Kế hoạch 5 năm lần thứ 13 của Trung Quốc (2016 – 2020) tập trung mạnh vào đạt được những thành quả lớn dựa trên đổi mới và công nghệ, với tốc độ phát triển nhanh là một chỉ tiêu lớn, nhưng Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 có vẻ dịch chuyển trọng tâm mạnh hơn sang đạt được sự ổn định và an ninh cao về quản lý an ninh lương thực. Đây có thể là kết quả của tác động đại dịch COVID-19 mang lại, khiến Trung Quốc lo ngại nhiều hơn về vấn đề này.

Theo giám đốc Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc He Lifeng, an ninh lương thực tại Trung Quốc đã đạt “những thành tựu lịch sử” trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 13 bất chấp COVID-19, đặc biệt là liên quan đến an ninh ngũ cốc quốc gia. “Hệ thống Dự trữ Chiến lược và Lương thực Quốc gia (LSWZ) đã đóng vai trò hiệu quả như một tâm “điều hòa” cho Trung Quốc bằng cách mang lại sự ổn định trong những giai đoạn khó khăn – và đó là những gì thật sự cần thiết theo Kế hoạch 5 năm lần thứ 14, với trọng tâm là ổn định thị trường, bảo vệ sinh kế của nhân dân và đảm bảo an ninh lương thực”, ông cho biết trong cuộc họp vơi Ủy ban LSWZ. “Chúng ta đã thấy khái niệm “Ngũ cốc của Trung Quốc, Vựa gạo của Trung Quốc” do chủ tịch Tập Cận Bình khởi xướng đã ở một nấc phát triển mới – như ngũ cốc và dự trữ nguyên liệu hiện ở mức đủ để ứng phó với bất cứ rủi ro hoặc thách thức nào”.

“Ngũ cốc của Trung Quốc, Vựa gạo của Trung Quốc” là khái niệm do ông Tập khởi xướng, về cơ bản nghĩ là Trung Quốc có năng lực tự cung tự cấp đủ về khía cạnh sản xuất ngũ cốc nội địa để đáp ứng bất cứ nhu cầu tăng vọt nào. “Mặc dù chúng ta phải tiếp tục điều phối phát triển quốc gia nhưng điều quan trọng là duy trì sự ổn định các kho dự trữ ngũ cốc và lương thực – điều cốt yếu là ổn định quốc gia về an ninh lương thực”.

Trung Quốc sẽ đi theo chiến lược này và tuân thủ một số khái niệm khác của ông Tập như “6 Ổn định”, tức là ổn định về: công ăn việc làm, tài chính, ngoại thương, đầu tư nước ngoài, đầu tư trong nước và các dự báo; và “6 Đảm bảo”, tức là đảm bảo tất cả người dân có việc làm, được đáp ứng các nhu cầu cơ bản, được tham gia vào thị trường, an ninh lương thực, ổn định chuỗi cung ứng và vận hành xã hội. “Ủy ban LSWZ nên đưa ra các chiến lược phát triển trong năm 2021 dựa trên các khái niệm trên của chủ tịch Tập, như đưa vào kế hoạch hoạt động chính việc triển khai 6 Đảm bảo để xây dựng hệ thống an ninh lương thực chất lượng cao hơn, hiệu quả hơn và dài hạn hơn”.

Dự án ngũ cốc chất lượng cao quốc gia

Ngoài ra, đặt trọng tâm vào ổn định không có nghĩa là Trung Quốc không tìm cách phát triển hoặc tăng trưởng trong các kế hoạch an ninh lương thực – một lĩnh vực mà cuộc họp kết luận rằng phát triển phải là một ưu tiên trong Dự án ngũ cốc chất lượng cao quốc gia.

Siêu dự án quốc gia này bao gồm hàng ngàn dự án lẻ trên toàn quốc, tất cả đều nhằm mục tiêu cải thiện an ninh lương thực và các nỗ lực cải cách nông nghiệp thông qua xác định các loại ngũ cốc tốt hơn và giảm thất thoát thực phẩm sau sản xuất. Tới năm 2020, Trung Quốc đã đầu tư khoảng 80 tỷ NDT (12,4 tỷ USD) vào dự án này, theo dữ liệu của chính phủ. “Ngoài phát hiện thêm nhiều hơn về sản xuất ngũ cốc, các lĩnh vực khác sẽ là xây dựng một vành đai an ninh lương thực công nghiệp toàn quốc để mở mang vai trò của sản xuất và chế biến thực phẩm, sản xuất thêm nhiều sản phẩm GTGT”, hội nghị kết luận. “Kết quả này sẽ được rút ra  từ các kinh nghiệm từ các mô hình thành công như Mô hình Huzhou và mô hình Funan, và sẽ liên quan đến việc triển khai mạnh mẽ việc xây dựng chuỗi cung ứng, sửa chữa và nỗ lực giảm thất thoát thực phẩm sau sản xuất thông qua nhiều bước, từ bảo quản, tới vận chuyển tới chế biến”.

Hội nghị cũng nhấn mạnh rằng các viện nghiên cứu ngũ cốc và dầu nên được cải tổ để phù hợp với dự án này và thêm nhiều trường đại học, các phòng thí nghiệm và phân viện lớn nên được thành lập để bổ trợ cho các nỗ lực này. “Trong bối cảnh hậu COVID-19 mới, các yêu cầu và trách nhiệm mới sẽ hiện ra nhưng trọng tâm là củng cố các kho dự trữ thực phẩm quốc gia và tọ ra môi trường lành mạnh cho an ninh lương thực”.

Theo Food Navigator Asia