Trung Quốc vừa ban lệnh cấm nhập khẩu tôm tạm thời từ Saudi Arabia và sau đó, Trung Quốc đã cấp phép cho 40 nhà xuất khẩu tôm từ Iran. Trung Quốc đã nhập khẩu 23.048 tấn tôm từ Saudi Arabia trong nửa đầu năm 2019, theo số liệu của Hải quan Trung Quốc.

Lệnh cấm tạm thời này được thông báo (xem ảnh dưới đây) vào ngày 2/8 bởi Tổng cục Hải quan Trung Quốc và áp dụng cho Tập đoàn Nuôi trồng Thủy sản Quốc gia Saudi Arabia (NAQUA). NAQUA – công ty nuôi trồng thủy sản lớn nhất Saudi Arabia – trước đó là công ty duy nhất của nước này được cấp phép xuất khẩu tôm sang Trung Quốc. Các lãnh đạo của NAQUA không phản hồi trước các yêu cầu bình luận về lệnh cấm này.

Ấn phẩm chuyên ngành tại Trung Quốc là Foodspath cho hay Hải quan Trung Quốc đã phát hiện ra virus đốm trắng (WSSV) trong một lô hàng tôm. Dẫn một nguồn tin trong ngành, ấn phẩm này cho hay Hải quan Trung Quốc ban hành lệnh cấm để “ngăn ngừa dịch bệnh này thâm nhập vào Trung Quốc”.

Tuy nhiên, khả năng WSSV phát hiện trong tôm Saudi Arbia là không hợp lý bởi tôm Saudi Arabia chưa từng phát hiện dịch bệnh đốm trắng này. Hơn nữa, bệnh đốm trắng vốn đã đang phát hiện ở nhiều trại nuôi tôm Trung Quốc, theo chính thông tin từ các cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản Trung Quốc cho hay. Lệnh cấm tạm thời này được cho là sẽ gây tổn thất nghiêm trọng cho nông dân nuôi tôm Saudi Arabia.

Mặc dù xuất khẩu tôm Saudi Arabia sang Trung Quốc đã suy giảm từ tháng 1/2019, từ khoảng 19.033 tấn xuống chỉ còn 306 tấn trong tháng 6, NAQUA vẫn tiếp tục đặt cược vào tương lai tăng trưởng của thị trường này; sự ưa chuộng của người tiêu dùng Trung Quốc với tôm nguyên đầu, nguyên vỏ cho phép doanh nghiệp bớt tuyển dụng lao động cho chế biến và duy trì cạnh tranh tốt. Trong nửa đầu năm 2019, Saudi Arabia là nước xuất khẩu tôm lớn thứ 3 sang thị trường Trung Quốc, với giá trị đạt 145 triệu USD.

Chưa đầy 2 tuần sau khi ban hành lệnh cấm tạm thời này, hải quan Trung Quốc đã cấp phép cho 40 công ty xuất khẩu tôm từ Iran. Xuất khẩu tôm Iran sang Trung Quốc hàng năm đạt khoảng 30.000 tấn và Trung Quốc là thị trường lớn nhất của tôm Iran. Các cơ quan thú y Iran cho hay Trung Quốc đã phê duyệt các nhà xuất khẩu trên sau khi đáp ứng các luật, quy định và tiêu chuẩn của Trung Quốc.

Thiếu phê duyệt chính thức này, các nhà xuất khẩu tôm Iran thường phải phụ thuộc vào xuất khẩu tôm sang Trung Quốc qua Việt Nam. Xuất khẩu tôm thông qua Việt Nam đang ngày càng khó khăn cho Trung Quốc thắt chặt kiểm soát các tuyến thương mại trung chuyển.