Nam. Cuối cùng là công việc nâng cao nhận thức của thương nhân thực hiện các quy định thương mại tự do để đảm bảo sản xuất và xuất khẩu bền vững tại Việt Nam.

Với những chính sách hỗ trợ kịp thời của Chính phủ, các bộ, ngành và các giải pháp mở cửa thị trường, lưu thông hàng hóa, thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu gạo đã ghi nhận một số kết quả tích cực, góp phần tiêu thụ gạo, gạo hàng hóa với giá thuận lợi cho người dân. nông dân. Giá gạo tại Indonesia tăng vọt vào đầu năm nay do nguồn cung thiếu hụt nghiêm trọng. Indonesia đã trải qua 8 tháng liên tiếp thiếu nguồn cung gạo so với nhu cầu tính đến tháng 2 năm nay, với tình trạng khan hiếm gạo trong siêu thị, trong khi tại Philippines, Bộ Công thương (DTI) đã yêu cầu người dân chuyển sang mua gạo bình ổn giá để tránh tình trạng giá gạo tăng quá cao trên thị trường tự do. Mặc dù là một trong những nguồn cung cấp chính cho Senegal, quốc gia có tỷ lệ tiêu thụ gạo bình quân đầu người cao nhất Tây Phi, nhưng xuất khẩu gạo của Việt Nam sang quốc gia này vẫn ở mức khiêm tốn.

Theo Văn phòng Thương mại Việt Nam tại Algeria và Senegal, Việt Nam đã xuất khẩu 12.000 tấn gạo sang Senegal vào năm ngoái, mang lại kim ngạch 5,35 triệu USD, tăng 215% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, số tiền này rất nhỏ so với lượng mua 1,3 triệu tấn gạo của quốc gia châu Phi này trong năm đó. Sénégal nhập khẩu từ 900.000 đến 1 triệu tấn ngũ cốc mỗi năm, chủ yếu là gạo 100% tấm giá thấp. Các nhà cung cấp chính của hãng bao gồm Ấn Độ, Thái Lan, Trung Quốc, Pakistan, Uruguay và Việt Nam. Ngoài việc phục vụ thị trường nội địa cho hơn 18 triệu dân, nước này còn nhập khẩu gạo để tái xuất sang các nước láng giềng Mauritania, Guinea-Bissau và Gambia. Trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm và Senegal chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống trong năm nay, nhiều khả năng nước này sẽ tăng cường nhập khẩu gạo tấm từ châu Á.

Hai tháng đầu năm nay, xuất khẩu gạo đạt 920.000 tấn, trị giá 640 triệu USD, tăng 2,1% về lượng và 35,2% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái, là dấu hiệu rất tích cực trong bối cảnh gạo toàn cầu. nguồn cung bị thắt chặt Gạo Việt hiện có mặt tại hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có các thị trường khó tính như Châu Âu, Mỹ, Hàn Quốc, Australia.

Malaysia yêu cầu mua thêm 500.000 tấn gạo trắng từ Ấn Độ

Bộ trưởng Nông nghiệp nước này cho biết Malaysia sẽ gửi yêu cầu tới Ấn Độ để mua thêm 500.000 tấn gạo trắng. Yêu cầu này sẽ được bổ sung vào 170.000 tấn gạo trắng mà Ấn Độ đã phân bổ trước đó cho Malaysia trong năm nay. Ấn Độ, nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, đã hạn chế xuất khẩu để bù đắp lạm phát và đảm bảo an ninh lương thực. Theo nhà nhập khẩu gạo nhà nước Bernas, mức tiêu thụ gạo hàng năm của Malaysia là 2,5 triệu tấn, với nguồn cung nhập khẩu trung bình là 750.000 tấn. “Chính phủ sẽ sớm gửi yêu cầu chính thức tới Ấn Độ thông qua các kênh ngoại giao”, Bộ trưởng Nông nghiệp Mohamad Sabu cho biết trong một bài đăng trên Facebook vào cuối ngày thứ Tư, sau cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar. Mohamad cho biết Malaysia cũng đã gửi yêu cầu tới Ấn Độ vào tháng 1 về 100.000 tấn hành thông qua hợp đồng chính phủ.

Theo VNS, Reuters