Malaysia vừa đồng thuận nhập khẩu mức kỷ lục 100.000 tấn gạo từ Ấn Độ cho các đợt giao hàng trong tháng 5-6, một dấu hiệu cải thiện quan hệ thương mại rõ rệt giữa hai nước sau một đợt đụng độ ngoại giao.

Hợp đồng nhập khẩu gạo đầu tiên này của năm 2020 đã lướn gần gấp 2 lần lượng Malaysia nhập khẩu gạo hàng năm từ Ấn Độ trong 5 năm qua, khi các đối thủ xuất khẩu gạo của Ấn Độ như Myanmar, Việt Nam và Campuchia áp các chính sách hạn chế xuất khẩu tạm thời để giữ nguồn cung gạo nội địa dồi dào trong cuộc khủng hoảng virus corona.

Hợp đồng nhập khẩu gạo này của Malaysia sẽ giúp giảm bớt tồn kho gạo tại Ấn Độ - nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới hiện nay. “Sau một thời gian dài, Malaysia mới lại nhập khẩu một lượng gạo lớn từ Ấn Độ”, theo ông BV Krishna Rao, chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Ấn Độ, cho hay. Nhập khẩu gạo từ Ấn Độ có thể tăng lên 200.000 tấn trong năm 2020 sau các hợp đồng mới nhất, theo ông Rao và các nhà quản lý từ 3 doanh nghiệp khác cho hay. Bộ Nông nghiệp và Thực phẩm Malaysia không trả lời các yêu cầu bình luận. Malaysia mua khoảng 53.000 tấn gạo trung bình hàng năm từ Ấn Độ trong 5 năm qua, theo dữ liệu từ Bộ Thương mại Ấn Độ. Tổng kim ngạch nhập khẩu gạo Ấn Độ của Malaysia trong năm 2019 ghi nhận mức cao kỷ lục 86.292 tấn.

Ấn Độ hiện đang chào bán giá gạo trắng từ 390 – 400 USD/tấn, so với mức giá trên 450 USD/tấn từ các nước khác. “Đây là mức giá hời từ Ấn Độ”, theo ông Nitin Gupta, phó chủ tịch mảng kinh doanh gạo tại công ty thương mại nông sản Olam Ấn Độ. Các hạn ché xuất khẩu gạo từ Myanmar, Việt Nam và Campuchia đã thúc đẩy doanh nghiệp nhập khẩu gạo thuộc sở hữu nhà nước Bernas của Malaysia chuyển hướng sang nguồn cung từ Ấn Độ, theo ông Himanshu Agarwal, giám đốc điều hành Satyam Balajee, công ty xuất khẩu gạo lớn nhất Ấn Độ cho hay. Việt Nam, nước xuất khẩu gạo lớn thứ 3 thế giới, đã nối lại toàn diện hoạt động xuất khẩu gạo trong tháng 5, sau khi tạm ngừng ký các hợp đồng xuất khẩu gạo mới vào cuối tháng 3 và áp dụng hạn ngạch trong tháng 4 để đảm bảo đủ nguồn cung gạo cho thị trường nội địa.

Các thỏa thuận giao dịch gạo diễn ra giữa bối cảnh Malaysia nhập khẩu manh các nông sản khác như đường từ Ấn Độ, đồng thời Ấn Độ cũng là khách hàng nhập khẩu dầu cọ lớn nhất của Malaysia.Ấn Độ ban đầu hạn chế nhập khẩu dầu cọ Malaysia để trả đũa cho việc thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad liên tục chỉ trích các chính sách nội địa của Ấn Độ đang tác động tới cộng đồng người Hồi giáo tại nước này.

Mahathir từ chức vào tháng 2 do liên minh chính trị của ông sụp đổ, và kể từ đó hai nước đã nỗ lực xây dựng lại các mối quan hệ. “Cả kinh tế và ngoại giao đều đóng vai trò ở đây”, theo một nhà chức trách Ấn Độ ám chỉ các thỏa thuận thương mại mới đây. “Và khi thương mại dầu cọ xuất hiện thì nhiều hoạt động thương mại khác với Ấn Độ cũng sẽ kéo theo”, nhà chức trách này cho hay, ám chỉ việc Ấn Độ thắt chặt các hạn chế nhập khẩu dầu cọ tác động tới việc Malaysia ký các thỏa thuận khác với quốc gia Nam Á này.

Malaysia là nước sản xuất và xuất khẩu dầu cọ lớn thứ 2 thế giới, sau Indonesia, và các chính sách hạn chế của Ấn Độ tác động nghiêm trọng tới hoạt động kinh doanh dầu cọ của Malaysia.

Theo Reuters