Các sản phẩm gạo đang tự gán mác có các phẩm chất gạo ST25 – loại gạo vừa thắng giải quán quân gạo ngon nhất thế giới – đang tràn ngập thị trường Việt Nam.

Gạo thơm cao cấp ST25, sản phẩm của một nhóm các chuyên gia dẫn dầu bởi kỹ sư nông học Hồ Quang Cua từ tỉnh Sóc Trăng, đã giành giải Gạo ngon nhất thế giới năm 2019. Đây là lần đầu tiên Việt Nam thắng giải nhất trong cuộc thi thường niên này.

Theo kỹ sư nông học Hồ Quang Cua, cho tới nay, gạo ST25 đã được cung cấp cho khoảng 20 cửa hàng tại thành phố Hồ Chí Minh để bán thử. Tuy nhiên, trong thực tế, hàng trăm cửa hàng đang bán gạo giả ST25 với giá thậm chí còn cao hơn gạo ST25 thật. Nhièu cửa hàng thậm chí sử dụng các hình ảnh đoàn Việt Nam đang được trao giải Gạo ngon nhất thế giới tại Philippines để thu hút khách hàng. Để giải quyết vấn đề này. Ông Cua đang tạm ngừng cung cấp gạo ST25 ra thị trường trong khi chờ công ty ông hoàn thành bộ nhận diện thương hiệu cho sản phẩm.

Ông Phạm Hữu Vinh, giám đốc kinh doanh công ty Tân Vương tại tỉnh An Giang, cho hay công ty ông đã ký các hợp đồng mua các loại gạo từ công ty của ông Cua, bao gồm ST24 và bán dưới thương hiệu Cát Tường. Sau đó, ông cho hay ông quan sát thấy gạo giả ST25 được bán trực tuyến với thương hiệu Cát Tường đăng tin bởi một cửa hàng tại quận 10 của thành phố Hồ Chí Minh. Sau những cáo buộc mạnh mẽ của ông, hoạt động kinh doanh này đã được dỡ bỏ.

Theo cơ quan quản lý thị trường thành phố Hồ Chí Minh, hoạt động giả mao hàng hóa đnag diễn ra phức tạp nên công chúng lẫn doanh nghiệp cần đóng vai trò lớn hơn để giải quyết. Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Sanh, quyền giám đốc ban quản lý thị trường của thành phố Cần Thơ, cho biết ông vẫn chưa hay tin về gạo ST25 giả. Cho tới nay, cơ quan ông vẫn chưa phát hiện bất cứ trường hợp nào. Theo ông Nguyễn Trung Kiên, phó chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), cơ quan ông chu ryếu tập trung vào các hoạt động xuất khẩu gạo. Liên quan đến gạo ST25 giả, ông cho biết các công ty cần hợp tác với các cơ quan chức năng để giải quyết vấn đề này khẩn cấp.

Nhà kinh tế học Nguyễn Hữu Hiệp cho biết thêm các cơ quan chức năng có thể sử dụng các công nghệ để kiểm tra xuất xứ cũng như chất lượng sản phẩm thì làm sao các sản phẩm giả mạo có thể tồn tại. Ông nêu câu hỏi về vấn đề quản lý lỏng lẻo. Các nhà chức trách phải giải quyết nghiêm minh hoạt động gian lận, bao gồm bán các sản phẩm giả mạo để bảo vệ quyền của người tiêu dùng cũng như các nhà sản xuất, ông Hiệp nhấn mạnh. Giáo sư Võ Tòng Xuân, hiệu trưởng trường đại học Nam Cần Thơ, đề xuất rằng các nhà sản xuất cần phải cung cấp thông tin chi tiết để giúp người tiêu dùng phân biệt thật giả.

Các nhà chức trách tỉnh Sóc Trăng đã tổ chức cuộc họp với nhóm 3 nhà nghiên cứu đã lai tạo và cải thiện giống lúa ST25 của Việt Nam. Các nhà nghiên cứu này bao gồm kỹ sư nông học Hồ Quang Cua, các chuyên gia Trần Tấn Phương và Nguyễn Thị thu Gương. Thay mặt nhóm nghiên cứu, kỹ sư Hồ Quang Cua cảm ơn các lãnh đạo tỉnh về các hỗ trợ trong suốt 20 năm nghiên cứu và làm ra giống gạo này.