Campuchia vừa nộp đơn kiện lên Tòa án châu Âu để phản kháng trước quyết định của EU về áp thuế nhập khẩu lên gạo Campuchia.

Khối này đã áp chính sách thuế nhập khẩu trong vòng 3 năm kể từ tháng 1/2019 đối với gạo từ Campuchia và Myanmar để giảm nhẹ tình trạng nhập khẩu gạo mạnh từ hai nước này, như một biện pháp phòng vệ để bảo vệ những nước sản xuất gạo tại EU như Ý. Tuy nhiên, Liên đoàn gạo Campuchia cho biết chính sách phòng vệ này không phải là một động thái công bằng và dựa trên thông tin, dữ liệu quá khái quát. Phần lớn các nước EU đều ủng hộ việc triển khai các biện pháp này nhưng không đủ “đa số” các thành viên có tiếng nói mạnh như theo yêu cầu thường thấy. Ủy ban châu Âu sau đó đã tự đưa ra quyết định trên.

Campuchia và Myanmar đều hưởng lợi từ cơ chế thương mại “Tất cả trừ Vũ khí” cho phép các nước kém phát triển nhất có thể xuất khẩu phần lớn hàng hóa theo cơ chế phi thuế sang EU. Cả hai nước hiện đều phải đối mặt với việc mất quyền tiếp cận đặc biệt với khối thương mại lớn nhất thế giới này do các vấn đề về quyền con người, mặc dù các khả năng trừng phạt tách biệt khỏi các chính sách phòng vệ trong thương mại gạo. Gạo Indica từ hai nước này là đối tượng áp mức thuế 175 Euros/tấn, tương đương 197,31 USD/tấn trong năm đầu tiên, giảm xuống còn 150 Euros trong năm thứ 2 và 125 Euros trong năm thứ 3.

Ủy ban châu Âu cho rằng việc nhập khẩu gạo Indica từ 2 nước này đã tăng tới 89% trong 5 mùa sản xuất lúa vừa qua và tăng mạnh nhập khẩu gạo giá rẻ làm giảm thị phần của các nhà sản xuất châu Âu từ 61% xuống 29%. Bộ Thương mại Campuchia gọi quyết định của EU là “vũ khí giết nông dâ Campuchia” và trái với các quy tắc thương mại quốc tế.