Các doanh nghiệp lớn đã lên tiếng và giá cà phê không có triển vọng tích cực. Goldman Sachs, Rabobank, và Fitch đều đã đưa ra dự báo về giá cà phê năm 2023, theo đó giá C – giá tham chiếu cà phê Arabica trên thị trường quốc tế - sẽ tiếp tục giảm trong năm 2023, sau khi giảm mạnh trong tháng 10/2022.

Rabobank, công ty dịch vụ tài chính tại Hà Lan, và Goldman Sacs, ngân hàng đầu tư tại Mỹ, đều cho biết dự báo sản lượng cà phê Brazil tăng cùng với nhu cầu thế giới giảm sẽ kéo giá cà phê giảm xuống dưới mức 2,58 USD/lb từng ghi nhận trong tháng 2/2022. Rabobank cho biết thêm sản lượng cà phê Việt Nam và Colombia tăng vọt lên lần lượt là 30 triệu bao và 13,1 triệu bao sẽ chỉ càng gây thêm áp lực giảm giá lên giá cà phê.

Dự báo này cũng nhận được sự đồng tình từ Judith Ganes, chủ tịch J Ganes Consulting, người cho rằng sẽ cần một đợt sương giá nghiêm trọng tương tự như đợt diễn ra tại Brazil vào tháng 11/2021 để giá cà phê có thể tăng. “Giá cà phê có thể tiếp tục gặp áp lực giảm”, bà giải thích, “Áp lực trong nửa cuối năm 2023 thậm chí tăng lên nếu không có sương giá xảy ra tại Brazil trong tháng 5 – 7 và mưa tới đúng lịch vào giữa tháng 9 để kết trái cho niên vụ 2024/25”.

Giá cà phê có thể xuống thấp tới mức nào trong năm 2023?

Đối với phần lớn năm 2022, giá cà phê Arabica dao động ở mức cao 2 USD/lb trở lên. Giá tăng gần gấp đôi trong tháng 2/2022, sau khi thời tiết xấu tại Brazil diễn ra, những rối loạn chuỗi cung ứng toàn cầu và nhu cầu tăng. Cuộc chiến tại Ukraine bùng phát chỉ tiếp tục gia tăng thêm áp lực vào thời điểm những lo ngại ngày càng nghiêm trọng rằng các kho dự trữ bắt đầu cạn kiệt và qua đó đẩy giá cà phê Robusta tăng theo. Tuy nhiên, trong tháng 10 và tháng 11, sự cộng hưởng của những số liệu sản xuất hết sức lạc quan và tình hình kinh tế yếu đi đã làm suy yếu nhu cầu, kéo giá cà phê xuống chỉ còn 1,55 USD/lb. Tuần trước, giá cà phê thậm chí giảm xuống chưa tới 1,44 USD/lb.

Các doanh nghiệp như Fitch thừa nhận rằng các yếu tố phía cầu có thể sẽ có tác động mạnh nhất lên giá cà phê trong năm 2023. “Chúng tôi dự báo nguồn cung cà phê cải thiện, với mức tăng sản lượng cà phê toàn cầu dự báo đạt 4,1% trong niên vụ 2022/23. Tăng nguồn cung đã bắt đầu gây áp lực lên giá; trong khi đó, các yếu tố bên cầu lại là nguyên nhân chính khiến giá cà phê giảm trong ngắn hạn”, Fitch nhấn mạnh trong một báo cáo.

Quả vậy, tình hình suy thoái kinh tế cận kề đang khiến nhiều người tiêu dùng thắt chặt hầu vào và họ được cho là sẽ cắt giảm chi tiêu cho cà phê. Trong khi các nhà rang xay cà phê có thể phải giảm giá để thích ứng với diễn biến nhu cầu, họ cũng phải đối mặt với chi phí tăng do chi phí nhiên liệu neo ở mức cao và tình trạng thiếu lao động trên diện rộng.

Tuy nhiên, trong khi năng suất dự báo tăng tại một số nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới, nông dân cũng đang đối mặt với chi phí sản xuất ngày càng tăng. Cuộc chiến tại Ukraine đẩy giá phân bón tăng; đồng thời gây ra tình trạng thiếu lao động thu hái cà phê. Bà Judith cho rằng tình trạng này sẽ giúp ngăn giá cà phê giảm quá mạnh từ mức hiện tại. “Giá cà phê C tham chiếu cộng trừ các mức chênh đã neo ở mức cao trong một khoảng thời gian dài”, bà giải thích. “Chi phí tăng lên sẽ giúp giá không giảm quá mạnh. Thị trường có thể sẽ hình thành khoảng giá dao dịch rộng, biến động mỗi biên độ khoảng 1,3 – 1,5 USD”. Tuy nhiên, bà cho rằng đồng USD yếu cũng giúp giảm tác động của giá thấp lên các nước sản xuất không neo giá vào đồng USD/ Cà phê là mặt hàng được giao dịch bằng đồng USD nên các nước như Colombia sẽ hưởng lợi từ tỷ giá mạnh lên.

Liệu giá cà phê có phục hồi về mức giá hồi tháng 2/2022?

Trở lại tháng 11/2022, Reuters đưa tin cho hay nông dân Brazil phá hợp đồng trong hai năm liên tiếp để bán cà phê giao ngay. Tương tự, tại Colombia, nông dân giữ lại cà phê thuộc sở hữu của các HTX sau khi giá cà phê tăng lên vượt mức giá đã thỏa thuận. Các hành vi phá vỡ hợp đồng như vậy khiến sản lượng giao sau tụt giảm và theo một số ý kiến, có thể mở ra cơ hội giá tăng “Chúng tôi được chỉ đạo tránh giao dịch với nông dân Brazil”, một nhà giao dịch không cho biết danh tính cho hay. “Sẽ cần 1 – 2 năm để các nhà giao dịch có thể quên những gì đã xảy ra và bắt đầu ký hợp đồng giao sau trở lại”. Nguyên nhân là khi nông dân phá hợp đồng, các nhà giao dịch thiếu cà phê vật chất để bán bù vào thị trường tương lai. Để ứng phó, họ phải mua thêm các hợp đồng tương lai – động thái có thể dẫn tới những biến động khó lường trên thị trường.

Theo báo cáo, tình trạng này diễn ra hồi tháng 9/2022, khi giá cà phê Arabica tương lai tăng 7% từ 2,16 USD/lb lên 2,32 USD/lb. Tuy nhiên, các nguồn tin cũng cho hay chỉ một tỷ lệ nhỏ các hợp đồng tương lai của Brazil liên quan tới các vụ phá vỡ hợp đồng nên không tác động đủ mạnh để đẩy giá tăng trở lại mức giá tháng 2/2022.

Theo Coffee Intelligent