Tổ chức Giám sát và An toàn Thực phẩm Mỹ (FSIS) thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ sẽ sớm thông báo các hệ thống giám sát cá tra, basa tại Việt Nam, Trung Quốc và Thái Lan tương đương với các tiêu chuẩn Mỹ.

Quyết định tương đương tiêu chuẩn này, sẽ còn trải qua 30 ngày lấy ý kiến công luận trong thời gian tới và quyết định cuối cùng của FSIS trước khi được chốt, sẽ cho phép các loại thủy sản, bao gồm cá tra và cá basa, từ các nước trên có mặt hợp pháp trên thị trường Mỹ. “Tất cả 3 nước đã nộp hồ sơ lên FSIS để được chứng nhận tương đương hệ thống giám sát cá tra, basa của họ và vị thế hợp pháp trong xuất khẩu cá tra, basa sang thị trường Mỹ”, theo cập nhật công bố ngày 14/9 của USDA cho biết. “FSIS đã rà soát các hồ sơ nhận được, tiến hành thanh tra thực địa tại các nước này và kết luận rằng các hệ thống giám sát tại Việt Nam, Trung Quốc và Thái Lan tương đương với hệ thống này tại Mỹ”.

Trước đó, vào tháng 5/2018, FSIS đã cử một đoàn thanh tra thực địa tới các nhà máy chế biến cá tra tại Việt Nam. Cá tra đối mặt với những rào cản ngày càng cao khi xuất khẩu sang thị trường Mỹ khi đang bị đặt trong một chương trình giám sát thủy sản riêng biệt, trong khi phần lớn thủy sản xuất khẩu sang thị trường Mỹ được giám sát bởi Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Mỹ.

Trong một email gửi tới các thành viên, Viện Thủy sản Quốc gia Mỹ, một tổ chức thương mại đại diện cho ngành thủy sản Mỹ, cho biết thông báo của FSIS “sẽ có nghĩa là cá da trơn từ Việt Nam, Trung Quốc và Thái Lan sẽ đưcọ chấp thuận thâm nhập vào thị trường Mỹ không giới hạn thời hạn trong tương lai.

Tuy nhiên, NFI cảnh báo các nỗ lực vận động hành lang tại Washington đang tiếp tục để ngăn cản nguồn cung cá tra từ Việt Nam và các nước châu Á khác thâm nhập vào thị trường Mỹ. “NFI dự báo rằng các tổ chức vận động hành lang nhằm ngăn chặn nguồn cung cá tra và các loại cá da trơn khác khỏi thị trường Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động để chấm dứt hoặc trì hoãn quyết định của FSIS có hiệu lực. NFA sẽ cập nhật thông tin tới tất cả các thành viên về các diễn biến lớn này”.

Tháng 2/2018, Việt Nam đã đâm đơn khởi kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), cáo buộc chơng trình giám sát cá da trơn của Bộ Nông nghiệp Mỹ tạo ra những rào cản thương mại bất hợp pháp. Việt Nam cũng đang tìm kiếm các cơ hội thảo luận song phương để giải quyết vấn đề. Và các nhà xuất khẩu cá tra Việt Nam – nước sản xuất/xuất khẩu cá tra lớn nhất thế giới, cũng đối mặt với mức thuế chông bán phá giá cá tra cao chưa từng có tại Mỹ theo thông báo hồi tháng 5 vừa qua.