Xuất khẩu nông sản, thủy sản Việt Nam đang tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo, IoT và các công nghệ thông tin hiện đại khác khi nước này tìm cách thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu.

Thủy sản Minh Phú, nhà sản xuất tôm lớn nhất Việt Nam, có kế hoạch sử dụng một hệ thống dựa trên trí tuệ nhân tạo để giảm lao động và cải thiện kiểm soát chất lượng. Sau khi triển khai, những công việc từng cần 2 người đảm nhiệm kiểm soát nước, sinh trưởng tôm và thức ăn trong ao nuôi, sẽ chỉ cần 1 người quản lý khoảng 50 ao nuôi. Công ty muốn gần như toàn bộ các ao nuôi sẽ được quản lý bởi trí tuệ nhân tạo vào năm 2019 và giảm tác vụ quản lý TACN đến 70% đến năm 2025. Lao động đôi dư sẽ được chuyển sang các nhà máy chế biến hoặc các hoạt động khác. Minh Phú xuất khẩu tôm sang 50 nước và khu vực, đạt doanh thu 515 triệu USD trong năm 2017.

Vinamilk muốn xây dựng trang trại chăn nuôi bò sữa quy mô 22.000 con tại thành phố Cần Thơ, vốn đầu tư 4.000 tỷ đồng cho khu sản xuất công nghệ hiện đại nhất trên diện tích 6.000ha, sẽ là khu sản xuất lớn nhất của công ty. Các thiết bị cảm biến từ xa và microchip sẽ kiểm soát vệ sinh chuồng trại và thức ăn, cũng như giám sát sinh trưởng của bò. Trong vòng vài năm, công ty hy vọng sẽ sử dụng robot để tự động hóa cho ăn và vắt sữa. Trại nuôi mới này sẽ đại diện cho Sáng kiến Công nghiệp 4.0 của chính phủ, trong đó ưu tiên sử dụng AI và IoT để tạo ra các ngành sản xuất sáng tạo và giá trị cao.

Các công ty khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam đang ngày một hướng tới ngành nông nghiệp. AgriMedia tại Hà Nội đang đặt mục tiêu cung cấp cho các công ty nông nghiệp và nông dân thông tin thời tiết khu vực cũng như các cập nhật cảnh báo dịch bệnh, vật hại. Tính đến tháng 8/2018, AgriMedia đã có 100 điểm quan sát tại Việt Nam và công ty đặt mục tiêu tăng gấp 4 lần con số này trong năm 2019. AgriMedia hợp tác với các công ty viễn thông Vinaphone và MobiFone để truyền tải thông tin qua dạng tin nhắn đơn giản, loại trừ các lựa chọn đắt đỏ như điện thoai thông minh hay máy tính cá nhân. Doanh nghiệp khởi nghiẹp này hiện có 5 triệu người dùng tài khoản miễn phí và 300.000 người dùng tài khoản có trả phí, bao gồm số lượng ngày càng tăng các trang trại cà phê và mía đường lớn.

Năm 2016, công ty công nghệ lớn của Việt Nam là FPT bắt tay với Fujitsu của Nhật Bản để xây dựng “các nhà máy nông nghiệp thông minh” tại Hà Nội. Đồng thời, công ty xây dựng bất động sản Vingroup cũng đang sử dụng công nghệ thông tin để quản lý thương hiệu VinEco chuyên rau hữu cơ.

Việt Nam đang cưỡi trên làn sóng thương mại tự do: ngoài hàng loạt các thỏa thuận thương mại song phương, Việt Nam cũng tham gia Đối tác xuyên Thái Bình Dương và Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực. Hiện chính phủ Việt Nam đang muốn ngành nông nghiệp và thủy sản cùng với các ngành công nghệ và may mặc để đạt tăng trưởng xuất khẩu cao.

Các hộ gia đình nôgn nghiệp chiếm 60% tổng dân số Việt Nam nhưng phần lớn có thu nhập thấp. Những nỗ lực tăng năng suất và chất lượng trước đây đều không mang lại kết quả đáng kể. Đặc biệt, xuất khẩu quả vải – loại quả được ưa chuộng tại nhiều nước châu Á  - đang gặp nhiều vấn đề liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm kém tại các hộ sản xuất. Nhưng khi điện thoại thông minh và máy tính cá nhân bắt đầu phổ biến tại nông thôn, và cơ sở hạ tầng viễn thông cải thiện, nông dân đang bắt đầu hưởng một số lợi ích, nhờ ngành công nghệ đang tăng trưởng khiến công nghệ thông tin hiện đại ngày càng dễ tiếp cận và rẻ.